1395/12/25

یکی از سنت‌هایی که ما داریم مراسم سال نوست، حتی اگر توجه داشته باشیم واقعا نوروز و تغییر سال با شکوفایی بهار همراه است که می‌توان در ظاهر و طبیعت هم به این موضوع پی برد، چون در روحیه تاثیرگذار است و نوعی احساس شادابی را برای ما به وجود می‌آورد. از سوی دیگر، دید و بازدید در ایام نوروز هم تاثیرات روانی و اجتماعی با خود به همراه دارد که باید آن را حفظ کرده و این مراسم را برگزار کنیم. در سال‌های اخیر برخی از این آیین‌ها کمرنگ شده اند، چرا که مردم به حدی گرفتار هستند که فرصت پرداختن به دید و بازدید‌ها را ندارند. این در حالی است که هزینه‌های زندگی هم به قدری بالاست که امکانات برگزاری صله رحم را به وجود نمی‌آورد. هر چند دید و بازدیدها از صمیمیتی که در گذشته وجود داشته دور شده اند، ولی باید این آیین‌ها را حفظ کنیم و صله رحم را استمرار ببخشیم. به ویژه برای کودکان که در حال یادگیری این آیین‌ها هستند، باید توجه به سنت‌های کشورمان را گوشزد کنیم. باید کودکان بدانند که چیدن سفره هفت سین معنا و فلسفه خاصی دارد. برای مثال سبزه برای چه است، سیب به چه مناسبتی است و سرکه نماد چه چیزی است. شاهد این هستیم که در سال‌های اخیر ماهی قرمز به نوعی وارد فرهنگ نوروز شده است یا حتی در سال‌های اخیر لاک پشت که خیلی مناسبتی برای نوروز ندارد وارد برخی از سفره‌های هفت سین شده است، در حالی که باید آداب و سنن ملی خود را احیا کنیم و به موارد دیگر کمتر بپردازیم. بنابراین تمامی این موارد جزئی از مراسم نوروز است که باید به آیندگان آموزش داده شود.

ایجاد فرصتی برای با هم بودن

برای همه ما پیش آمده که ممکن است در طول سال یک بار هم به هم سر نزنیم، اما در ایام نوروز حتی در یک روز چندین بار همدیگر را ببینیم. این مساله از جهاتی خوب است، ولی نباید جنبه خسته‌کننده‌ای داشته باشد یا افراد را معذب کند. باید با یک برنامه‌ریزی خوب و مناسب راحت‌تر این مراسم را برگزار کنیم یا ترتیبی داده شود که به صورت جمعی بتوانیم بدون تشریفات و خستگی، با فامیل دور هم جمع شویم. از سوی دیگر، باید به این مساله توجه داشته باشیم که دید و بازدیدها ممکن است برای بزرگسالان جذابیت و تایید بیشتری داشته باشد، در حالی که نوجوانان و جوانان مثل بزرگسالان فکر نمی‌کنند و ما نباید بیش از حد فشاری از این نظر برای آنها به وجود آوریم. باید سعی کنیم برنامه نوروزی را جذاب‌تر کنیم، به گونه ای که همه اعضای خانواده با هم باشند و از با هم بودن لذت ببرند. برای مثال رفتن به سفر کمک می‌کند که هم خستگی‌ها رفع شود و هم خانواده‌ها جای جدید، تغییر و تحول و شکوفایی بهار را ببینند. از سوی دیگر، شور و حالی که بین مردم و در ایام نوروز وجود دارد می‌تواند در روحیه تاثیر خوب و مثبتی بگذارد. بنابراین با ایجاد سرگرمی‌های مشترک باید فرصتی را به وجود آوریم که در کمال آرامش در کنار همدیگر وقت بگذرانیم و به دید و بازدید برویم.

