بروز ناراحتي به صورت گريه و عزاداري و برگزاري مراسم و خيرات و دعا براي متوفي به طورحتم در تسلي‌بخشي بازماندگان بسيار مفيد است، اما در شرايطي که برپايي هرگونه تجمعات اعم از شادي و سوگواري به منظور جلوگيري از شيوع ويروس کرونا بسيار توصيه مي‌شود، بايد بدانيم از چه طريقي مي توانيم به بازماندگان تسلي دهيم.
چند وقتي است شيوع ويروس کشنده کرونا جمعي از خانواده‌ها را سوگوار عزيزان خود کرده است و اين روند همچنان ادامه دارد.
خانواده‌هايي که به دليل خطرناک و ناقل بودن اين ويروس کشنده به اجبار در عزلت و گوشه‌نشيني و تنهايي در فراق عزيز از دست رفته خود به سوگ نشسته‌اند و به طور حتم جاي خالي نزديکان براي تسلي دادن به خانواده داغدار و همراهي با آنان براي رهايي يافتن از غم و تحمل اين داغ بزرگ بسيار محسوس است.
به‌راستي در اين شرايط وظيفه نزديکان و اطرافيان متوفي در قبال بازماندگان آنها که عزيز خود را به علت بيماري کرونا از دست داده‌اند و از طرفي دفن متوفي نيز با شرايط معمول متفاوت است، چيست و آنها در اين شرايط خاص و گذرا چگونه بايد بازماندگان متوفي را تسلي‌خاطر بخشند.
*ضرورت آموزش غلبه بر تنش‌ها
یک روانپزشک چند نکته روانشناختي براي اين روزها را که خبرهاي ناگوار بخشي از زندگي روزمره شده، توصيه می کند.
محمد‌باقر صابري با اشاره به اينکه در سال‌هاي اخير به خصوص سال 1398 حوادث و سوانح به قدري زياد بود که شايد هيچ‌کس نمي‌توانست چنين وضعيتي را در مخيله خود فرض کند، گفت: يکي از موضوعات ناخوشايند همه اين اتفاقات پديده يا واقعه «مرگ» است.
وی اظهار داشت: نگراني از مردن خود به تنهايي متعاقب حوادث غيرمترقبه به قدري استرس‌زاست که ضرورت دارد تا کارشناسان حوزه سلامت روان بر آن متمرکز شده و راهکارهاي علمي و عملي براي کاهش اين‌گونه تنش‌ها را به آحاد جامعه تعليم دهند.
صابري تاکيد کرد: نکته کليدي در اين زمينه اين است که نبايد از گفت‌وشنود در مورد مرگ طفره رفت.
وي ادامه داد: گفت‌وگو درباره مرگ که در آموزه‌هاي ديني و فرهنگي زير عنوان «ياد مرگ» از آن ياد شده است، مي تواند به افراد کمک کند تا مرگ را به‌عنوان بخشي از زندگي بپذيرند. اين پذيرش کمک مي کند تا بتوانيم بر نگراني‌ها و استرس‌هايي که «تصور مرگ» در ما ايجاد ميکند، غلبه کنيم.
*فقدان عزيزان و سوگواري بازماندگان
صابري همچنين با بيان اينکه کساني که عزيزي را از دست مي‌دهند، به صورت طبيعي دچار «واکنش سوگ» خواهند شد، گفت: «فقدان»ها بازماندگان را سوگوار ميکند که امري کاملا طبيعي است.
وي تاکيد کرد: نکته مهم و کاربردي در حوزه رعايت بهداشت روان در مواجهه با فقدان، توجه به فرآيند و مراحل سوگواري است.
اين روانپزشک در پاسخ به سوال چگونگي مواجهه با بازماندگان در اين روزها که به نوعي يادآور روزهاي جنگ شده است و روزانه يا هفته‌اي خبر فقدان عزيزي به گوش مي‌رسد چيست، اظهار داشت: البته مهم‌ترين اقدام، افزايش تاب‌آوري به معني افزايش قدرت سازگاري با شرايط است.
