شأن و جايگاه انساني، از رويکردهاي مختلف قابل بررسي است که راقم اين سطور تنها از دو منظر و به‌گونه‌اي مختصر به اين مهم مي‌پردازد.
نکته اول: انسان مهم‌ترين، با ارزش‌ترين و بزرگ‌ترين سرمايه اجتماعي هر جامعه به حساب مي‌آيد که توسعه همه‌جانبه و پايدار در گرو برخورداري از اين سرمايه به عنوان مهم‌ترين عنصر و نياز ضروري و بايسته است، به همين دليل بود که دهه پاياني قرن 2000، عصر «توانمندسازي سرمايه انساني» نام گرفت.
جوامعي توانسته‌اند به توسعه همه‌جانبه و پايدار دست پيدا کنند که علاوه بر منابع و ذخاير طبيعي و سرمايه‌هاي مادي از سرمايه نيروي انساني متخصص، ماهر و باکفايت برخوردار باشند؛ اين سرمايه تنها سرمايه‌اي است که هرچه بيشتر از آن بر ارزشش افزوده مي‌شود، چرا‌که با استفاده بيشتر بر دانش و مهارتش افزوده مي‌شود و علاوه بر تغيير در خود مي‌تواند بر رشد بهره‌وري اقتصادي و اجتماعي کشور نيز بيفزايد.
توسعه سرمايه انساني به عنوان شاخصي از توسعه با ترکيبي از شاخص اميد به زندگي، شاخص آموزش و شاخص درآمد از سوي سازمان ملل تعيين شده است که شاخص «اميد به زندگي» استاندارد سلامت جمعيت هر کشور و شاخص «درآمد» استاندارد زندگي جمعيت و شاخص «آموزش» استاندارد آموزشي و نسبت سواد جمعيت را بيان مي‌کنند؛ چنانچه اين شاخص‌ها روند صعودي را در روندي طولاني داشته باشند، شاخص توسعه انساني بهبود خواهد يافت که توسعه هر کشوري علاوه بر برخورداري از منابع طبيعي در گرو توسعه نيروي انساني آن است.
نکته دوم اينکه در کشورهاي مسلمان و بالاخص در جامعه ما با حاکميت ديني و برخوردار از انديشه‌هاي ارزشمند دين اسلام، علاوه اينکه انسان مي‌تواند خليفه‌ا... باشد، اشرف مخلوقات است که خداوند زمين و آسمان‌ها را مسخر او ساخته و هر آنچه در زمين و آسمان‌هاست براي استفاده و بهره‌مندي و لذت بردن او از آنهاست، لذا تمام ماديات و هر آنچه هست بايد در خدمت انسان باشد، نه انسان در خدمت آنها.
با عنايت مختصر از آنچه در دو رويکرد فوق بدان‌ها اشاره شد بايد گفت هيچ چيز برتر، مهم‌تر و فراتر از انسان و حفظ اين سرمايه و نعمت خداوندي که همانا حفاظت از سلامت و جان اوست، نيست. لذا علاوه بر تلاش هر انساني در اهميت به خود و حفظ و مراقبت از سلامتي‌اش بر متوليان و خدمتگزاران او در دولت و حاکميت است تا در راه حفظ سلامتي اين مهم‌ترين عنصر جامعه از هيچ کوششي فروگذار نکند.
اکنون که ويروس کرونا به عنوان گونه‌اي دلهره‌آور در جهان قرباني مي‌گيرد و سلامتي افراد در جوامع جهان را با بحران و خطر مواجه کرده است، به گونه‌اي که سازمان جهاني بهداشت به دليل اپيدمي جهاني «وضعيت اضطراري» اعلام کرده است، بر متوليان مديريت واجب است تا در راستاي مهار اين بيماري و حفظ جان هموطنان به عنوان اشرف مخلوقات و بزرگ‌ترين سرمايه کشور براي مدتي مرزهاي خود را روي تمام کشورهاي مبتلا و ناقل ببندد و با هشدار به هموطنان از سفرهاي غير‌ضرور به کشورهاي درگير و از جمله عراق خودداري کنند. نگذاريم در شرايطي که کشور در تحريم و با مشکلات متعددي چون کمبود دارو، سيل، زلزله و ... مواجه است فرزندان اين آب و خاک با بحران ديگري مواجه شوند. علاج واقعه را قبل از وقوع بايد کرد.
رضا جعفری کارشناس ارشد جامعه‌شناسی
انتهای پیام/ |
.jpg)
