چرا کارگران معتاد می‌شوند؟ کارگرانی که باید نیروی محرکه چرخه تولیدات کشور باشند، اما به مصرف مواد مخدر روی می‌آورند. در چنین شرایطی بهتر است که ریشه‌ها را جست‌وجو کنیم؛ مشکلات معیشتی، نداشتن رضایت شغلی، کمبود درآمد، رکود اقتصاد و ... دل و دماغی برای کارگران نگذاشته است. بنابراین نمی‌توان انتظار داشت که افسردگی و استرس‌های فراوان دامنگیر این قشر زحمتکش جامعه نشود.

یک آسیب شناس اجتماعی درباره اعتیاد در محیط‌های کارگری درباره اعتیاد کارگران می‌گوید: گاهی افراد در جامعه کارگری تا 34 درصد نیازمند مراقبت‌های سلامت روان هستند، اما همان 6.23 درصد اختلالات روانی عدد مطمئن‌تری برای کل جامعه است.

بهزاد دماری اظهار می‌کند: حدود 60 تا 70 درصد کارگران معتاد عملا تحت درمان نیستند و ما یک شکاف بزرگی در جامعه داریم. آنچنان که مصرف‌کننده‌های موادمخدر به مراکز ترک اعتیاد مراجعه نمی‌کنند و روشی هم فعلا برای این کار وجود ندارد. البته مددکاران در کشورهایی که این کار را جلو بردند، سعی دارند از طریق مراکز درمانی خانواده‌ها را مجاب کنند، برای اینکه به مراکز ترک اعتیاد بروند تا در آنجا درمان ترک اعتیاد انجام شود.

وی درباره اعتیاد در محیط‌های کارگری می‌گوید: علت اینکه اختلالات روانی در کنار موضوع اعتیاد مطرح شده این است که اعتیاد در تقسیم‌بندی جدید اختلالات روانی است. بنابراین فردی که مصرف‌کننده موادمخدر است، باید قاعدتا به روانپزشک برای مراقبت‌های سلامت روان و حتی درمان‌دارویی مراجعه کند. نکته بعدی این است که افرادی که اختلالات روانی همچون افسردگی و اضطراب دارند، در معرض مصرف موادمخدر هم قرار می‌گیرند، یعنی اختلالات روانی یکی از عوامل خطر برای این جمعیت محسوب می‌شود، بنابراین پیشنهاد این است افرادی که در جامعه دچار اختلال روانی هستند، برای درمان اختلاط روانی مراجعه به موقع داشته باشند تا دچار اعتیاد به مصرف موادمخدر و حتی مصرف الکل نشود.

دماری بیان می‌کند: ما برای درمان اعتیاد دو مداخله را کمرنگ می‌بینیم. فردی که به عنوان مصرف ‌کننده موادمخدر مراجعه می‌کند، باید ارزیابی، روان‌شناختی و درمان اختلاط روانی درباره او انجام شود. نکته دوم اینکه ما به فرآیندها و حمایت‌های اجتماعی توجه نمی‌کنیم. این در حالی است که بالاخره مصرف‌کننده موادمخدر عموما یک پیش زمینه اجتماعی داشته است.

او با بیان اینکه کارگران معتاد اخراج نمی‌شوند، می‌افزاید: مطمئن باشید اگر اخراجی هم صورت گرفته، تصمیم کارفرما بوده است. سال گذشته شیوه‌نامه راهنمای رویایی کارفرما و کارگر در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با کمک مراکز علمی، مصوبه ستاد مبارزه با موادمخدر و کمیته فرهنگی و پیشگیری از اعتیاد شورای هماهنگی مبارزه با موادمخدر تدوین شد، در این راهنما هیچ صحبتی از اخراج کارگر نیست. به این دلیل که این شیوه‌نامه کارفرما را راهنمایی می‌کند که چگونه بتواند در محیط کار اعتیاد را کم کند. این روشی که در شیوه‌نامه ذکر شده حمایتی، مددکارانه و پیشگیرانه است نه یک روش قهری و قضائی که یک نفر را شناسایی و اخراجش کنند.

دماری خاطرنشان می‌کند: بالاخره در محیط کار اگر یک نفر غیبت‌، نزاع‌ یا تخلف‌های مکرر داشته باشد؛ نهایتا سر از کمیته انضباطی که در آیین‌نامه هم پیش‌بینی شده درمی‌آورد. این در حالی است که اگر کارفرما شرایط درمان را فراهم کند و فرد معتاد نهایتا به سمت موادمخدر برود، با او برخورد می‌شود، بنابراین در تمام آن راهنمایی که تدوین و تصویب شده کارفرما تشکیلات حمایتی را برای ترک اعتیاد کارگر معتاد فراهم می‌کند.

او ادامه می‌دهد: از سوی دیگر، واحدهای همیار کارکنان در محیط‌های کاری وجود دارند تا افراد راهنمایی و آموزش‌های لازم را در راستای پیشگیری از اعتیاد ببینند.

منیره چگینی

انتهای پیام/