1401/02/06

امروزه شاید در بسیاری از خانواده‌ها این موضوع مطرح باشد که دیگر تو به من توجهی نداری اما به‌راستی چگونه می‌شود که در این راه بی‌پایان به این سرعت به انتها رسید!

بارها و بارها در جرائد متفاوت درباره آسیب‌های شبکه‌های اجتماعی و تأثیر آن در خانواده‌ها متذکر شدیم تا باشد که افراد با استفاده صحیح بتوانند کم و بیش پاسخ‌گوی پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های خود و اطرافیان خود باشند.

این مقوله نه‌تنها پایان‌ناپذیر است بلکه امروز به‌صورت فراگیر و مانند توفان بر خانواده‌ها می‌تازد، گاهی اوقات با نگاه به اطرافیان گمان می‌بریم که همگی به نحوی مشغول هستند و این جای خرسندی است اما عمیق که نگاه می‌کنیم می‌بینیم هر پنج دقیقه یا کمتر به صورت ناخودآگاه تلفن همراه خاموش و روشن می‌شود و فرد بی‌اراده کشش و جاذبه خاصی به این همراه مرموز یافته است.

این یعنی ابتدای راه یعنی همان اعتیاد از گونه شبکه‌های اجتماعی، متأسفانه گسترش نفوذ شبکه‌های اجتماعی مجازی در کشور مشهود است و در ارتباط‌های روزانه با دوستان و آشنایان کمتر کسی را می‌توان دید که در یکی از شبکه‌های اجتماعی مجازی عضو نباشد و این آغازگر ماجرا و واقعه‌ای است که در آینده نه‌چندان دور گریبان‌گیر می‌شود.

شاید این سؤال به اذهان خطور کند که آیا کلا استفاده از این شبکه‌های اجتماعی آسیب‌زاست؟ در جواب این سؤال باید گفت: علاوه بر مزیت گسترده و حلقه وسیع ارتباطی و برقراری ارتباط راحت‌تر در این فضا، مهم‌ترین معایب این شبکه‌ها استفاده بی‌رویه و نابجاست که کم‌کم شکل اعتیادآوری به خود گرفته و موجب دوری افراد خانواده از یکدیگر و جایگزین چهره به چهره افراد در خانواده می‌شود.

با تأملی در کاربرد شبکه‌های اجتماعی از منظر آسیب‌شناسی مسائل اجتماعی در آینده، آسیب‌های این عوارض بیشتر گریبان‌گیر افراد، خانواده‌ها و هویت فرهنگی، اجتماعی و اخلاقی جامعه خواهد بود.

شاید در برخی از موارد شبکه‌های اجتماعی مفید بوده و برخی امور به سهولت انجام شود اما باید بدانیم که همگان درست‌استفاده‌کردن از این فضاها را نیاموخته‌اند و به‌گونه‌ای از آسیب‌های آن ناآگاه هستند.

در بسیاری از شهرستان‌ها به دلیل کمبود امکانات و فضاهای تفریحی اکثر جوانان و حتی نوجوانان به شبکه‌های اجتماعی در فضای مجازی روی آورده‌اند که متأسفانه چیزی جز انزوا و دورماندن از فضای اجتماعی در جامعه حقیقی در پی ندارد. پنهان‌کردن شخصیت اصلی افراد در شبکه‌هایی چون تلگرام، واتس‌اپ و... نمایاندن خود با چهره و شخصیتی فریبنده یکی از آفات این شبکه‌هاست. از سوی دیگر برخی به دنبال مسائل و موضوعاتی دیگر و گاهی مخالف با اخلاق در این ارتباط‌گیری‌ها هستند و متأسفانه بسیاری از مردمان ما به‌ویژه بانوان به دلیل فراغت بیشتر غافل از این ترفندهای شیطانی به آسانی در این شبکه‌ها عضو شده و حتی مردم بعضا نیز در پاره‌ای موارد با انتشار عکس‌های خود به سادگی فریب دیگران را می‌خورند. تردیدی نیست که حضور فراوان و مداوم در این‌گونه فضاها به تدریج، کانون خانوده را تحت تأثیر خود قرار خواهد داد و هر اندازه اعتقادات افراد هم محکم باشد ناچار به تسلیم در برابر برخی چارچوب‌های این‌گونه شبکه‌ها خواهد بود. صحبت‌های طولانی درخصوص مسائل بیهوده، خطاب قراردادن غیرمؤدبانه یکدیگر توسط زنان و مردان نامحرم و گاهی بدون اطلاع خانواده، دوستی‌های حاصل از این ماجرا که گاه به نقاط بحرانی نیز کشیده می‌شود، از دیگر معضلات شبکه‌های مجازی برای جامعه ایرانی است.

در این میان، اصحاب رسانه، بیش از دیگر اقشار جامعه وظیفه دارند برای آگاهی‌بخشی به دیگران تلاش کنند. امروزه می‌بینیم که اهالی رسانه نیز خود از این فضاها به نحو مطلوب استفاده نمی‌کنند. شاید علت اصلی موضوع آن باشد که بیش از ورود این‌گونه فناوری‌ها به جامعه ما فرهنگ استفاده صحیح از آن وارد نشده است. در آخر اینکه شبکه‌های اجتماعی و در کل فضای مجازی چیزی جز انزوا و افسردگی و دورماندن از فضای حقیقی جامعه را ندارد. بیایید به حقیقت‌ها بازگردیم.

اشرف‌سادات جلال‌زاده

انتهای پیام/