ميدان اصلي شهر، بازار اروميه و مناطق اطراف آن جزو بناهاي تاريخي اين شهر محسوب مي‌شود كه پس از تخريب در اثر بمباران‌هاي جنگ تحميلي چهره ديگري گرفت. بعد از آن، مسئولان شهر اروميه تصميم گرفتند براي رسيدگي به وضعيت ظاهري شهر، اين منطقه را بازسازي كنند.
طرح ميدان امام خميني(ره) در محدوده ای به مساحت 47 هزار و 280 متر مربع واقع در حد فاصل خيابان بعثت و خيابان شهيد منتظری در سال 73 تصویب شد که بر اساس برنامه اجرایی پیش‌بینی‌شده قرار بود این میدان در سه مرحله تا پایان سال ۱۳۹۲ به اتمام برسد، ولی این طرح تاکنون به دلیل وجود مشکلات فراوان ترافیکی و فرسودگی منازل اطراف، هنوز بلاتكليف است و به سرانجام نرسیده است.
اواخر هفته گذشته بود که در فضای رسانه‌ای و شبکه‌های اجتماعی خبری مبنی بر فروش املاک پیرامون میدان امام خمینی(ره) ارومیه به یک شهروند عراقی منتشر شد، نشر و پخش این خبر در شبکه های اجتماعی بازتاب وسیعی به همراه داشت و موجی از حساسیت و نگرانی را در میان افکار عمومی ایجاد کرد و برخی افراد زبان به گلایه از این اقدام شهرداری گشودند.
هر چند که معترضان با اصل موضوع یعنی سرمایه گذاری خارجی مخالفتی ندارند کمااینکه مديريت كلان هر جامعه اي اهميتي ويژه به سرمايه گذاري اعم از داخلی و خارجی قائل است؛ چرا که این مهم مي تواند سرچشمه همه تحولات اقتصادي و اجتماعي در جامعه باشد، بنابراین وجود سرمایه‌گذار خارجی می‌تواند کارنامه مثبتی برای شهرداری ارومیه و شورا و کلیت شهر ارومیه نیز به دنبال داشته باشد اما مهم‌ترین رکن، پیامدهای اجتماعی این موضوع است. بدین معنا که سرمایه گذاری خارجی در کنار پاسخگويی به نيازهای داخلی باید موجبات همگرايی را فراهم کند تا بستر و زمینه برای رستن و شکوفایی فرهنگی، هنری و اقتصادی فراهم شود، در غیر اینصورت همگرایی به راحتی تبدیل به واگرایی می شود و واگرایی اجتماعی سبب فروپاشی جامعه شده، تفرقه و شکاف را در نهادهای اجتماعی پدیدار می کند و به دنبال آن ناامیدی، نابسامانی و آشفتگی جایگزین امنیت و آرامش می شود.
بعد از واکنش های رسانه ای، شهرداری ارومیه در خصوص پروژه سرمایه گذاری میدان امام (ره) اطلاعیه ای صادر کرد.
در بخشی از این اطلاعیه آمده است: زمین مذکور در محدوده میدان ولایت فقیه و جنب بازار ارومیه متعلق به شهرداری است و خواهد بود و طبق مصوبه شورای اسلامی شهر ارومیه امکان هیچگونه نقل و انتقال، فروش و تبدیل سندی در خصوص اعیان ملک مذکور به هیچ وجه و تحت هیچ شرایطی چه امروز و چه در آینده وجود ندارد .
این اطلاعیه افزوده است: سرمایه گذار این پروژه اصالتاً ایرانی است، سرمایه گذار ساکن عراق در پروژه ای مشارکتی با شهرداری شریک شده است، سهم طرف مقابل از اعیان 55 درصد و سهم شهرداری ارومیه 45 درصد است و این تقسیم سهم تنها از اعیان است و عرصه زمین مذکور کماکان متعلق به شهرداری بوده و تا ابد نیز متعلق به عموم شهروندان ولایتمدار و حسینی ارومیه خواهد ماند.
45 درصد سهم اعیان شهرداری در این پروژه تجاری که در نظر گرفته شده، غیرقابل فروش و جهت درآمد پایدار شهری در سالهای آینده استفاده می شود و قطعا با توجه به وضعیت اقتصادی شهر و نبود درآمد پایدار چشمگیر در شرایط کنونی، کمک شایانی به توسعه و آبادانی شهرمان خواهد کرد.
