جوانگرایی شعاری است که بسیاری از صاحب منصبان دیروز و امروز از آن برای رسیدن به قدرت استفاده کرده‌اند. این شعار در زمان انتخابات ریاست جمهوری سال 84 توسط محمود احمدی‌نژاد و هوادارانش مطرح شد و آن‌ها با این ادعا تلاش کردند تا نظرات قشر جوان را به سوی خود معطوف کنند. اندک زمانی که از آغاز دولت نهم گذشت و تعدادی از جوانان به دولت آمدند و رفتند، شاهد بودیم که میانگین سنی دولت بالا رفت و دیگر توجهی به جوانان نشد. حجت الاسلام حسن روحانی نیز در دولت دومشان وعده داده بودند که از زنان و جوانان استفاده خواهند کرد اما در عمل این اتفاق نیفتاد و فقط یک وزیر جوان به کابینه وارد شد.
مسئولان معمولا پس از گذشت ایام انتخابات یادشان می‌افتد که اوضاع سخت است و خواهان به کار گرفتن باتجربه‌ها برای عبور از شرایط سخت می‌شوند. تنها اقدام عملی موثری که در سال‌های اخیر در این حوزه شاهد بودیم به مصوبه مجلس دهم در خصوص الزام خداحافظی بازنشستگان از کارهای دولتی بود که حتی به تغییر شهردار تهران و بسیاری از مدیران دولتی انجامید.
مسأله این است که در کشور ما ساختار لازم برای میدان دادن به جوانان از طریق غیررانتی وجود ندارد و بر سر این راه موانعی وجود دارد. یکی از دلایل این است که نسل اول مدیران انقلاب، اعتمادی به جوانان ندارند و خود را برای مدیریت کشور تواناتر و محرم‌تر می‌دانند. آن‌ها حاضر نمی‌شوند مقام خود را تسلیم جوانان کنند و در نتیجه چرخش قدرت صورت نمی‌گیرد.
مشکل دیگر آن است که انتخابات‌هایی که در کشور برگزار می‌شود، چرخش قدرت چندانی صورت نمی‌گیرد و در نتیجه جوانان پشت درهای قدرت باقی می‌مانند. نظارت‌ها مانعی در این راه روبه‌روی جوانان بوده و فهرست کاندیداها در حوزه‌های انتخابیه به صورت طبیعی شکل نگرفته و با حذف افراد توانمند، افراد درجه چندم وارد لیست خواهند شد. چنین مساله‌ای به مرور جوانان خوش‌فکر را از رده خارج و عده‌ای محافظه‌کار را راهی مجلس می‌کند.
معضل دیگر در کشور ما عدم وجود احزاب مترقی و نبود فضای مناسب برای رشد احزاب است. وقتی احزاب نتوانند آزادانه فعالیت کنند، جوانان جایی برای نشان دادن توانایی‌های خود و رشد پله به پله ندارند و همین باعث می‌شود جوانگرایی هم که صورت می‌گیرد، به صورت رانتی و با عنایت به فرزندان مسئولان سابق و فعلی باشد.
به رغم همه این مشکلات اما جوانگرایی امری لازم است که باید برای رسیدن به این هدف برنامه‌ریزی صورت گیرد و الزامات آن مانند ایجاد فضای باز سیاسی برای احزاب در چارچوب قانون اساسی باید فراهم شود. با این حال باید توجه داشت که در عین توجه به جوانگرایی از هزینه‌هایی که برای رشد مدیران با تجربه و متخصص شدن آن‌ها شده غافل نشویم و دچار افراط و تفریط نگردیم.
ما در این سال‌ها همواره به باتجربه‌ها میدان داده‌ایم و این افراط ممکن است با تفریط میدان دادن صرف به جوانان روبه‌رو شود. در نتیجه رعایت این مسأله در فرهنگ‌سازی برای جوانگرایی نیز الزامی است.
محمد نمازی
انتهای پیام/ |