وي بيان کرد: در‌واقع تاب‌آوري به معني عدم‌سوگواري نيست و اين مهم در مورد کودکان و پدران و مادران توجه ويژه تري را طلب ميکند. اما تکليف ما در خصوص کودکان هنگام فقدان عزيزان خود چيست، آيا بايد حتي‌الامکان کودکان را بي‌خبر از واقعه نگه داريم يا ضرورت دارد که با لحاظ ملاک‌هاي روانشناختي، کودک يا ساير بازماندگان از واقعه مطلع شوند؟
صابري در ارتباط با اين موضوع با بيان اينکه، بديهي است مفهوم مرگ در کودکان و در سنين مختلف متفاوت است، افزود: آنچه اهميت دارد اينکه کودک لازم است در مراسم يادبود و سوگواري مشارکت کند تا به تدريج به اين باور برسند که مرگ يک رويداد برگشت‌ناپذير است.
وي افزود: اگر اين فرآيند به درستي طي نشود و اصطلاحا کودک در يکي از مراحل سوگ توقف کند، بايد منتظر شروع رفتارهاي نابهنجار در آينده باشيم.
اين روانپزشک ادامه داد: بديهي است منظور از حضور در مراسم سوگواري عزيز از دست رفته به معني ديدن جنازه و برخي صحنه‌ها نيست که حتي براي بزرگ‌ترها هم آسيب‌زاست.
صابري تاکيد کرد: اطرافيان بايد توجه داشته باشند که مراحل سوگ با شوک و انکار، خشم و اعتراض، نااميدي و درهم‌ريختگي شروع و ادامه يافته تا در نهايت به بهبودي منتهي مي‌شود.
وي گفت: در شرايط عادي توصيه کاربردي براي همه عزيزاني که شاهد مرگ هستند يا عزيزي را از دست داده‌اند و در فقدان محبوبي سوگوار هستند، اين است که بروز ناراحتي به صورت گريه و عزاداري و گرفتن مراسم و خيرات و دعا براي متوفي مي‌تواند طي موفقيت‌آميز فرآيند سوگواري بسيار مفيد باشد.
*بهترين راهکار تسلي دادن
اين روانپزشک با اشاره به اينکه، در اين روزها که به دلايل صحيح بهداشتي، دستورات لازم‌الاجراي محدوديت در تجمعات و برگزاري مجالس ختم و تشييع صادر شده است، رعايت اقدامات فوق، به معني نفي سوگواري و گريه و همدلي در مورد بازماندگان نيست.
صابري با تاکيد بر اينکه احتمال انتقال از افراد حاضر در تجمعات وجود دارد، گفت: بايد از قرار گرفتن در تجمعات مربوطه و ايجاد تراکم خودداري کرد و بهترين راه تسلي بازماندگان به منظور حفظ سلامت نزديکان به طور حتم به شکل غيرحضوري است.
وي با اشاره به پيشرفت و توسعه انواع و اقسام تکنولوژي‌هاي ارتباط تصويري و فراگير شدن آن در جامعه، به اطرافيان خانواده‌هاي داغدار که عزيزان خود را به دليل شيوع ويروس کرونا از دست داده‌اند، پيشنهاد کرد: تا بازگشت وضعيت به شرايط عادي، از تلفن و اين‌گونه وسايل ارتباطي براي تسلي دل بازماندگان متوفي استفاده کنند و تسلي‌بخش آنها باشند.
اين روانپزشک گفت: به‌طور حتم مردم و خانواده متوفيان، شـرايط ويـژه حاضر را درک مي‌کنند و حاضر نيستند سـلامت کسي براي تسليت گويي به آنان در خطر افتد.
وي به بازماندگان متوفيان ناشي از ويروس کرونا توصيـه کرد که آيين صـرف غـذا و ديگـر نـذورات را بـه زمـان ديگري با شـرايط مناسب موکول کنند يا هزينه‌هاي الان را به شکل ديگري در موارد عام‌المنفعه صرف کنند.
انتهای پیام/ |
.jpg)