فاصله بین مردم با لوکس‌گرایی

تا حدودی چشم و همچشمی‌ها و زیاده روی‌ها مانع دید و بازدید شده است، در حالی که باید اعتدال رعایت شود، چون زیبایی شروع سال جدید به این است که با هم باشیم. در نتیجه لازم است از افراط‌‌‌‌‌‌کاری‌ها اجتناب کنیم و از مسائلی که باعث خودنمایی است فاصله بگیریم، اما برخی افراد می‌خواهند خودی نشان دهند و بگویند که با دیگران فرق داشته و با تجملگرایی مراسم خود را برگزار می‌کنند، در حالی که بسیاری از مردم این امکان را ندارند و تحت فشار و استرس‌ قرار می‌گیرند. در گذشته رفت و آمدها بیشتر بود، اما امروزه لوکس گرایی در میان مردم فاصله انداخته و آنها از هم دور شده اند، حتی احساس وابستگی عاطفی در خانواده‌ها هم کمتر شده است. باید به این مساله توجه کنیم که تجملگرایی، پول زیاد، زیاده روی و خودنمایی می‌تواند فاصله ما را با دیگران محدودتر کند. باید سعی کنیم در آغاز سال نو تغییراتی را هم در خودمان به وجود آوریم، چشمانمان را باز کرده و رفتارها و خصوصیات خودمان را بررسی کنیم. اگر با دید منطقی و انتقادی به خودمان نگاه کنیم، در سال جدید رفتارهای ناشایست خود را تغییر خواهیم داد. در نتیجه ساده زیستن و ساده گرفتن مسائل به دور از چشم و همچشمی، رقابت و حسادت موجب می‌شود که راحت‌تر زندگی کنیم و بتوانیم رابطه بهتری با دیگران داشته باشیم.

دوری از موبایل در دید و بازدیدها

عصر، عصر ارتباطات است که فواید بسیار زیادی دارد، اما در کنار این فواید، خالی از عیب هم نیست. برای مثال پرداختن به دنیای مجازی ارتباطات واقعی را کم کرده است و همیشه متخصصان هشدار داده اند که فناوری نمی‌تواند جای عاطفه، نیاز و احساسی را که هر فرد در تعامل مستقیم با دیگران دارد بگیرد. برای مثال بارها کاریکاتورهایی را دیده ایم که در آن اعضای خانواده در یک خانه در کنار هم نشسته اند، اما هر کدام در دنیای مجازی سیر می‌کنند، حتی برخی خانواده‌ها حرف‌های خود را در قالب پیام در فضای مجازی برای هم ارسال می‌کنند. این در حالی است که با پیشرفت فناوری افراد می‌‌توانند با دادن یک سفارش اینترنتی اقلام مورد نیاز خود را تهیه کنند بدون اینکه از خانه بیرون بیایند. بنابراین با آمدن فناوری مردم منزوی شده اند. ما گاهی یادمان می‌رود ارتباط اجتماعی با دیگران چقدر می‌تواند تاثیرگذار باشد. از این رو باید خانواده‌ها از خود شروع کنند، حتی اگر دور هم جمع شدند باید موبایل‌های خود را کنار بگذارند و از با هم بودن لذت ببرند. منظور از این کار نفی فناوری نیست، اما فضای مجازی برخی افراد به ویژه جوانان را از خصوصیات جمعی و انسانی دور کرده است و این مساله به شکل‌های مختلف رو به افزایش است. بنابراین باید سعی کنیم روابط جمعی تقویت شوند. باید بزرگ‌ترها، کوچک‌ترها را تشویق کنند تا وقت خود را با خانواده بگذرانند. درواقع باید فرهنگ با هم بودن دوباره چون گذشته در میان مردم نمود یابد و از این طریق ارتباطات اجتماعی و تعاملات رونق گیرد. از این رو بهترین زمان برای تقویت این امر، دید و بازدید در ایام نوروز است که موجب می‌شود بار دیگر خانواده‌ها و اقوام دور هم جمع شوند.

بهروز بیرشک