در ادامه این اطلاعیه آمده است: محمدامین نوروزی سرمایه گذار پروژه میدان امام(ره) متعهد شده که علاوه بر هزینه های این پروژه سرمایه گذاری، سه کاروانسرای تاریخی ارومیه یعنی سروش، نخجوانی و مهدی زاده را نیز مرمت و بازسازی کند. کاروانسراهایی که چندین دهه است مخروبه شده و از بین رفته اند و هیچکس قدمی در راستای احیای آنها برنمی دارد و دغدغه ای نیز از سوی عموم و متولیان در این راستا وجود ندارد، کاروانسراهایی که بخشی از هویت فرهنگی و تاریخی شهر هستند.
در بخش دیگر آمده است: زمین مذکور در میدان ولایت فقیه و جنب بازار ارومیه، از 25 سال پیش به مشکلی برای مدیریت شهری و شهر تبدیل شده و علیرغم قولهای مساعد در دهه های گذشته، دولت در تأمین هزینه های احداث میدان امام(ره) و مرمت بافت تاریخی شهر تاکنون گامی برنداشته است.
این اطلاعیه افزوده است: سه سال پیش از این سرمایه گذاری از تهران آورده شد که نهایتاً وی نیز با توجه به شرایط موجود این پروژه را ترک کرد. لیرغم دعوت از تجار، اصناف و بازاریان شهرمان، تلاشهای شهرداری ارومیه جهت مشارکت این قشر زحمتکش و تاثیرگذار در اقتصاد شهری در احداث میدان امام(ره) و سرمایه گذاری بازاریان در پروژه های تجاری ارومیه نیز تاکنون بی نتیجه مانده و پاسخ منفی دریافت کرده است.
در این اطلاعیه آمده است: از منتقدان این پروژه سرمایه گذاری و به ویژه منتقدان سیاسی دعوت به عمل می آید، چنانچه افراد جایگزینی می توانند در شرایط فعلی شهر ارومیه، راضی به سرمایه گذاری در این پروژه و یا سایر پروژه ها کرده و جذب کنند، به مدیریت شهری اعلام کنند.
این اطلاعیه متذکر شده است: به استحضار شهروندان می رساند، مطالبی که در راستای فروش خاک آذربایجان بیان می شود کاملاً سیاسی بوده و مصرف انتخاباتی دارد و هرکسی که اندک مطالعه ای در راستای پروژه های سرمایه گذاری سراسر کشور و سایر کشورها داشته باشد، می داند که سود حاصل از سرمایه گذاری در نهایت برای شهر است و سرمایه گذار سود خود را برداشته و خواهد رفت اما اماکن و ابنیه ساخته شده برای شهر و عموم اهالی آن خواهد ماند.( مثال: پروژه درمانگاه درمانی تدبیر واقع در خیابان عمار)
در پایان اطلاعیه آمده است: شاخص و مبنای حرکت شهرداری ارومیه، جلب نظر و رضایتمندی عموم مردم شهر شهیدپرور و همیشه در صحنه ارومیه است و اگر حرکت و یا طرحی منجر به نارضایتی و رنجش آنان و یا منجر به مخاطره افتادن آینده شهر اعم از عمرانی، فرهنگی، اجتماعی و ... شود، قطعا در این راستا ورود پیدا نمی کند و تاکنون نیز اینچنین بوده و در آینده نیز بدین روال می ماند.
* فرایند و تشریفات اداری رعایت نشده است
هوشنگ عطاپور، فعال فرهنگی و اجتماعی نیز در واکنش به این موضوع با بیان اینکه در ارومیه و آذربایجان‌غربی هیچ کس مخالف سرمایه‌گذاری در حوزه شهری نیست و بی‌شک نیز شهروندان از جذب سرمایه‌های خارجی استقبال می‌کنند چون رقم سه هزار میلیارد تومان، رقم فوق‌العاده‌ای برای بهبود و بازسازی میدان امام خمینی(ره) می‌تواند باشد، متذکر شد: شهردار ارومیه مطالبی را منتشر کردند که نشان می دهد برای چنین طرح بزرگی، فرایند و تشریفات اداری رعایت نشده است.
