یکی از شاخص های توسعه اقتصادی در یک کشور ضریب نفوذ شبکه ریلی است اما با وجود قدمت چندین ساله راه آهن در کشورمان این زیرساخت مهم توسعه اقتصادی و ترانزیتی در آذربایجان غربی از ضریب نفوذ کمتری برخوردار است.

از جمله مزایای خط آهن را می توان حمل و نقل ارزان، ظرفیتهای گسترده انتقال بار و مسافر و راحتی و سهولت در امر ارتباطات، امنیت و راحتی آن برای مسافرت های طولانی عنوان کرد که مزیت های کم نظیر مرزی آذربایجان غربی و قرار گرفتن در مسیر تزانزیتی ایران - اروپا، قابلیت های کشاورزی، صنعتی و گردشگری موجب شده است اتمام طرح ملی راه آهن ارومیه - مراغه در اولویت برنامه های استان قرار بگیرد.

طرح راه آهن ارومیه – مراغه که علاوه بر تامین نیاز داخلی در بْعد بین المللی هم می تواند تحول اساسی در توسعه بخش ترانزیت و حمل و نقل کالا و مسافر و همچنین گردشگری ایفا کند، یکی از طرح های شاخص حمل و نقل ریلی کشور است .

اجرای این طرح با اهمیت در منطقه آذربایجان غربی که به طول 184 کیلومتر موجب توسعه حمل و نقل ریلی کشور خواهد شد از سال 80 آغاز شد و قرار بود در پنج مرحله تا سال88 به اتمام برسد اما هنوز مردم ارومیه در انتظار شنیدن صدای سوت قطار هستند.

این در حالی است که رسیدن منابع جدید به پروژه‌های زیربنایی ریلی در شرایطی باعث شده برنامه‌های وزارت راه و شهرسازی برای این حوزه بسیار مهم با سرعت دنبال شود که وزیر راه در کنار نام پنج استان جدید در عرصه راه‌آهن نام یکی از قدیمی‌ترین استان‌های این عرصه را ذکر می‌کند.

عباس آخوندی که با توجه به حمایت‌های ویژه دولت و مجلس از طرح‌های ملی براساس مصوبه‌های سال گذشته و امسال بودجه کشور توان بیشتری برای تجهیز کارگاه‌های پروژه‌های ریلی به دست آورده، وعده داده نزدیک به نیمی از استان‌های کشور که در طول سال‌های گذشته به راه‌آهن دسترسی نداشتند تا پایان دولت یازدهم صدای سوت قطار را بشنوند.

با وجود آنکه نزدیک به یک قرن از ورود راه‌آهن به ایران می‌گذرد همچنان 11 استان ایران از نعمت ریل محرومند و این مساله فشار زیادی را در طرح‌های توسعه‌ای این حوزه به بار آورده است.

استان‌های آذربایجان غربی، اردبیل، ایلام و بوشهر، چهارمحال و بختیاری، خراسان جنوبی، خراسان شمالی، کردستان، کرمانشاه، گیلان و همدان استان‌هایی هستند که هر یک از آنها با وجود نزدیک‌بودن به خطوط ریلی مختلف همچنان هیچ ایستگاه راه‌آهن فعالی در هیچ یک از شهرهایشان ندارند.

از این‌رو وزارت راه و شهرسازی تلاش کرده در کنار برنامه‌ریزی برای توسعه زیرساخت‌ها و وارد‌کردن امکانات جدید ریلی به ایران برنامه‌ریزی ویژه‌ای را نیز برای رساندن راه‌آهن به استان‌های جامانده داشته باشیم تا جایی که وزیر راه وعده کرده در طول دو سال آینده راه‌آهن به شش استان باقی‌مانده برسد.

راه‌آهن رشت، ارومیه، همدان، کرمانشاه و سنندج بخشی از فهرست آخوندی را می‌سازند که با توجه به پیشرفت قابل توجه رساندن راه‌آهن به آنها در طول ماه‌های آینده چندان دور از تصور نیست، اما در صحبت‌های آخوندی نام استان دیگری ذکر شده که با توجه به سابقه بسیار بالایش در حوزه راه‌آهن مشخص نیست چگونه وارد فهرست شده است.

قرار گرفتن نام تبریز در کنار پنج مرکز استان کشور که راه‌آهن در ماه‌های آینده به آن ورود پیدا خواهد کرد تعجب برانگیز است، آن هم در شرایطی که ایستگاه راه‌آهن تبریز در مسیر تبریز – جلفا در سال 1295 افتتاح شد و از عمر راه‌آهن تهران به تبریز نیز نزدیک به 60 سال می‌گذرد.

اگر بنا باشد نام تبریز را از فهرست راه‌آهن‌های آینده نزدیک حذف کنیم پنج استان به زودی قطار خواهند داشت و هر چند که نسبت به گذشته طولانی بدون قطار امری مثبت به حساب می‌آید اما همچنان نشان از آن دارد که بخش قابل توجهی از استان‌ها و شهرهای دیگر کشور بدون وجود راه‌آهن به عمر خود ادامه خواهند داد.