زنان در يك دهه گذشته بخش قابل توجهي از صندلي‌هاي دانشگاه‌ها را به خود اختصاص داده‌اند. اما با وجود كثرت فارغ‌التحصيلان زن هنوز جمعيت زنان فعال در سطوح بالاي کشور همچون هیئت دولت، مجلس و... از فراواني چنداني برخوردار نيست.
«شهربانو اماني»، فعال اصلاح‌طلب و عضو اسبق فراكسيون زنان مجلس زمينه اغماض نسبت به فعاليت زنان در سطوح بالاي مديريت كشور را مقاومت از گروه‌ها مي‌داند.
مشاركت زنان در حوزه‌هاي مختلف اجتماعي، اقتصادي، سياسي و... را چگونه ارزيابي مي‌كنيد؟
متأسفانه رويكرد دولت‌های نهم و دهم با اجراي سياست‌های ويژه خود و همراهي مجلس با دولت وقت محدوديت‌هايي را براي حضور زنان براي عرصه‌هاي اقتصادي، اجتماعي و ساير حوزه‌ها به همراه داشت، اين در حالي است كه از يك دهه گذشته با وجود فراهم آمدن زمينه‌هاي تحصيل برابر در جامعه شاهد افزايش حضور زنان در مراكز علمي، آموزشي و كرسي‌هاي دانشگاهي كشور هستيم. با توجه به اينكه همگان بر اين امر واقف هستند كه شرايط اقتصادي، كسب و كار و توليد در كشور از شرايط مطلوبي برخوردار نيست، به نسبت ميزان حضور زنان در عرصه‌هاي اقتصادي نيز اندك است و در چند سال اخير آن طور كه بايد و شايد از زنان در عرصه‌هاي گوناگون حمايت نشده است. بنا بر آمارهاي موجود نرخ بيكاري زنان دو برابر مردان است و به نسبت، اين آمار با جمعيت دانش‌آموختگي زنان چندان هماهنگ نيست. همچنين برخی قوانين نانوشته همچون سقف و ديوار شيشه‌اي نيز ميزان حضور زنان در جامعه را كاهش داده است و به نسبت اين امر منجر به كثرت حضور مردان در بخش‌هاي دولتي شده است. براي مثال با بررسي ميزان مشاركت سياسي - اجتماعي زنان در انتخابات شوراي شهر و روستا در سال 1392 مي‌توان از حيث كانديداهاي زن كه خود را در معرض انتخاب قرار داده‌اند، دانست كه در اكثر شهرها و روستاهاي كشور زنان مورد اقبال همگاني قرار گرفته‌اند و اين امر منجر شده تا نقش‌آفريني زنان در استان‌هاي توسعه‌نيافته با شاخصه‌هاي اندك آماري از اقبال عمومي مطلوبي برخوردار باشد. همچنين در آستانه انتخابات مجلس دهم و انتخابات مجلس خبرگان رهبري نيز شور و اشتياق در بين زنان براي كانديداتوري وجود دارد. اين در حالي است كه زنان فعال در حوزه
سياسي- اجتماعي يك سال است كه زنان توانمند و نخبه را در معرض انتخابات و معرفي به مردم قرار داده‌اند. اين شور و اشتياق بايد در بين زنان ايجاد شود و به اين ترتيب زمينه حضور زنان توانمند در مجلس مهيا شود تا آن‌ها بتوانند با فعاليت در مجلس به عنوان مهم‌ترين قوه كشور تأثیرگذار باشند. با توجه به اينكه عرصه‌هاي مختلف سياسي از نظم، انسجام و ارتباط خاصي نسبت به يكديگر برخوردار هستند پس به اين ترتيب سعي مي‌شود تا با توجه دولت يازدهم به قابليت‌هاي زنان در شرايط پساتحريم روزنه‌هايي از حضور آن‌ها مشاهده شود. براي مثال هم‌اكنون در هیئت رئيسه اتاق بازرگاني ايران زنان راي كسب كرده و نقش‌آفريني مي‌كنند. اين امر بستري براي زنان ايجاد مي‌كند تا بتوانند پويا و كارآمد به فعاليت بپردازند. امروزه فعاليت زنان در مقوله كارآفريني، دانش‌افزايي و اشتياق براي حضور و مشاركت در عرصه‌هاي مختلف گواه حركتي رو به جلو است، در اين شرايط مي‌توان گفت كسب و كار صرفا تجاري نيست، بلكه دستيابي به دانش روز و توليد علم نيز مي‌تواند بازار علمي منحصر به فردي را براي زنان به همراه داشته باشد. اين امر مي‌تواند در عرصه‌هاي مختلف زنان كارآمد باشد.