وی توضیح داد: روال اداری و قانونی اجرای پروژه های بزرگ عمرانی شهری بر این قاعده است که ابتدا طرح اجرایی تهیه و از شورای اسلامی شهر و شوراهای شهرستانی و استانی مسکن و شهرسازی مجوز های لازم را دریافت می کند، پس از تایید شوراهای قانونی براساس اسناد بالادستی، میزان بودجه لازم برای اجرای پروژه تعیین و درخواست اعتبار می شود، اگر تصمیم به جذب سرمایه گذار بود، طرح اجرایی تهیه می شود و نقشه های معماری و میزان هزینه پایه لازم برای اجرای پروژه تعیین و درخواست پروپوزال می شود(RFP). یعنی از طراحان و مشاورین برای ارائه پیشنهاد اجرای طرح دعوت می شود، طرح خود را برای اجرای سرمایه گذاری بر اساس پیوست های فرهنگی و اجتماعی ارائه بکنند. چون طرح توسعه میدان امام خمینی هم یک طرح فرهنگی در بافت تاریخی شهر و متصل به بازار و بافت تاریخی است، حتما در طراحی آن باید الگوها و نمادهای معماری بومی و کاربری های فرهنگی در شان شهر فرهنگی ارومیه دیده شود.
عطاپور ادامه داد: بعد از درخواست پروپوزال و جمع آوری ایده ها، تیمی از کارشناسان و کمیته فنی آنها را بررسی و بهترین را انتخاب می کند، سپس طرح عمرانی با پیوست های فرهنگی و اجتناعی و نقشه های برآورد اجرای پروژه، طی فراخوانی در سطح ملی و در صورت تصمیم برای جذب سرمایه گذار خارجی، در سطح بین المللی از طریق رسانه ها و نمایندگی های خارجی به اطلاع شرکت های معتبر و مورد تایید می رسد.
به گفته وی، بعد از وصول پاکت های پیشنهادی، چند تا گام مهم است. اول تعیین صلاحیت علمی و مالی و سوابق کاری شرکت ( نه فرد حقیقی) مورد بررسی قرار می گیرد، یعنی قبل از باز کردن سایر پاکت ها، ابتدا مدارک معتبر صلاحیت فردی و کاری شرکت کننده در فراخوان بررسی می شود اگر شرکت مورد نظر در این مرحله اعتبارسنجی، نمره صلاحیت اجرا را دریافت نکرد، از شرکت در مناقصه کنار گذاشته می شود، پاکت بعدی قیمت پیشنهادی فرد است. در این فرایند هم اگر فردی قیمتی پایین تر از کف هزینه برآورد شده پیشنهاد دهد، یعنی به دنبال مفسده است و یا اهل نیست، از مناقصه کنار گذاشته می شود.
این فعال اجتماعی و فرهنگی، در خصوص سرمایه گذاران خارجی نیز اظهار کرد: سرمایه گذاری خارجی فرایند و قوانین اختصاصی خود را دارد که قطعا نظر وزارت امور خارجه، نهادهای امنیتی و سیاسی مد نظر قرار می گیرد، در خصوص اتباع ایرانی ساکن در خارج از کشور، از نظر دو تابعیتی بودن و بررسی های لازم قطعا صورت می گیرد و اگر آن نهادها شرکت یا فرد مزبور را تایید بکنند، نگرانی وجود ندارد.
وی تصریح کرد: سرمایه گذاری برای ساخت و ساز، عموما ارزش جذب سرمایه گذار ندارد، در خود ارومیه سازمان همیاری های شهرداری اعلام امادگی کرده است و قطعا اگر فراخوان درخواست پیشنهاد پروژه(RFP) به اطلاع عمومی در سطح کشور رسانده می شد، حتی انبوه سازان ارومیه ای هم مشتری این پروژه می شدند، به عبارتی برای ساخت چند مغازه که این همه بلوا لازم نبود.
عطاپور با این جمله سخنان خود را پایان داد: بهتر است از این سرمایه گذار که می خواهد سه هزار میلیارد تومان در ارومیه سرمایه گذاری بکند، برای مشارکت در پروژه های حمل و نقل شهری، مدیریت پسماندها ، طرح های گردشگری ارومیه ، صنعت و منطقه آزاد برای احداث کارخانه و ... دعوت شود، چرا باید درگیر پروژه ای شد که باعث شک و ظن بشود؟
* تعیین تکلیف نهایی طرح امام خمینی (ره) جزو اولویت‌های شهری ارومیه
عضو شورای شهر ارومیه نیز در گفتگویی تعیین تکلیف نهایی این پروژه را جزو اولویت‌های شهری ارومیه عنوان کرد و گفت که درآمدهای شهرداری پاسخگو نیست لذا باید به دنبال سرمایه‌گذارانی باشیم تا در این زمینه سرمایه‌گذاری کنند.
