آشنایی اصحاب رسانه آذربایجان غربی با اقدامات مرمتی آثار تاریخی استان از برنامه های جدید اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان است که مقرر شده در قالب تورهای خبری به طور سلسله وار برگزار شود.

به گزارش نای قلم، هر شهری دارای یک نماد و هویت است، نمادی که آن را از دیگر شهرها متمایز و متفاوت می کند، هویت و شخصیت یک شهر در گرو نمادهای خاص آن است، نمادهایی که ریشه در مکان، زمان و تاریخ دارند و با سنت و فرهنگ آن شهر در ارتباط هستند.
بنابراین بناها و بافت های تاریخی یکی از مهم ترین نمادهای هویتی یک شهر، نمادی از هویت فرهنگی و بقای مردم آن منطقه و همچنین بخشی از میراث ملت یک شهر و منطقه محسوب می شود زیرا این بناها و آثار نشانگر روند حرکت تاریخی گذشتگان تا امروز هستند.

شهرستان ارومیه نیز مکان های تاریخی بسیار دارد که هویت این شهر و به نوعی تاریخ مصور آن به شمار می آید؛ سرمایه‌ های گرانبهایی که بشر از اعصار گذشته از خود بر جای نهاده و در طول زمان سعی در حفظ و حراست از آن کرده است تا این امانت به دست آیندگان سپرده شود. اما بسیاری از بناهای تاریخی برای حفظ شدن و پابرجا بودن نیازمند مرمت هستند که مرمت و بهسازی این آثار می تواند در حفظ آنها موثر باشد.

اولین تور خبری، بازدید از قلعه تاریخی بدلبو بود که امروز با حضور نمایندگان رسانه های مکتوب و مجازی استان برگزار شد.

قلعه بدلبو یکی از قلعه های مشهور و تاریخی شهر ارومیه و آذربایجان غربی است که در فاصله ۱۴ جاده سرو در محال نازلو ‌چای و در روستای بدلبو قرار گرفته است این قلعه در زمان سلطنت ناصرالدین شاه توسط شجاع الدوله برادر اقبال الدوله حاکم ارومی ساخته شده است و هدف از ایجاد آن حفاظت از شهر ارومیه و استقرار فوج افشار بود.

این قلعه‌ تاریخی به احتمال زیاد به خاطر جلوگیری از مزاحمت اشرار در دوره حکمرانی شجاع الدوله برادر اقبال الدوله حاکم ارومیه و مصادف با سلطنت ناصرالدین شاه ساخته شده است.

در واقع مشهوریت قلعه بدلبو بیشتر به زمان حکومت اقبال الدوله بر می گردد زمانی که شیخ عبیدالله یاغی با حملات پی در پی خود به شهر ارومیه قصد تصرف آن را در سر می پرواند او در هفدهم ذیقده سال ۱۲۹۷ هجری قمری، 14 هزار نفر تفنگچی را از محال راه محال برادوست به ارومیه راهی می کند بعد از اسقرار این قوا در قلعه اسماعیل آقا اقبال الدوله به همراه خسرو خان و محمد رضاخان سرتیپ قورخانه با توپ های جنگی برای مقابله با آنها از شهر خارج شده و در قلعه بدربو جای میگیرند و دآخر با آمدن قوای تیمور پاشاخان قوای عبیداله شکست می خورد.

از ویژگی های معماری قلعه تاریخی بدلبو وجود تعداد زیاد قوس های آن است که به نوبه خود در میان آثار تاریخی آذربایجان غربی کم یاب است.

این قلعه از بخش های مختلفی شامل ساختمان های پیرامون، عمارت اصلی، برج و بارو تشکیل شده و مصالح به کاربرده شده در آن نیز بیشتر از ملات چینه گلی، خشت، آجر و سنگ است.

قلعه تاریخی بدلبو به مرور زمان به علت عدم استفاده و همچنین فرسایش طبیعی و دخل و تصرفات انسانی، دچار آسیب شده و بخش هایی از آن از بین رفته است.

این مجموعه تاریخی دارای وسعتی بیش از 12 هزار مترمربع بوده و چشم انداز و محیط پیرامون آن دارای جاذبه های بصری زیبایی از باغات انگور و سیب است.

کارشناس مسئول مرمت بناهای تاریخی اداره کل میراث فرهنگی ،‌ صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی در بازدید خبرنگاران از این مجموعه گفت: قدمت قلعه بدلبو به دوره قاجار می رسد که مرمت و ساماندهی آن از امسال به همت اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی آذربایجان غربی و مشارکت امیر مرزبان یکی از نوادگان خان این روستا آغاز شده است.

حسین بحرینی اظهار کرد: فاز اول مرمت قلعه بدلبو امسال انجام گرفته است.

وی افزود: این بنا بعد از مرمت و ساماندهی به عنوان پایلوت گردشگری در استان معرفی می شود.

