آذربایجان غربی استانی دیدنی است و اماکنی از جمله، آرامگاه شمس تبریزی خوی، تخت سلیمان تکاب، آبشار شلماش سردشت، سنگ‌نگاره ساسانی خان‌تختی، آرامگاه سرداران مکری در بوکان، تپه حسنلو، سه گنبد، سد بوکان، قره‌کلیسا و شهر باستانی سه هزار ساله موصاصیر سردشت را دل خود جای داده است.
براساس اطلاعات گردآوری شده از منابع گوناگون خبری و صمت، این استان با مرکزیت ارومیه، در شمال غربی ایران واقع است و تنها استان کشور است که با ۳ کشور جمهوری نخجوان، ترکیه و عراق مرز مشترک دارد و البته تنها استان ایران است که با ترکیه هم‌مرز است. تنوع مناطق دیدنی و موقعیت جغرافیایی این استان موجب شده سالانه علاوه‌بر گردشگران داخلی، گردشگران خارجی را نیز میزبان باشد به طوری که از ۲۸ اسفند سال گذشته تا ۱۵ فروردین امسال ۲ میلیون و ۹۳ هزار و ۳۸۴ نفر بازدید کردند. این حجم از استقبال گردشگران و رشد ۶.۲ درصدی اقامت گردشگران در آذربایجان غربی- و با بیان این نکته که در ۳ ماه نخست سال ۹۸، هزار و ۲۰۰ نفر مسافر خارجی در این واحدهای بوم‌گردی اقامت داشته‌اند- موجب شده است امسال ۳۰ مجوز اولیه جدید برای ایجاد واحد بوم‌گردی در این استان صادر شود.
سرمایه‌گذاری‌های زیادی در حوزه گردشگری انجام شده است به طوری که به گفته جلیل جباری، مدیرکل میراث فرهنگی صنایعدستی و گردشگری آذربایجان غربی از سال ۹۳ تا ۹۸، ۱۵۲ موافقت اصولی تاسیسات گردشگری در آذربایجان غربی صادر شده که حجم سرمایه‌گذاری اسمی آنها ۵۹ هزار میلیارد ریال بوده که در این راستا زمینه اشتغال برای ۲هزار و ۵۰۰ نفر فراهم شده است.
جاذبه‌های طبیعی و تاریخی آذربایجان به قدری زیاد است که می‌توان چه به عنوان گردشگر و چه به عنوان سرمایه‌گذار حوزه گردشگری برای آن برنامه‌ریزی کرد، اما اینها تنها ظرفیت آذربایجان غربی نیست. صنایعدستی این استان خود جاذبه‌ای منحصر به فرد برای گردشگران و سرمایه‌گذاران دارد.
استان آذربایجان غربی یکی از کانون‌های صنایعدستی ایران به شمار می‌رود. در این استان انواع فرش، گلیم، پارچه‌های دستباف، صنایع چوبی تزئینی تولید می‌شود و علاوه‌بر آن کارگاه‌های صابون‌سازی، شمع‌سازی و چاقوسازی نیز در سطح استان به کار مشغول هستند. از میان محصولات نام‌برده، بافته‌های دستی و صنایع چوبی مانند انواع مجسمه‌های حیوانات، انواع وسایل بازی شطرنج، تخته نرد، جعبه و میز آرایش بانوان و انواع نقاشی روی چرم دارای معروفیت ملی است.
*هر شهر یک هنر
وجود قومیت‌های مختلف ترک، کرد، ایلات و عشایر و روستاهای متعدد در این استان سبب شده صنایعدستی شهری و روستایی از گذشته‌های بسیار دور در این منطقه متداول باشد.
