اصلی ترین نهاد اجتماعی و گسترده ترین دستگاه فرهنگی "آموزش و پرورش" است که نقش بی بدیلی در همسازی و همنوایی فرد با ارزش ها، هنجارها و نگرش های گروهی اجتماعی و آموزش مهارت‌های اجتماعی دارد.

به گزارش نای قلم، با توجه به اینکه دانش آموزان در تمام مقاطع تحصیلی زمان زیادی را در مدارس هستند بنابراین محیط های آموزشی بهترین مکان برای یادگیری ها اعم از سرفصل های درسی، یادگیری مهارت های و هنجارهای اجتماعی است.

این موضوع در شرایط فعلی اهمیت زیادی دارد چرا که بر کسی پوشیده نیست که پاشنه آشیل جامعه کنونی ما خصوصا در بخـش ناهنجاری ها و بزه ها، آسیب های کودکان و نوجوانان است.

بدون تردید عدم آگاهی های عمومی، آموزش مهارت های لازم و خودکنترلی در مدارس هزینه هایی به دنبال دارد که می توان به خشونت، اعتیاد، جرم و … اشاره کرد.

شاید از این روست که خیلی از کشورها به این شعار که "پیشگیری بهتر از درمان است" ایمان آورده اند و منابع خود را به سمت برنامه‌های پیشگیرانه سوق داده‌اند.

در کشور و استان ما نیز سال گذشته بود که طرحی ملی با نام «نظام مراقبت اجتماعی دانش آموزان» (نماد) با همین منظور عنوان و و در برخی از مدارس اجرا شد.

طرح نماد به دنبال مهار زمینه‌های آسیب‌های اجتماعی در سه فضای مدرسه، خانواده و محله با تاکید بر مدرسه به عنوان جدی‌ترین فضای اجتماعی کودکان و نوجوانان است و طیفی از خدمات را در بر می گیرد که توسط دستگاه‌ها و نهادهای عضو به اجرا در می آید.

این طرح شامل شناسایی و غربالگری در مدارس از طریق شواهد میدانی، ارائه آموزش‌های رشدمدار، آموزش و توانمندسازی معلمان و والدین، تولید برنامه درسی پیشگیری مربوط به هر دوره تحصیلی و منابع کمک آموزشی آن، برگزاری و اجرای دوره‌های آموزشی رشدمدار پیشگیری، اجرای فعالیت‌های مکمل و ترویجی، مداخلات وضعی و روانی اجتماعی، اقدامات برای کاهش عوامل مخاطره آمیز (از جمله اقدامات انتظامی و مناسب‌سازی فضاها)، برگزاری جلسات و دوره‌های آموزشی برای خانواده‌ها، خدمات و حمایت‌های روانی اجتماعی، خدمات مددکاری به خانواده‌ها، کمک های حقوقی و مالی مورد نیاز، مشاوره‌های خانوادگی و فردی، معاضدت‌های تحصیل و درمان و بازتوانی است.

طرح نماد در مدارس استان در حال اجراست

مدیرکل آموزش و پرورش آذربایجان غربی می گوید: طرح توانمندسازی دانش آموزان و مقابله با آسیب‌های اجتماعی از طریق مداخله به موقع و موثر (نماد) در مدارس استان در حال اجراست

ابراهیم محمدی می افزاید: با توجه به اینکه مدرسه در رشد و پرورش شخصیت کودکان، کانون توجه پیشگیری رشدمدار است آگاهی بخشی در این طرح در سه حیطه خانواده، دانش آموزان و مربیان متمرکز می شود و در هر مدرسه کارگاههای آموزشی مختلفی برای این سه گروه در نظر گرفته می شود.

وی اضافه می کند: گسترش آموزش‌های ریشه‌ای در زمینه پیشگیری از رفتارهای پرخطر، آسیب‌های اجتماعی و بزهکاری، ایجاد نظام شناسایی دانش آموزان آسیب‌پذیر ، طراحی و توسعه مداخله‌های موثر و توانمند سازی دانش آموزان از جمله برنامه های طرح نماد است.

محمدی روش به کار گرفته شده در این طرح را مبتنی بر پیشگیری رشدمدارعنوان می کند و اظهار می دارد: در این نوع پیشگیری تلاش می شود با مداخله سریع و زودرس وقتی کودکی قصد بروز رفتار بزهکارانه از خود را دارد از مزمن شدن آن و احتمال بزهکاری در آینده جلوگیری شود.

طرح نماد؛ مهمترین و جامع ترین طرح در ارتباط با آسیب های اجتماعی

معاون تربیت بدنی و سلامت آموزش و پرورش استان نیز طرح نماد را یکی از مهمترین و جامع ترین طرح هایی عنوان کرد که در ارتباط با آسیب های اجتماعی اجرا می شود.

ولی حسینی این طرح را اولین وفاق ملی در بحث پیشگیری از آسیب ها عنوان و خاطرنشان می کند: 9 دستگاه مهم و اجرایی دست به دست هم داده اند و با این وفاق در عرصه پیشگیری از آسیب های اجتماعی در سطح مدارس ورود پیدا کرده اند.

او می گوید: نظام مراقبت اجتماعی از دانش آموزان(نماد) با مشارکت اداره کل آموزش و پرورش و 9 دستگاه اجرایی در حال اجراست تا دانش آموزان از هم اکنون به آینده سازان سرمایه های اجتماعی کشور تبدیل شوند.

معاون تربیت بدنی و سلامت آموزش و پرورش استان می افزاید: این طرح که در استان ها با راهبری اداره مراقبت از آسیب های اجتماعی اداره کل آموزش و پرورش استان اجرا می شود و در سه بخش آموزش و پیشگیری از آسیب های اجتماعی، غربالگری و توانمند سازی و حمایت های روانی-اجتماعی طراحی شده است.

او اضافه می کند: ارتقای توانمندی‌های دانش آموزان اعم از افزایش شناخت نسبت به مسائل و آسیب‌های اجتماعی دانش آموزان از اهداف اصلی اجرای این طرح است.

به گفته حسینی، اصلاح نگرش‌ها در زمینه رفتار‌های پرخطر، ارتقای سرمایه اجتماعی، افزایش مهارت‌های کار گروهی و مشارکت در بین دانش آموزان از دیگر اهداف عملیاتی این طرح است.

او توضیح می دهد: طرح نماد سال گذشته به صورت پایلوت در 12 مدرسه ناحیه 2 ارومیه و 12 مدرسه ماکو با برپایی کارگاه های توانمندسازی ویژه دانش آموزان، اولیا و همکاران آموزشی مدارس برگزار شد.

حسینی ادامه می دهد: این طرح امسال نیز در تمام مدارس شهرستان نقده اجرا می شود.

انتهای پیام/