آرش نورانی

آموزش های حرفه ای، آموزش هايي هستند که فرد را برای احراز شغل، حرفه و کسب کار آماده مي كند و كارآيي و توانايي وی را در انجام آنها افزايش مي دهد. اين آموزشها کسب مهارتها را در راستاي تکنولوژي و علوم وابسته به همراه دانشهاي خاص مربوط به شغل و در بخشهاي مختلف اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي ارائه مي دهد.

آموزش های حرفه ای با افزايش بهره وری نيروي کار و تامين نيروي کار ماهر مورد نياز جامعه از طريق دانش و توانايي تكنولوزيكي و آماده سازی اين نيروهاي انسانی برای مسئوليت هايي که در ساختار مدرن توسعه فنی و اقتصادی مورد نياز می باشند، می تواند به رشد و توسعه اقتصادی کمک کند چه بسا علاوه بر اين، آموزش و اشتغال دارای اثرات تبعی اجتماعی نظير تاثير در توزيع بهتر درآمد جامعه، جلوگيري از معضلات اخلاقی و رفتاری در جامعه به وي‍ژه در بين جوانان و تاثير در جلوگيري مهاجرت از روستا به شهر است.

توسعه آموزش های فنی و حرفه ای در شرایط کنونی برای اقتصاد و فرهنگ ایران و به ویژه شتاب دهی به فرایند تولید امری حیاتی است زیرا سرمایه گذاری های زیربنایی و افزایش ابزار و تجهیزات و به طور کلی سرمایه فیزیکی بدون سرمایه انسانی بلااستفاده مانده و یا به نحو اقتصادی و کارآمد مورد بهره برداری قرار نمی گیرد . 

از طرفي با توجه به شرایط موجود بازار کار، هدايت تحصيلي جوانان در دوره آموزش متوسطه از اهميت بسزايي برخوردار است، گرايش به رشته هاي نظري به دليل اينكه جهت گيري شغلي ندارند نتيجه اي جز ملحق شدن جوانان به گروه بيكاران ندارد از طرفي فارغ التحصيلان از حداقل مهارت بـرای کار مفيد برخـودار نيستند.

اما هدف آموزش هاي فني، افزایش توانایی های دانش، مهارت و قدرت درک افراد و انجام مطلوب تر کار در محدوده وظایف شغلی است. از آنجایی که موضوع بیکاری یکی از مهمترین مسائل و مشکلات ما است و با توجه به اینکه یکی از دلایل بیکاری در کشور فقدان مهارتهای مورد نیاز بازار کار از سوی جویندگان کار می باشد، انتظار می رود سازمان آموزش فنی و حرفه ای با ارائه آموزش های مهارتی بتواند نقش بسزایی در کاهش میزان بیکاری ایفا کند.

چرا كه آموزش های فنی و حرفه ای به سبب انعطاف پذیری نشأت گرفته از خصیصه های بازار کار و اوضاع اقتصادی کشور و نیز به دلیل آموزش و ایجاد مهارتهای لازم در افراد برای توانایی در احراز مشاغل ، نقش به سزایی در اشتغال دارد. این آموزشها هم مهارتهای خاص مورد نیاز صنعت و هم مهارتهای عمومی بازار کار را فراهم می سازد و همچنین برای شاغلینی که به دلیل تغییرات تکنولوژی دچار کاهش کارایی می شوند امکان به روز شدن و تکمیل مهارت را فراهم می کند .

از اين رو هدايت جوانان به آموزش های متوسطه دبيرستاني نه تنها در توسعه اقتصادی و اجتماعی تاثير مثبتی نمی گذارد، بلکه اثـرات منفی مادی و معنوی آن آشکار است. اتلاف بهترين سال های زندگی نوجوانان و جوانان که برای فراگيري و تعيين جهت زندگی آينده مناسب بوده است و ياس و نااميدي حاصل از آن، از دست دادن انگيزه ها و شکوفا نشدن خلاقيت ها همه از آثار تبعی آن است که ضربه های جبران ناپذير بر رشد و توسعه اقتصادی و اجتماعی کشورها و منطقه وارد می سازد. هدايت نوجوانان و جوانان به سوی حرفه آموزی در راستای رشد و توسعه اقتصادی و اجتماعی مستلـزم بررسی علل و عوامل بـازدارنـده و استفاده از تجارب و دست آوردهای گذشته و حال، چه در داخل و چه در خارج از کشورهای منطقه است.

