1398/02/21

شادی نه تنها حق مسلم و اولیه تک تک شهروندان جامعه محسوب می شود بلکه نیاز حیاتی برای ارتقای سلامت فردی و جمعی و اقتضای حرکت رو به جلوی جامعه در مسیر توسعه است.

گفتنی است نبود شادی و نشاط در میان مردم امروزه خود باعث بروز بسیاری از آسیب‌های اجتماعی شده است که البته در این میان وقوع حوادث متعدد در جامه به این مهم نیز دامن زده است که این خود قابل تأمل می‌باشد.

با نگاهی گذرا به مردمی که در خیابان‌ها در رفت و آمد هستند به راحتی می‌توان به این مهم دست یافت که متاسفانه مردم ما افرادی اخمو و بسیار افسرده و ناراحت هستند که این خود می‌تواند زمینه ساز بروز مشکلات جدی برای فرد و همچنین جامعه شود.

*نقش وضعیت اقتصادی در شادی مردم

پر واضح است که وضعیت اقتصادی تاثیر بسزایی در میزان شادی و نشاط مردم دارد چرا که تحقیقات نشان می‌دهد هرگاه افراد جامعه از نظر اقتصادی در وضعیت مناسب و یا ثابتی باشند به طور حتم شادتر خواهند بود اما این در حالی است که با ایجاد نوسانات و یا تنش در شرایط اقتصادی افراد دیگر شاد نخواهند بود. بنابراین یکی از مهم ترین دلایل شاد نبودن امروزه مردم را شاید بتوان به وضعیت اقتصادی نامناسب افراد نسبت داد.

از سوی دیگر باید یادآور شد که کاهش حمایت‌های اجتماعی نیز تاثیر بسزایی در کاهش شادی مردم دارد چرا که مطالعات نشان می‌دهد هرگاه در جامعه‌ای حمایت‌های اجتماعی در حد مطلوبی باشد به یقین مردم جامعه نیز شادتر خواهند بود هرچند در این مجال باید متذکر شد که حمایت اجتماعی ارتباط مستقیمی با اعتماد اجتماعی دارد از این رو می‌توان گفت لازمه دستیابی به حمایت اجتماعی ایجاد اعتماد اجتماعی است اصلی که گویا مدت هاست در جامعه ما بنا به دلایل مختلف رو به افول رفته است.

*پیش‌بینی ناپذیر بودن آینده

بسیاری از روانشناسان بر این باور هستند که عدم توانایی در پیش بینی آینده خود می‌تواند یکی از مهم ترین دلایل شاد نبودن مردم باشد، چرا که متاسفانه امروزه بسیاری از افراد نمی‌توانند هیچ چشم انداز مشخصی نسبت به آینده خود داشته باشند که این می‌تواند بسیار آسیب زا باشد، چراکه نبود اطمینان به آینده خود در از بین بردن شادی و نشاط مردم بسیار تاثیرگذار است.از سوی دیگر باید خاطرنشان کرد که وجود استرس و نگرانی بیش از اندازه در میان مرم نیز نقش تعیین کننده‌ای در کاهش شادی و نشاط مردم جامعه دارد چرا که با نگاهی گذرا بر وضعیت مردم جامعه می‌توان به این مهم دست یافت که امروزه افراد جامعه بنا به دلایل مختلفی مانند سبک زندگی، وضعیت اقتصادی و یا مواردی از این دست با استرس و نگرانی بیش از اندازه‌ای دست و پنجه نرم می‌کنند که این خود می‌تواند در کاهش شادی و نشاط آنها بسیار موثر باشد.افزایش بی قانونی‌ها و یا قانون شکنی‌ها نیز می‌تواند در کاهش شادی و نشاط مردم تاثیرگذار باشد، چرا که باید به خاطر داشت که هرگاه مردم با بی قانونی و یا قانون شکنی مواجه شوند از این رو اعتماد آنها کاهش خواهد یافت و به طور حتم این مهم نیز در کاهش شادی مردم بسیار تاثیرگذار خواهد بود.

