تغییر رفتار نمایندگان در سال پایانی و هنگامه نزدیک شدن به عرصه انتخابات واقعیتی غیرقابل انکار است که البته برای این تغییر ذائقه و رفتار می‌توان علل و عوامل متعددی برشمرد بخشی از این تغییر رفتار نمایندگان ناشی از عملکرد انتخاب‌شوندگان و بخشی مرتبط با انتخاب‌کنندگان است، در توضیح دلایل مرتبط با انتخاب کنندگان باید گفت که در سال پایانی مجالس گروهی از افراد در حوزه‌های انتخابیه مطالبات خود را از نمایندگان افزایش می‌دهند با این نگاه که ممکن است نماینده فعلی در دوره بعد مجلس حضور نداشته باشد بنابراین برای تامین مطالبات فشارهایی را متوجه نماینده می‌کنند، از طرفی این نگاه هم وجود دارد که با توجه به سال پایانی مجلس ممکن است نماینده برای انتخابات در دوره بعد نیازمند رای باشد پس این زمان بهترین فرصت برای طرح خواسته‌ها است.

با این توضیحات مطالبات هم فردی و هم عمومی است. ذکر این نکته ضروری است که بسیاری از مطالبات حوزه‌های انتخابیه از نمایندگان جزو وظایف نماینده محسوب نشده بلکه در حوزه اجرایی و از وظایف دولت است اما از آنجا که دولت‌ها در همه ادوار با مشکلاتی مواجه هستند نمایندگان در این بخش‌ها ورود کرده و پیگیری‌هایی انجام می‌دهند. اما تغییر رفتار نمایندگان در سال پایانی از بعدی دیگر نیز قابل بررسی است و آن عملکرد نمایندگانی است که قصد کاندیداتوری برای دوره بعد دارند که به چند قشر تقسیم می‌شوند؛ بخشی از دوستان نماینده کسانی هستند که در تمام دوره چهار ساله نمایندگی در پیگیری مطالبات حوزه انتخابیه ممارست داشته و تلاش آنها مختص به سال پایانی منتهی به انتخابات است اما گروهی هم وجود دارند که با درنظر گرفتن نزدیک شدن به عرصه انتخابات خود را نیازمند تحرک بیشتری در حوزه انتخابیه می‌بینند و به همین دلیل است که در سال پایانی مجلس با جدیت بیشتری در حوزه‌های انتخابیه حضور می‌یابند تا در انتخابات حرفی برای گفتن داشته باشند.

تاکید می‌کنم ادعای تغییر رفتار نمایندگان در سال‌های پایانی مجالس انکارناپذیر است اما اینکه از آن به عنوان آفت یا امری مثبت یاد کنیم باز هم از چند منظر قابل بررسی است.

 اگرچه مزیت این تغییر رفتار در آن است که فرد نماینده‌ای که در حوزه انتخابیه فعالیت کمی داشته در سال پایانی حتی به دلایل شخصی هم که شده تحرک بیشتری از خود نشان می‌دهد اما از این منظر که چرا باید فعالیت نمایندگان محدود به بعد زمان و مکان و تنها سال پایانی باشد باید به دیده آفت به آن نگریست.

آفت دیگری که می‌توان از آن یاد کرد این است که مردم نماینده را به جای اینکه یک مقام دارای شان و منزلت اجتماعی و سیاسی ببینند به عنوان یک ابزار و با دید مادی نگاه می‌کنند و این بزرگترین بلایی است که ممکن است یک قوه قوی و غنی همچون قوه مقننه را تهدید کند.

به نظر می‌رسد ورود احزاب بهترین راه برای عبور از این مشکلات و آسیب‌هایی است که ممکن است در تمامی ادوار مجالس را تهدید کند. واقعیت آن است که اگر زمینه برگزاری انتخابات به صورت استانی فراهم شود احزاب در قالب لیست‌های مشخص نمایندگانی را راهی پارلمان می‌کنند، در این شرایط هم به دلیل فعالیت نماینده در سطح استان مطالبات مردم کاهش می‌یافت و هم اینکه امکان مدیریت هزینه‌های انتخاباتی وجود داشت و در نهایت انتخابات نظم ونسق و سازو کار بهتری پیدا می‌کرد.

مصطفی حسینی

انتهای پیام/