آيا مشاركت در هر يك از عرصه سياسي، اقتصادي، فرهنگي و... مي‌تواند بر روند رو به جلوی ديگر عرصه‌ها نيز تاثيرگذار باشد. براي مثال با مشاركت اقتصادي مطلوب زنان در جامعه مي‌توان به افزايش مشاركت سياسي نيز اميدوار بود؟
عرصه‌هاي مختلف در اين سيستم زنجيروار به يكديگر متصل هستند. ما نمي‌توانيم هر يك از اين عرصه‌ها را به صورت جدا از هم مورد ارزيابي قرار دهيم. اگر زنان در عرصه اقتصادي فعال باشند، به نسبت مي‌توانند به پشتيباني عرصه‌هاي سياسي همچون پرداخت هزينه‌هايي سياسي، احزاب و كانديداها در بخش‌های مختلف بپردازند. حضور زنان در حوزه سياسي و رفتار سياسي توده‌اي با مردان چندان متفاوت نيست، بلكه در برخي عرصه‌ها همچون مشاركت سياسي كسب راي نيز از مردان پيشي گرفته‌اند، اما در حوزه مشاركت سياسي و استفاده از نخبگان زن در كشور در مقايسه با كثرت حضور مردان در سطوح مختلف دولتي شاهد اختلاف معناداري هستيم. بر اين اساس است كه زنان فعال در عرصه‌هاي سياسي- اجتماعي در تلاش هستند تا 30 درصد از فهرست‌هاي انتخابات آينده را به زنان نخبه و توانا در عرصه‌هاي سياسي و اجتماعي اختصاص دهند؛ در صورت تحقق اين امر بالطبع حضور زنان در حوزه اقتصادي نيز لازم است، اما تاكنون شاهد حضور مطلوب و كافي زنان در همه حوزه‌هاي كشور نيستيم. اين در حالي است كه هر يك از حوزه‌هاي سياسي و اقتصادي بر يكديگر تاثيرگذار هستند.
در همه دولت‌ها شاهد حضور اندك زنان در سمت‌هاي بالاي اجرايي هستيم. براي مثال در بين همه دولت‌ها فقط به يك زن مسئوليت اداره وزارت بهداشت و درمان واگذار شده است. به نظر شما اين نوع اغماض در توجه به قابليت‌ها و توانايي‌هاي زنان به چه دليل است؟
اينكه زنان در جامعه به كسب دانش و رشد كافي در عرصه‌هاي گوناگون دست يافته‌اند مطلوب است. در واقع، زمينه اين اغماض‌ها يك نوع تفاهم نانوشته است، هميشه از سوي برخي از گروه‌هاي تندرو مخالفت‌هايي براي حضور و فعاليت زنان در مشاركت سياسي مشاهده مي‌شود. اين در حالي است كه دستيابي به مسير توسعه پايدار در كشور منوط به اهميت دادن به توانايي‌ها و قابليت‌هاي زنان به عنوان نيمي از سرمايه‌هاي اجتماعي كشور است. به نظر مي‌رسد دولت بايد با گروه‌هاي مختلف در اين زمينه تعامل كند. بايد توجه داشت هيچ ممنوعيت ديني و شرعي در زمينه حضور زنان در عرصه‌هاي سياسي، اقتصادي، اجتماعي و... وجود ندارد.
انتهاي پيام/ |
.jpg)
