| فرهنگ و اندیشه 1400/10/18 |
 |
| مؤلفه‌های سواد روابط عمومی در هزاره سوم |
دکتر شفیع بهرامیان/ زندگی در سال‌های پس از همه‌گیری فناوری‌های ارتباطاتی و اطلاعاتی در اواخر قرن بیستم و پیشرفت‌های حادث‌شده در سایه افزایش سواد مختلف اجتماعی، ارتباطی و رسانه‌ای مردم و مؤسسات دولتی و خصوصی شکل جدیدی از تعاملات فی‌مابین سازمان-مشتری را می‌طلبید. براین‌اساس لازم است ضمن بازنگری در ادبیات نظری و عملی روابط عمومی که عموماً بر مبنای برنیزی و درنهایت مدل چهار وضعیتی گرونیک و هانت استوار بوده؛ چهارچوب نظری جدیدی برای تعریف مفاهیم و کارویژه‌های ارتباطات و روابط عمومی تعریف نمود. در زیر برخی از این مؤلفه‌های لازم برای فعالیت اثربخش در روابط عمومی‌های فعال در هزاره سوم میلادی (دولتی یا بخش خصوصی) به‌اختصار آورده شده است: ۱. توانایی عمومی حل مشکل (با توجه به آخرین تعریف یونسکو از سواد که دلالت دارد بر توانایی برای حل هر مشکلی در هر حوزه‌ای) ۲. سواد رسانه‌ای (مهارت تحلیل و آفرینش پیام‌های مختلف در همه فرمت‌های ارتباطی یا توانایی استفاده هدفمند و مؤثر از محتواهای ارتباطی) ۳. مخاطب شناسی (شناخت حوزه‌های مردم‌شناسی، جامعه‌شناسی، روانشناسی، روانشناسی اجتماعی و سایر حوزه‌های مربوط به شناخت مخاطب) ۴. سواد خبری (خلق پیام متنی و گرافیکی الکترونیکی در شبکه‌های اجتماعی، شبکه‌های دیجیتالی، پلتفرم‌های موبایلی تحت وب، خبرنویسی برای وب و...) ۵. مهارت بازاریابی، مارکتینگ، 4P(مهارتهای مرتبط با انجام مؤلفه‌های آمیخته بازاریابی، انواع بازاریابی تجاری، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و مذهبی) ۶. مهارت رایانه‌ای؛ اینترنتی (توانایی کار با سیستم‌های هوشمند، راهبری پورتال‌های سازمانی، ICDL، خلق مولتی‌مدیا، تدوین و مونتاژ، انیمیشن، اینفوگرافی، روزنامه‌نگاری دیتا، داده‌کاوی، بحث سئو و ...) ۷. مطالعات اجتماعی و افکار سنجی (استفاده از اشکال مختلف تحقیق، تحلیل گفتمان، مطالعات پیمایشی، نظرسنجی و...) ۸. توانایی‌های فنی، انسانی، ادراکی (در واقع مهارتهای سه‌گانه مدیریتی برای تدوین استراتژی، برنامه‌ریزی، مدیریت بر اجرا و بازخوردسنجی اقدامات) ۹. ارتقای مهارت مذاکره (با رسانه‌ها، سازمان‌های دیگر، برگزاری رویدادها، مدیریت برون‌سپاری برخی فعالیت‌ها به پیمانکاران، اقناع مخاطبان درون و برون‌سازمانی و ...) ۱۰. شناخت بحران و مهارت مدیریت آن (قبل از بحران، حین و بعد از بحران؛ مثل برنامه‌ریزی، ایجاد اتاق خبر هماهنگ، کنترل شایعات، اطلاع‌رسانی دقیق، بازگشت به وضعیت صفر، عادی‌سازی شرایط روحی و روانی و...) ۱۱. رسانه شناسی (شناخت انواع رسانه‌ها و کاربرد آنها، مهارت انتخاب رسانه مناسب باتوجه به الزامات زمانی و مکانی و نوع مخاطب و میزان پوشش و...) ۱۲. تسلط حداقل به یک زبان زنده دنیا (به دلیل تعاملات و ارتباطات بین فرهنگی و همچنین بروز رسانی مهارتهای شغلی لازم متناسب با پیشرفت‌های جهانی آن) ۱۳. مدیریت رویداد (از تشکیل جلسات ساده تا مدیریت سمینارها و همایش‌ها و نمایشگاه‌ها و راهبری تورهای رسانه‌ای و سیاحتی و...) ۱۴. مهارتهای حوزه تبلیغات (مهارت خلق پیام‌های مختلف تبلیغاتی، شناخت فنون تبلیغات مستقیم و غیرمستقیم و...) ۱۵. سواد زیست‌محیطی (روابط عمومی سبز، رعایت الزامات زیست‌محیطی در تولید هرگونه محتوای یا اقلام تبلیغی و اطلاع‌رسانی حوزه روابط عمومی، ترویج فرهنگ حفاظت و صیانت از محیط‌زیست و...) ۱۶. مهارتهای اخلاقی (شناخت مؤلفه‌ها و الزامات اخلاقی حرفه روابط عمومی) ۱۷. سواد حقوقی (اطلاع از قوانین و مقررات کشور و آشنایی با قوانین بین‌المللی مثل کنوانسیون‌های جهانی مختلف، حقوق بشر، حقوق شهروندی، قانون اساسی، قانون مطبوعات، قانون جرائم رایانه‌ای و ...) ۱۸. مهارت و فنون روابط عمومی (توانایی نوشتاری در نشریات چاپی و دیداری و همچنین مهارت گفتاری مثل سخنوری، مجری‌گری، جلسه گردانی، مدیریت کنفرانس‌های خبری، مصاحبه مطبوعاتی، مهارت خلق محتواهای دیداری شامل ایجاد پیام‌های ویدئویی، عکاسی خبری، اینفوگرافی و سایر موارد) ۱۹. مهارت اطلاع مداری (توانایی اطلاع‌یابی و شناخت منابع لازم و مهارت تحلیل و پردازش اطلاعات لازم و مدیریت روند اطلاع‌رسان مناسب درون و برون‌سازمانی) ۲۰. مهارتهای انسانی (توانایی در ارتقای مهارت‌هایی چون گوش دادن مؤثر، زبان بدن، سخنوری، مکاتبات و نگارش و...) البته این لیست تنها قسمتی از مهارتهای لازم برای فعالان حوزه روابط عمومی در عصر جدید است و طبیعتاً متناسب با تغییر سریع خواست و علاقه مخاطب- مشتری، آنان باید دائماً سواد و توانمندی‌های خود را بروزرسانی کنند. مدرس حوزه ارتباطات و روابط عمومی انتهای پیام/ |