1398/01/24

يكي از مهارت‌ها و توانايي‌هاي انسان صبر و تحمل در برابر مسائل و مشكلات زندگي است. تاب‌آوري يعني در يك محيط پر از آسيب زندگي كنيد و شركت فعال و سازنده در بهبود آن داشته باشيد.

تاب آوری در روانشناسی یعنی قرار گرفتن در یک شرایط نامناسب و انجام واکنش مناسب یا شاید ایجاد برقراری مناسب در شرایط نامطلوب است.

درواقع تاب آوری زمانی اتفاق می افتد که در فرایند زیستی نامناسب قرار می گیریم اما با استفاده از نیروهای انگیزشی و افکار مثبت بهترین راه را برای این شرایط نامناسب زیستی پیدا می کنیم و سپس برای رفع آن اقدام می کنیم.

تاب آوری یعنی برگشت از شرایط و اتفاقات نامطلوب زیستی به شرایط سازگار و طبیعی زندگی است و یک مکانیسم خود تنظیمی به شمار می آید که باعث می شود در شرایط سخت زندگی راهکارهایی را شناسایی کنیم تا آن شرایط سخت را از حالت پررنگ به حالت کم رنگ تبدیل کنیم.

*ویژگی های افراد تاب آور چیست؟

احساس ارزشمندی: پذیرفتن خود به عنوان فردی ارزشمند، احترام قائل شدن برای خود و توانایی های خود، سعی در شناخت نقاط مثبت خود و پرورش دادن آنها و از طرف دیگر شناخت نقاط ضعف و کتمان نکردن آن ها.

مهارت حل مسئله: افراد تاب آور ذهنیتی تحلیلی – انتقادی نسبت به توانایی های خود و شرایط موجود دارند، در مقابل شرایط مختلف انعطاف پذیرند و توانایی شگفت انگیزی در پیدا کردن راه حل های مختلف درباره یک موقعیت یا مسئله خاص دارند.

مهارت های اجتماعی: افراد تاب آور مهارت های ارتباط با دیگران را خیلی خوب آموخته اند. آن ها می توانند در شرایط سخت هم شوخ طبعی خودشان را حفظ کنند، با دیگران صمیمی شوند و در مواقع بحرانی از حمایت اجتماعی دیگران بهره ببرند، ضمن اینکه می توانند سنگ صبور خوبی باشند.

خوش بینی: اعتقاد راسخ به این که آینده می تواند بهتر باشد و احساس امید و هدفمندی، از ویژگی های دیگر افراد تاب آور است. این افراد باور دارند که می توانند زندگی و آینده خود را کنترل کنند.

همدلی: افراد تاب آور توانایی برقراری رابطه توأم با احترام متقابل با دیگران را نیز دارند.

حال سوال این است که آیا تاب آوری در هر شرایطی الزامی است و باعث کم شدن معضلات و موفقیت در زندگی می شود؟

یک فعال اجتماعی می گوید: تاب آوری به معنی تحمل کردن معضلات نیست بلکه به جای تحمل باید نگاه این افراد را تغییر دهیم تا تصمیم گیری درستی نسبت به معضلاتشان داشته باشند و برای ترمیم و نجات زندگی شان قدم های مثبتی بردارند.

زهرا رحیمی با اشاره به نگاه روانشناسی و جامعه شناسی به مناطق محروم و فقیر، اظهار می دارد: خیلی از کارشناسان در مواجهه با افرادی که در مناطق محروم زندگی و با مشکلات زیادی درگیر هستند سعی می کنند به تاب آوری افراد اشاره کنند، اما متاسفانه در این مناطق گاهی اتفاقات و مشکلاتی پیش می آید که تحمل کردن آن درست نیست.

وی اضافه می کند: نگاه ما نباید به گونه ای باشد که هر اتفاق نادرستی که برایمان رخ می دهد را تحمل کنیم. این از لحاظ روانشناسی روی شخصیت افراد تاثیر می گذارد. در واقع باید بحث تاب آوری را روی واکنش درست و صحیح نشان دادن از سوی افراد در مواجهه با مشکلات شان هدایت کنیم.

رحیمی تاکید می کند: برای مثال در پژوهشی درباره زنانی که همسر معتاد دارند مطالعه کردیم، متوجه شدیم آنها فکر می کردند که بدبخت هستند و تقدیرشان این بوده که به این شیوه از زندگی تن بدهند، اما سعی کردیم نگاه آنها را تغییر و به این زنان نشان بدهیم که اعتیاد یک معضل اجتماعی است تا آنها را از غصه خوردن شخصی و ملامت روزگار منصرف کنیم.

این فعال اجتماعی بیان می کند: به همین دلیل معتقدیم که تاب آوری به معنی تحمل کردن شرایطی از جمله فقر، محرومیت، آزار و اذیت نیست بلکه باید به جای اینکه کنش های بیشتری را پیش روی افراد در معرض آسیب قرار بدهیم، باید نگاهشان را به مسائل تغییر دهیم تا تصمیم گیری درستی نسبت به مسائل داشته و برای ترمیم و نجات زندگی شان به جای تحمل کردن، قدم های مثبتی بردارند و از توانایی هایشان به شکل درستی استفاده کنند.

انتهای پیام/