به گفته کارشناس مسئول مرمت بناهای تاریخی اداره کل میراث فرهنگی،‌ صنایع دستی و گردشگری استان تا کنون 100 میلیون تومان هزینه شده است و 500 میلیون تومان برای اتمام پروژه نیاز است.

در مجموعه قعله، حمام تاریخی نیز وجود دارد که متاسفانه در معرض نابودی قرار دارد، در حالی‌که حفاظت از آنها می‌تواند به عنوان یکی از جاذبه‌ها و میراث بیانگر نوع زندگی گذشتگانمان باقی بماند.

بحرینی در این خصوص نیز توضیح داد: حمام‌ها با ویژگی مشترک از نظر هندسی ساخته می‌شد و کاملا نظم، تقارن و مرکزگرایی در معماری ظاهری آنها رعایت می‌شد.

وی ادامه داد: اصلی‌ترین بخش‌های کالبدی و فضایی حمام های ایرانی شامل خزینه، سربینه، بینه، گرمخانه هستند که هر بخش به گونه‌ای ساخته می‌شد تا سه فضای متفاوت از نظر دما (سرد، گرم و معتدل) را ایجاد کنند. ساختمان حمام‌ها بر اساس چهار طبع یا مزاج اصلی شناخته شده در طب سنتی ایرانی یعنی گرم، سرد، خشک و تَر طراحی می‌شد چون سلامت انسان را در تعادل بین این طبع‌ها می‌دانستند.

به گفته کارشناس مسئول مرمت بناهای تاریخی اداره کل میراث فرهنگی،‌ صنایع دستی و گردشگری استان، حمام بدلبو نیز این ویژگی را داشته است.

بحرینی تصریح کرد: بعد از اتمام مرمت قلعه، حمام مجموعه ساماندهی می شود.

وی در عین حال اظهار کرد: در سطح استان 15 حمام تاریخی در شهرستان های ارومیه، خوی، سلماس، مهاباد، باروق میاندوآب و شاهین دژ وجود دارد.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی آذربایجان غربی نیز بعد از بازدید خبرنگاران از قلعه بدلبو گفت: ثبت، حفظ و نگهداری قلعه و مجموعه ارزشمند تاریخی بدلبو ارومیه ضروری است.

جلیل جباری اظهار کرد: این اثر از ارزش زیادی برخوردار است و سعی می کنیم تا با برآورد اعتبار و تامین آن و البته مشارکت مالکان، مرمت آن در زمان کوتاهی به اتمام برسد.

وی خاطرنشان کرد: با مرمت این اثر تاریخی و تغییر کاربری آن به مجموعه خدماتی–رفاهی و اقامتگاه بوم گردی، این اثر می تواند به یکی از نقاط گردشگرپذیر ارومیه تبدیل شود.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی آذربایجان غربی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: برای ایجاد زیرساخت‌های گردشگری برای ۲۷ روستا و تفرجگاه این استان مبلغی معادل شش میلیارد تومان هزینه کرده‌ایم.

از سال ۹۷ مرمت تعداد ۱۲۰ بنای تاریخی را در قالب ۵۰ پروژه و قرارداد مرمتی آغاز کرده و امیدواریم با اعتبارات سال جاری تعداد کثیری از آنها را به پایان برسانیم.

وی با توجه به توسعه گردشگری روستایی عنوان کرد: یکی از اهداف و وظایف اصلی این اداره کل تقویت زیرساخت‌های گردشگری در روستاهای هدف گردشگری است.

جباری، حمام های محمد بيگ شهرستان خوي، بیستون سردشت و حمام بیگ جوان در چایپاره را از دیگر آثار در دست مرمت اعلام کرد.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی آذربایجان غربی گفت: مراحل تملک حمام آخوند در ارومیه و باروق در میاندوآب نیز به اتمام رسیده است که در آینده با مرمت و احیای آن و اعطای کاربری مناسب می‌توانند به محلی برای سامان‌دهی فعالیت‌های بافت تاریخی تبدیل شوند.

گفتنی است تاکنون یک هزار و 517 اثر از آثار تاریخی، طبیعی و معنوی استان آذربایجان غربی در ردیف آثار ملی و دو اثر هم شامل تخت سلیمان تکاب و قره کلیسا در ردیف آثار جهانی به ثبت رسیده است.

كاخ موزه باغچه جوق، تخت سليمان تكاب، مقبره شيخ صدرالدين چالدران، غار سهولان مهاباد، تالاب كاني برازان مهاباد، سه گنبد، مسجد جامع و مسجد سردار اروميه، بازار تاريخي اروميه و خوي، كوه زندان تكاب، قلعه بسطام، تپه تاريخي حسنلو، آبشار شلماش، جنگل هاي پردانان، خانه انصاري، خانه هدايت و غار تمتتان اروميه، قره كليساي چالدران، كليساي حضرت مريم اروميه و عمارت ايالتي استانداري يا كاخ استانداري از جمله آثار تاريخي آذربايجان غربي محسوب مي شود.

انتهای پیام/