| جامعه و شهروند 1399/04/07 |
 |
| کرونا، کنکور و تاب‌آوری دانش‌آموزان |
رضا قاسم پور/ در این روزهای پر استرس کرونایی اخبار ناگوار حوادث شب امتحانی، حین و پساکنکوری به گوش می‌رسد. ایست‌های قلبی، سکته‌های ناشی از مصرف ریتالین، استرس‌های حاد، افسردگی های شدید، بی اشتهایی، ضعف و بیهوشی سر جلسه امتحان، ضربان قلب، فشارخون، تیک‌های عصبی، سردرد، تهوع، خواب آلودگی و... سکه رایج بازار آشفته آموزش می‌باشد. برخی از خانواده‌ها ماه‌هاست که خود را در آپارتمان‌های تنگ و تاریک قرنطینه کرده و روح و روان و جسم‌شان طراوت و شادابی لازم را از کف داده‌اند. *مشکل کجاست؟ دلیل این همه هرج و مرج روحی و روانی، التهابات کنکوری، اضطرابات امتحانی و... چیست؟ کدامین پل ارتباطی ترک برداشته و چرا جاده‌های عاطفه به بن‌بست رسیده است؟ * استرس امتحانات و اضطراب کنکور استرس و اضطراب نوجوانان و جوانان حاصل از امتحانات در سال‌های مدرسه و دانشگاه معطوف به فشار غیرمنطقی والدین، فشارات روحی و روانی معلمان و کلیت سیستم آموزشی، التهابات روحی و روانی به ارث رسیده از اجتماع، رسانه‌های گروهی، شبکه‌های اجتماعی، ماهواره، گروه همسالان و از همه مهم‌تر حواشی کرونا ویروس می‌باشد. *چرایی استرس و عوامل استرس‌زا به گفته روانکاوان استرس به معنای فشار و تنش روح و روان و واکنش بدن به آن می‌باشد. شرایط استرس‌زا می‌تواند عامل ایجاد افسردگی و اضطراب باشد. حوادث پراسترس شامل پایان دادن به یک رابطه عاطفی طولانی‌مدت، از دست دادن شغل، طلاق، از دست دادن اعضای خانواده و نزدیکان، و تغییرات غیرمنتظره و بزرگ در زندگی است. البته وجود استرس کنترل شده می‌تواند اثرات مثبتی در کمک به ارتقا و افزایش خلاقیت‌های فردی داشته باشد. بالعکس استرس شدید و طولانی اثرات منفی فیزیولوژیکی، احساس خستگی ممتد، بی‌حالی، بی‌میلی و افسردگی را به همراه دارد. *عوامل مؤثر در اضطراب امتحان عوامل شخصیتی، اجتماعی، خانوادگی، فرهنگی، آموزشگاهی و...، ترس از آینده، تصویر غیرواقعی از خود، پیشینه منفی، عوامل عاطفی و فیزیکی حین و قبل و بعد امتحانات، اعتماد به نفس پایین، شکست‌های پیشینی اختلالات وراثتی و... قابل ذکرند. روانشناسان از برنامه‌ریزی، استراحت، خواب راحت، تغذیه سالم، تمرکز فکری، مثبت‌اندیشی، آرامش روحی روانی به‌عنوان هفت قانون طلایی برای کاهش استرس یاد می‌کنند. * مدارس خاص به دلیل غربالگری معیوب و انتخاب نادرست دانش‌آموزان تیزکوش به جای تیزهوش در مدارس خاص، در ادامه شاهد آسیب‌های روحی و روانی شدیدی خواهیم بود. فشار روانی اولیا و مربیان به دانش‌آموزان برای کسب حد نصاب نمرات و معدل بیشتر، فشار بر دانش آموز برای کسب رتبه‌های جشنواره‌هایی چون خوارزمی و همچنین قبولی در رشته‌های خاصی چون گروه پزشکی، از عوامل اصلی بروز استرس‌های شایع می‌باشد.⁉️ *چه باید کرد؟ مثلث خانواده، مدرسه و اجتماع هر سه در توفیقات و ناکامی‌های آموزشی و تربیتی فرزندان ما دخیل هستند. اگر دانش‌آموزی با تربیت خانوادگی نرمال و شرایط اجتماعی خوب به مدیر، معاون و یا معلم مسئله‌دار برخورد کند، احتمال لغزش او افزایش خواهد یافت. همچنین دانش‌آموز با خانواده و مدرسه سالم، در جامعه‌ای مریض و آلوده، به راحتی نمی‌تواند از آسیب‌هایی چون اعتیاد اینترنتی، قرص‌های ریتالین و... در امان بماند. ضمن اینکه دانش‌آموز خانواده مسئله‌دار، مشکل خود را به مدرسه منتقل خواهد کرد. برای تربیت دانش‌آموزان مبتنی بر منشور حقوق شهروندی در هزاره سوم لازم است بین خانواده، مدرسه و اجتماع تعادل و تعامل مناسب صورت گیرد. جامعه سالم متشکل از شهروندان سالم بوده و برای تربیت شهروند دولت باید هزینه در آموزش و پرورش را به مثابه سرمایه گذاری در آتیه کشور تلقی نماید. انتهای پیام/ |