مطالبات انباشته شده مردم و گروه‌های سنی مختلف در جامعه که بخش عمده آن را می‌توان به وعده و وعیدهای عملیاتی نشده مسئولان ارجاع داد، از آن دست خواسته‌های اجتماعی است که نمی‌توان به سادگی از آن گذشت.

فرسایش سرمایه اجتماعی و پیامدهای منفی آن در سطح جامعه در حال گذار ما و شناخت وضعیت موجود سرمایه اجتماعی، امکان شناسی گذار از وضعیت موجود به وضعیت مطلوب را ضروری به نظر می‌رساند.

شکی نیست که افول سرمایه اجتماعی چنانچه به خوبی مدیریت نگردد بحران‌های به مراتب بزرگ تری نظیر بحران مشروعیت را برای نسل اینده به همراه خواهد داشت که درست کردن این بحران مشروعیت کاری فوق العاده سخت و طاقت فرسا است.

بی تردید بحران هویت در نوجوانان و جوانان ایران عزیز با سرمایه اجتماعی هم پیوستگی بسیار بالایی دارد. تغییرات هویتی از جمله فردگرایی، مسئولیت پذیری، خودنگری و خود رأی گرایی، لذت جویی، هوس گرایی را می‌توان از شاخص‌های بارز زیست کنونی جهان فرهنگی بی مکان و زمان کنونی دانست که در کودکان و نوجوانان دهه 80 و 90 امروز هویدا شده است.

این دو نسل را اگر بخواهیم مقایسه‌ای سطحی با دو دهه گذشته شان داشته باشیم با عوامل هویتی جدیدشان که نشات گرفته از هژمونی‌های رفتاری و رسانه‌ای نوین است، برخواهیم خورد که وجه غالب تضاد در این دهه‌های نوین را نشان می دهد.

به این ترتیب به منظور توانمندسازی استعداد جوانان و نوجوانان از طریق عملکرد معکوس شاخصه‌هایی نظیر فردگرایی، مسئولیت گریزی، خودنگری و لذت جویی به صورت باید عمل کرد. آگاهی بخشی از طریق انتشار اطلاعات خاص و یا القای بخشی از شرایط و زمینه‌های موجود می‌تواند در تقویت انگیزه‌ها و رفتارهای مشارکت جویانه حاکمیت و شهروندان، نقش مهمی داشته باشد.

باید با نسل جدید به صورت بسیار زیاد شفاف عمل کرد تا شکاف های اجتماعی را در میان جوانان کاهش داد و در نهایت تعارضات در آنها کاسته شود. باید پذیرفت جوانان و نوجوانان با دو محور اندیشه و تفکرات گروهی داخلی و جهانی درگیر هستند، کاهش این تعارضات آنان را در روند پیشرفت فرهنگی یک صدا ترغیب خواهد کرد.

جوانان و نوجوانان دوست دارند، به زبان بسیار شفاف دیده شوند و اظهار نظر کنند. بنابراین باید در عرصه‌های اجتماعی به صورت واقعی، صداهای‌شان شنیده شود و در تصمیم‌گیری‌ها از آنها استفاده مستقیم شود. به زبان ساده‌تر باید مکانیزم قدرت در سطح اجتماع با تغییر رفتاری همراه گردد و تسهیل دسترسی و پرسشگری میان جوانان و پاسخگویی در صاحبان قدرت به صورت عملیاتی لحاظ شود.

رضا یگانه

انتهای پیام/