*جای خالی برنامه‌های شاد

همان گونه که می‌دانیم امروزه متاسفانه برنامه‌های شاد و دارای سطح کیفی بالا از سوی صدا و سیما پخش نمی‌شود که این خود در کاهش شادی و نشاط مردم بسیار تاثیرگذار است، به گونه‌ای که طبق تحقیقات به عمل آمده برنامه‌های غمگینی که از تلویزیون پخش می‌شود خود نقش تعیین کننده در میزان استرس و ناراحتی مردم دارد به گونه‌ای که بسیاری از روانشناسان دیدن برخی از برنامه‌ها را به مراجعه کنندگان خود توصیه نمی‌کنند.آنچه مسلم است انتقال غم و غصه به مردم از طریق برنامه‌های سیما خود می‌تواند در افزایش ناراحتی مردم نیز بسیار موثر باشد، چراکه امروزه بخش اعظمی از اخبار و یا فیلم و سریال‌های تلویزیون خود حاوی غم و انده است که این مهم به طور ناخودآگاه منجر به افزایش ناراحتی مردم خواهد شد.

*افزایش وقوع بحران طبیعی

شایان ذکر است که افزایش وقوع بحران‌های طبیعی مانند سیل، زلزله، آتش سوزی و مواردی از این دست نقش تعیین کننده‌ای در کاهش شادی و نشاط مردم دارد. به عنوان مثال پس از وقوع سیل در آغاز سال جاری شاهد غمگین شدن مردم بودیم که این خود در ابتدای سال که انتظار می‌رفت مردم شاد باشند بسیار تاثیرگذار بود. افزایش میزان نظارت و کنترل در زندگی فردی و اجتماعی افراد نیز نقش بسزایی در کاهش نشاط اجتماعی دارد، چراکه باید به خاطر داشت هر گاه زندگی و یا روابط مردم مورد کنترل قرار بگیرد به طور حتم مردم احساس شادی و نشاط کمتری خواهند داشت.

*دین و شادی

شادی حق ماست؛ اما دانستن اینکه انسان به فراخور زندگی انسانی در یک محیط اجتماعی، حق بهره برداری از چه نوع شادی را دارد، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. شادی باید بتواند ضمن ایجاد سرزندگی، پویایی و کارایی در افراد، آنها را از دایره ی انسانیت خارج نسازد و بر حقوق دیگر افراد جامعه ضربه وارد نکند؛ چنین شادی و نشاطی آنگونه که پیشتر نیز اشاره شد هم در فرهنگ دینی و هم در آیین های کهن ما پیش بینی شده است. هرچند برخی طوری وانمود می کنند که میان شادی و ارزش های دینی تضاد وجود دارد. مجید ابهری در این زمینه معتقد است: بعضی ها می خواهند به گونه ای نشان دهند که دین اسلام مخالف با شادی و نشاط است؛ در حالی که باورهای دینی ما با شادی غیرمجاز ناسازگاری دارند.

*نابرابری‌های اجتماعی

بدیهی است افزایش نابرابری‌های اجتماعی نیز نقش بسزایی در کاهش شادی و نشاط مردم دارد چرا که باید متذکر شد هرگاه در جامعه مردم با نابرابری‌ها مواجه شوند به سرعت اعتماد اجتماعی خود را از دست می‌دهند که این خود می‌تواند در کاهش نشاط مردم بسیار موثر باشد همچنین در این میان نباید از نقش کاهش رفاه اجتماعی نیز غافل شد. باید در نظر داشت که افزایش مسائل و مشکلات اجتماعی مانند اعتیاد، روابط فرازناشویی، خودکشی، افزایش آمار طلاق و مواردی از این دست نیز می‌تواند در کاهش نشاط و شادی مردم بسیار موثر باشد.

در پایان باید خاطرنشان کرد که کاهش شادی و نشاط در میان مردم خود یک پدیده اجتماعی است که می‌تواند زمینه ساز بروز بسیاری از مشکلات شود، از این رو عدم ارائه راهکارهای مناسب برای مقابله با آن می‌تواند پیامدهای منفی بسیاری را به دنبال داشته باشد.

فاطمه غفاری

انتهای پیام/