به عنوان نمونه، در اطراف ارومیه گلیم، جاجیم، پیراهن‌بافی، کوزه‌گری، سبدبافی، کیسه حمام، سجاده و بافت چادرهای کتانی متداول است. در شهر ارومیه ساخت مصنوعات چوبی رواج کامل دارد. ارومیه یکی از قطب‌های فرش دستباف ایران است که در زمینه صادرات سهم خوبی را به خود اختصاص داده است. در میان شهرهای استان آذربایجان غربی خوی، ارومیه، تکاب، بوکان، شاهین‌دژ، میاندوآب و... در زمینه بافت فرش‌های نفیس پیشرو هستند. یکی از رایج‌ترین صنایعدستی ارومیه، ظریف‌‌کاری روی چوب است. در این هنر زیبا، بر اساس یک طرح مشخص قطعات چوب را روی شیء، به واسطه چسب قرار می‌دهند و مراحل انجام این کار شباهت بسیاری با منبت‌کاری دارد. در شهرستان میاندوآب قالیبافی، حصیربافی و کوزه‌گری از صنایع دارای اهمیت است. بخش تکاب شهرستان میاندوآب، از نواحی عمده قالیبافی آذربایجان غربی است و قالی‌های آن مشهور است.
در ناحیه مهاباد بافت جوراب‌های پشمی، فرش، کلاه، دوخت لباس زنانه و مردانه، پشه‌بنددوزی، جاجیم، سجاده و ساخت ظر‌ف‌های چوبی از چوب‌های جنگلی متداول است. در شهرستان خوی تبدیل پشم به نخ، بافت گلیم، شال‌گردن، پیراهن و جاجیم از صنایع روستایی به شمار می‌رود. در شهرستان ماکو قالیبافی و بافت جاجیم، گلیم، پیراهن، دستکش، جوراب، حصیر و سبد از صنایع عمده است. ماکو از نواحی بزرگ قالیبافی آذربایجان غربی محسوب می‌شود.
*ریزماهی و افشار تکاب
فرش افشار تکاب، ریز ماهی خوی و ارومیه با ویژگی‌های برجسته جهانی خود موجب رونق نمایشگاهی فرش داخل و خارج کشور شده است. جذابیت و نوآوری صنایعدستی آذربایجان غربی زمینه صدور حدود ۸۰ درصد آن را فراهم آورده است.
در آذربایجان غربی صدها کارگاه و دستگاه صنایعدستی از جمله قالیبافی و غیرقالی‌بافی وجود دارد که زمینه اشتغال ده‌ها هزار نفر را فراهم کرده است. بی‌همانندی و تشابه فرآورده‌های تولیدی با یکدیگر و نیاز نداشتن به سرمایه‌گذاری زیاد در مقایسه با سایر رشته‌های صنعتی از ویژگی‌های صنایعدستی آذربایجان غربی است.
*رودوزی در انحصار زنان و دختران
رودوزی‌ها در این استان هم بیشتر در زمینه ممقان‌دوزی است. این هنر-صنعت در انحصار زنان و دختران خانه‌دار است. مواد اولیه مورد‌‌نیاز رودوزی، نخ ابریشم رنگین و پارچه است. بیشتر محصولات این رشته در تهیه کلاه است، البته درحال‌حاضر زیرلیوانی، کمربند، کفش، جلیقه و رومیزی نیز تهیه می‌شود.
در این رشته از سوزن‌دوزی، پارچه را از بخیه می‌پوشانند و زمینه تازه‌ای از نقش و نگار ایجاد می‌کنند. طرح‌های سوزن‌دوزی بیشتر ذهنی و نشان‌دهنده برداشت‌های شخصی هنرمند است.
همه آنچه گفته شد را با این سخن به پایان می‌بریم که اگر به عنوان گردشگر به آذربایجان غربی می‌روید از صنایعدستی آن دیدن کنید و سوغاتی ارزشمند را با خود به خانه ببرید. سوغاتی ماندگار که شاید تا نسل‌های بعد از شما به یادگار بماند چراکه صنایعدستی، زیباترین سوغاتی‌های ماندگارند.
انتهای پیام/ |
