فرهنگ و اندیشه 1394/08/20 |
![]() |
سرانه فضای کتابخانه ای آذربایجان غربی با میانگین کشوری فاصله دارد |
* تعداد کتاب های موجود در کتابخانه ها نسبت به جمعیت استان کم است دنیای بزرگ و شگفت انگیز کتاب و کتابخوانی به گروه خاص و ویژه ای تعلق نداشته و هر فرد باید با کتاب زندگی کند و مطالعه و کتابخوانی به عنوان یک نیاز و احساس دائمی لازم و روزانه در میان عموم رایج و مطرح باشد تا افراد جامعه به خواندن و مطالعه ترغیب و فرهنگ کتاب و کتابخوانی را رواج دهند. از طرفی کارشناسان امر یکی از شاخصه های توسعه یافتگی فرهنگی هر سرزمین را سرانه مطالعه در نظر گرفته اند. یکی از تعاریف سرانه مطالعه، میانگین مدت زمان مطالعه یک نفر در شبانه روز است که به گفته مدیرکل امور کتابخانه های عمومی آذربایجان غربی میانگین مدت زمان مطالعه در استان پایین است. کتاب اکنون در سبد کالای خانوار استان آذربایجان غربی جایگاه پایداری ندارد و این مشکل همواره یکی از دغدغه های متولیان حوزه کتابخوانی بوده است. مدیرکل امور کتابخانههای آذربایجان غربی با اشاره به وجود یک میلیون و 470 هزار جلد کتاب در کتابخانههای استان گفت: تعداد کتاب های موجود در کتابخانه ها نسبت به جمعیت استان کم است به طوری که میانگین کشوری به ازای هر نفر یک تا یک و نیم جلد کتاب است. علی فیروز امروز در گفت و گو با خبرنگاران به سرانه فضای کتابخانه ای در استان اظهار کرد: براساس میانگین تعریف شده به ازای هر 25 هزار نفر باید یک کتابخانه وجود داشته باشد در حالی که در شرایط حاضر به ازای 45 هزار نفر یک باب کتابخانه موجود است. کتابخانه عمومي بر اساس استانداردهاي بينالمللي کتابخانهاي است که با در اختيار داشتن حداقل امکانات و بهطور مشخص کتاب، عموم افراد امکان استفاده از آن را داشته باشند و منابع و کتابهايي که در آن وجود دارد، قابل استفاده براي همگان باشد، این درحالی است که به گفته مدیرکل امور کتابخانههای استان چالش اصلی در استان پایین بودن تعداد اعضا و میزان امانتی های کتابخانه های عمومی است. فیروز تصریح کرد: در حال حاضر آذربایجان غربی در زمینه عضوگیری رتبه 12 کشور و در زمینه امانت کتاب رتبه 16 را دارد. وی با بیان اینکه آذربایجان غربی رتبه هشتم از نظر تعداد کتابخانه را در بین استانهای کشور به خود اختصاص داده است، تعداد کل کتابخانه های استان را 114 باب اعلام کرد که از این تعداد 46 باب کتابخانه مشارکتی است. فیروز همچنین میزان مراجعه به کتابخانههای استان طی سال جاری را یک میلیون و 588 هزار نفر اعلام کرد که آذربایجان غربی در این زمینه نیز رتبه ششم را خود اختصاص داده است. وی آذربایجان غربی را یکی از استانهای برتر در زمینه ارائه خدمات اینترنتی در کتابخانهها عنوان کرد و افزود: در این زمینه شاهد استفاده از نرمافزار کتابداری در قالب نرمافزای تحت وب بودیم که عضویت آنلاین از این طریق قابل امکان بود. یکی از برنامه های اداره کل امور کتابخانه های عمومی استان راه اندازی ایستگاه های مطالعه است، هدف كاربردي این ايستگاه ها، ايجاد، تقويت و ثبات عادت به مطالعه عموم جامعه است، استمرار و پايداري جزء لاينفك عادت ها به ويژه عادت به مطالعه محسوب مي شود لذا این اقدام نهاد كتابخانه هاي عمومي را به فال نيك مي گيریم اما به نظر می رسد آنچه باید مدنظر قرار گیرد نیازسنجی و ارائه تازه های کتاب است که مدیرکل امور کتابخانههای آذربایجان غربی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به این طرح تصریح کرد: این طرح با هدف دسترسی آسان به کتاب و ترمیم سرانه پایین مطالعه در استان به اجرا گذاشته شده است که تلاش می شود با نیازسنجی و آسیب شناسی، پرفروش ترین کتاب ها عرضه شود. به گفته وی تاکنون 345 هزار کتاب در ایستگاه های کتاب شارژ شده است که از این تعداد حدود 10 هزار کتاب در ایستگاه ها باقی مانده است. در پایان نکاتي ارائه ميشود که توجه به آنها در ارتقاي کيفيت خدمات رساني کتابخانههاي عمومي بسيار اثرگذار است. ـ توجه به جامعه كتابخوانان و نيازهاي آنان: اين امر در رونق کتابخانههاي عمومي و جذب مخاطبان اهميت دارد. نيازسنجي و گزينش کتابها بر اساس خواست مخاطبان و به روز کردن کتابها و ارائه آخرين کتابهاي منتشر شده در کتابخانهها موجب جلب نظر بسياري افراد ميشود. ـ تنوع خدمات: مسئولان کتابخانهها با توجه به مراجعان خود و نيازهاي متنوع آنان، بايد براي ارائه انواع خدمات مناسب برنامهريزي کنند و خدمات تخصصي، مانند اطلاعرساني به روز، اشاعه گزينشي اطلاعات و خدمات الکترونيکي راه دور را در زمره برنامههاي خود قرار دهند. ـ توجه به انواع منابع اطلاعاتي: با توجه به تنوع منابع اطلاعاتي، لازم است علاوه بر منابع چاپي منابع الکترونيکي و فن آوريهاي نوين نيز در دسترس مراجعه کنندگان قرار گيرد. ـ توسعه فعاليتهاي فرهنگي، اجتماعي و هنري: از ديگر راهکارهايي است که به سرعت بخشيدن جذب مخاطبان و ارتقاي رضايت مراجعه کنندگان به کتابخانههاي عمومي، کمک ميکند. انتهای پیام/ |