حسین پناهی افزود: این سرمایه‌گذار عراقی که از آن صحبت می‌شود، اهل شهر ارومیه و کرد زبان اما ساکن عراق است و متاسفانه برخی افراد اقدام به تشدید مسائل قومیتی کرده و بنابراین طرح چنین مسائلی واقعیت‌ها را تحت شعاع قرار داده و مشکلاتی را ایجاد می‌کند.
پناهی ادامه داد: سرمایه‌گذار ارومیه‌ای ساکن عراق، در آن کشور نیز سرمایه‌گذاری کرده و در شهر ارومیه نیز برای اجرای طرح میدان امام خمینی(ره) اعلام آمادگی کرد و صحبت‌هایی را با شهرداری ارومیه و کمیسیون سرمایه‌گذاری شورای اسلامی شهر انجام داد و هم‌اکنون به نقطه‌ای رسیده که باید بر روی موضوع تصمیم‌گیری شود در حالی که هم‌اکنون تصمیمی گرفته نشده و مصوبه‌ای به تصویب نرسیده است.
عضو شورای شهر ارومیه گفت: موضوع سرمایه‌گذاری و یا واگذاری زمین متفاوت است، بیشتر شایعه‌ها مربوط به واگذاری است که از نظر اعضای شورای شهر نیز این یک مسئله خطرناکی است و املاک شهرداری به افرادی که در خارج از کشور حضور دارند، واگذار نمی‌شود که از جای دیگر مدیریت شود.
پناهی در عین حال اظهار کرد: اما شهرداری و شورای شهر ارومیه از مباحث مربوط به سرمایه‌گذاری در این شرایط رکود اقتصادی استقبال می‌کند.
* طرح واگذاری زمین به سرمایه‌گذار خارجی مصوب نشده است
دیگر عضو شورای اسلامی شهر ارومیه نیز در گفتگو با ایرنا اظهار کرده است که طرح واگذاری زمین به سرمایه‌گذار خارجی در محدوده بازار، هنوز در شورای اسلامی شهر مصوب نشده و نیازمند کار کارشناسی بیشتر است.
مرتضی پیری با تاکید بر اینکه اقدامی در این خصوص آغاز نشده و هر کاری نیازمند مصوبه شورای شهر است، اضافه کرد: شورای شهر برای اجرای این طرح توسط سرمایه‌گذار مطرح شده، انجام اقدامات کارشناسی را در دستور کار قرار داده و طبق تصمیم شورا، سهم هر ۲ طرف شامل شهرداری و سرمایه‌گذار باید مشخص شود.
وی بیان کرد: شورای اسلامی شهر ارومیه سهم ۷۵ درصد برای شهرداری و ۲۵ درصدی برای سرمایه‌گذار را تعریف کرده بود ولی این ارقام تغییر یافته است.
عضو شورای اسلامی شهر ارومیه ادامه داد: علاوه بر آن جذب سرمایه‌گذار خارجی برای طرح‌های شهری باید آخرین گام در راستای اجرای این طرح‌ها باشد و پیش از آن می‌توان راه‌های دیگری نظیر جذب سرمایه‌گذاران داخل کشور را مدنظر قرار داد.
پیری تاکید کرد: در صورت جذب سرمایه‌گذار خارجی نیز باید این سرمایه‌گذار تحت کنسرسیومی مطرح شود که در آن صورت می‌توان طرح‌ها را به این کنسرسیوم واگذار کرد.
وی گفت: ارومیه‌ای‌های زیادی هستند که در شهرهای دیگر به‌ویژه تهران سرمایه‌گذاری کرده و مشتاق حضور در طرح‌های شهر خود هستند و باید به آنان میدان داده شود.
این موضوع در عین حال موافقانی نیز به همراه داشت، آنها موافق جذب سرمایه بدون توجه به مباحث قومی هستند و معتقدند تنها سوپاپ اطمینان که می‌تواند به کمک شرایط نامناسب اقتصادی بیاید، سرمایه‌گذاری، به ویژه سرمایه‌گذاری خارجی است که به عنوان موتور رشد اقتصادی از آن یاد می‌شود.
بی‌تردید روی کردن به این ساحت از اقتصاد می تواند به عنوان پیشران برنامه ها مورد توجه برنامه‌ریزان شهری قرار گیرد اما آیا حرکت در این مسیر پرتلاطم و بدون توجه به ناهمخوانی‌ها و چندپارگی ها می تواند براحتی صورت پذیرد یا منجر به واگرایی اجتماعی می شود؟
انتهای پیام/ |
.jpg)
