1398/02/15

اصلاح قانون انتخابات ضروری است و باید قوانین موجود در کشور روزآمد باشد، اما نباید در این مسیر شتابزده عمل کرد. بحث استانی شدن انتخابات که جزئی از موارد اصلاحی طرح اصلاح قانون انتخابات است منتظر نظر شورای نگهبان است. باید تحمل داشت تا با یک قانون بدون پشتوانه علمی در آینده روبه‌رو نشویم که در این صورت مشکلات عدیده‌ای برای کشور پیش خواهد آمد.

اشکالاتی به طرح استانی شدن انتخابات وارد است که باید بر طرف شود. در زمینه حوزه‌ای شدن انتخابات متاسفانه افراد با یک رانت مختصر می‌توانستند به مجلس راه پیدا کنند. ناگفته پیداست که نماینده‌ای که به این طریق وارد مجلس شود نمی‌تواند برای مردم و نظام و مشکلات کشور کار مفیدی انجام دهد.

استانی شدن انتخابات راه زیادی دارد که به قانونی پخته تبدیل شود. بنابراین برای این دوره از انتخابات قابل اجرا نیست، باید مشکلاتی که دارد به سمع و نظر مردم برسد و اشکالات رفع شده تا قانون جامع و کاملی تدوین شود.

در زمینه اصلاح قانون انتخابات باید به نحوه تبلیغات انتخاباتی کاندیداها توجه ویژه داشت. نحوه تبلیعات نباید الگوبرداری از غرب باشد و به سمتی برود که کاندیداها با رنگ و لعاب‌های دروغین و وعده‌های بدون پشتوانه مردم را فریب دهند.

برای تبلیغات انتخاباتی اگر به سمت و سویی حرکت کنیم که رسانه‌های جمعی این امر را مدیریت کنند بسیاری از مشکلات حل می‌شود. البته این امر در انتخابات مجلس کار دشواری است، اما حداقل باید کنترلی بر تبلیغات افراد صورت گیرد که اگر بیش از حد معمول کاندیدایی تبلیغ کرد این رفتار در تایید و عدم تایید افراد دخیل باشد.

گاهی اوقات هزینه تبلیغاتی که یک نماینده در انتخابات متحمل می‌شود بیش از چهار سال حقوق یک نماینده مجلس است. در این شرایط برخی افراد و جریان‌ها در جهت کسب منافع و استفاده از رانت، هزینه‌های گزاف می‌کنند و اینگونه نیست که صرفا شخص کاندیدا‌ تمامی هزینه‌ها را متقبل شود، بنابراین ضروری است که منابع مالی تبلیغات شفاف باشد تا افرادی که گاه با گرفتن مبالغی وامدار دیگران می‌شوند، برای مردم مشخص شود. کاندیداهایی که با این شرایط وارد مجلس می‌شوند نمی‌توانند مدافع حقوق مردم باشند بلکه منافع حامیان مالی خود را در موسم انتخابات دنبال می‌کنند. در این شرایط تنها بازدارنده قانون است.

تجربه نشان داده است که با ارشاد هم نمی‌توان از اینگونه مسائل جلوگیری کرد و تنها با اعمال قانون می‌شود بر این شرایط فائق آمد. مساله مهم دیگری که مجلس باید در بحث اصلاح قانون انتخابات به آن توجه کند نظارت بر قوانین در مجلس است. چرا که در بسیاری موارد پیش آمده است که روسای جمهور چندان خود را مقید به قوانین نمی‌دانند. در برخی مواقع بازگذاشتن دست دولت برای تنظیم و تدوین آیین‌نامه‌ها اجازه می‌دهد که مقدار زیادی مشکل ایجاد شود. باید با نظارت و تدوین قوانین، راه تدوین آیین‌نامه برای فرار از قانون را برای همه و حتی دولت‌ها بست.

مجلس دارای قدرت زیادی است و می‌تواند با نظارت بر روسای جمهور و وزرا جلوی قانون‌گریزی احتمالی را بگیرد. نباید به سمتی برویم که وکلای ملت گاه به گونه‌ای عمل کنند که منافع شخصی خود و یا حوزه انتخابیه و حامیان را دنبال کنند. اگر منافع ملی دنبال شود بسیاری از مشکلات کشور سامان می‌گیرد. بحران کنونی اقتصادی هم نشأت گرفته از عدم نظارت است. صرف نظر از قانون اصلاح انتخابات، مساله مهم این است که به کارآمدی افراد در مجلس هم توجه شود. به بیان دیگر باید نمایندگانی به مجلس راه پیدا کنند که بتوانند برای حل معضلات اقتصادی راهکار موثر داشته باشند؛ اتفاقی که در این دوره از مجلس شاهدش نبودیم و نتوانسته‌ایم بر آن فائق آییم.

درست است که نظام در موارد بسیاری توانسته رو به جلو حرکت کند، اما در اقتصاد مشکلاتی وجود دارد. بنابراین افرادی که می‌خواهند وارد مجلس شوند باید این ویژگی را داشته باشند که بتوانند به اقتصاد نابسامان سامان بخشند.

احمد کریمی

انتهای پیام/