با توجه به وضع موجود تامين نيروي کار ماهر در رشته ها و سطوح متفاوت و با نگاهی کوتاه به تحول، سرعت و پيشرفت تکنولوژی در تمام زمينه ها در سطح جهان و لزوم همسوئی آموزش های فنی و حرفه ای با اين تحول به اين نتيجه می رسيم که در بعضی از کشورهای منطقه آموزش های حرفه ای موفق نبوده و نتوانسته از نظر کمی و كيفي نقش مؤثر خود را به عنوان تامين کننده سرمايه انسانی در توسعه اقتصادی ايفا کند. علاوه براين ضعف تحقيق و توسعه در آموزش های فنی و حرفه ای و ضعف آموزش و بازآموزی مربيان نيز وجود دارد.

اما چاره انديشي آموزش فنی و حرفه ای زمانی به درستی تحقق می يابد و نقش حقيقي خود را در توسعه پايدار کشورها ايفا می کند که جايگاه و منزلت خود را در جامعه و مخصوصاً در بين جوانان و جويندگان کار بيابد. بايد جهت گيري شغلی بر عشق ورود به دانشگاه به خاطر صرفاً کسب مدرک غلبه کند و در باور جوانان بنشيند که اين خود نياز به بسترسازی فرهنگی و ملحوظ کردن آن در سياست بازار کار دارد.

لذا اگر آموزش فنی و حرفه ای در کشور نادیده گرفته شود، در واقع باعث سوق دادن آموزش کشور به طور غیرمستقیم به آموزش اشتغال کاذب و درآمدهای سهل الوصول و ناپایدار می شود و به تدریج آسیب جدی به کشور وارد می سازد.

مدیرکل آموزش فنی و حرفه ای استان آذربايجان غربي می گوید: عمده ترین منبع استراتژیک هر سازمان منابع انسانی آن سازمان است و توسعه منابع انساني نقش بسزايي در بهره وري نيروي انساني آن سازمان و جامعه دارد.

جمشيد اسعدي می افزاید: توسعه و ارتقای سطح علمی انسانی در شرایط فعلی كه با تغییرات و فناوری‌های جدید روبرو هستیم به عنوان یكی از عوامل كارایی هر سازمان به حساب می‌آید.

اسعدي ادامه می دهد: در گذشته در بسياري از جوامع، سرمايه مالي حرف نخست را در توسعه جوامع مي زد ولي در حال حاضر، اين روند عوض شده و سرمايه انساني بسيار مورد توجه است.

به گفته وی رشد دانش و مهارت كاركنان و ایجاد تغییر و تحول در انجام وظایف از جمله اموری است كه سازمان را از دو بعد اقتصادی و اجتماعی یاری می‌رساند.

اسعدی با اشاره به عوامل كارایی و اثربخشی در توسعه و ارتقای سطح علمی هر سازمان اظهار می دارد: ساز و كاری كه می‌توان به وسیله آن به منابع انسانی اهمیت داد و از آن به عنوان یك سرمایه بی‌پایان و پایدار در جهت بهره‌وری و پویایی سازمان بهره گرفت آموزش به منظور توسعه نیروی انسانی است.

مدیرکل آموزش فنی و حرفه ای استان اضافه می کند: تربيت و آموزش نيروي انساني متخصص، ماهر و کارآمد متناسب با نيازهاي بازار کار و توأم کردن آموزش و مهارت از جمله رويکردهاي آموزش فني و حرفه‌اي استان است.

اسعدی در عین حال اضافه می کند: آموزش های فنی و حرفه ای به سبب خصیصه های مهارتی – آموزشی یکی از عناصر کلیدی جهت تحقق پیشرفتهای اقتصادی محسوب می شود.

وی می افزاید: آموزش های فنی و حرفه ای با نگرش و رویکرد "کار محور" همسو با تغییرات و پیشرفت های تکنولوژیکی زمینه توسعه جوامع را فراهم می سازد.

اسعدي در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به آموزش بيش از يك ميليون 138 هزار و 689 نفر ساعت در سه ماهه نخست سال جاري در مراکز ثابت شهری ، تیم های سیار روستایی، زندان ها، و پادگان های نظامی و انتظامی از تلاش بي وفقه مجموعه بزرگ آموزش فني و حرفه اي استان در زمينه ارائه آموزش هاي مهارتي به جامعه هدف خبر می دهد.

وی توسعه و ترويج مشاغل خانگي و صنايع دستي، ساماندهي و آموزش کارگران صنعت ساختمان در 16 حرفه اي مهارتي و ترويج فرهنگ کار و مهارت آموزي در بين جوانان را از مهمترين اقدامات آموزش فنی و حرفه ای استان برشمرد.

مدیرکل آموزش فنی و حرفه ای استان با تأکید بر نوآوری و خلاقیت فردی در حوزه آموزش های نوین مهارتی تصریح می کند: با درایت و سخت کوشی همکاران در خانواده بزرگ آموزش فنی و حرفه ای ما شاهد رشد و شکوفایی مهارت آموزی در مراکز آموزش فنی و حرفه ای استان هستيم.

انتهای پیام/