عملکرد بعضا ناموفق دولت در برخی از حوزه‌ها موجب شده تا برخی مطرح کنند که نگاه مردم نسبت به جریان اصلاحات به‌عنوان حامی اصلی دولت در وقوع شرایط فعلی تغییر کرده است.
در این راستا باید اذعان داشت که نگاه اصلاح‌طلبان همواره بر حفظ نظام، اصلاح در برخی ساختارها و رفع مشکلات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی حاکم بر کشور بوده است.
این دیدگاه با نگاه براندازان که قائل به تغییر نظام سیاسی هستند بسیار متفاوت است. اصلاح‌طلبان در هر شرایطی به حفظ ساختار جمهوری اسلامی تاکید دارند، اما مخالفان نظام از این رویکرد اصلاح‌طلبان به استمرارطلبی یاد می‌کنند و نسبت به این رویه معترضند.
اصلاح‌طلبان همیشه معتقد به اصلاحات در هر زمینه‌ای هستند، اما با دو دسته مشکل دارند. نخست جریان محافظه‌کار که اصلاحات را بر نمی‌تابد و بدین خاطر به‌عنوان سدی در مقابل اصلاح‌طلبان حضور داشته و مانع حضور آنها در مبادی قدرت می‌شود. البته اگر هم اجازه حضور اصلاح‌طلبان در قدرت داده شود، حضوری حداقلی و کمرنگ از جنس مثل مجلس دهم و فراکسیون امید خواهد بود. همان‌طور که دیدیم نمایندگانی که در این فراکسیون حضور پیدا کردند که از توانایی کافی و لازم برخوردار نبودند. در حقیقت این موقعیتی بود که به اصلاح‌طلبان تحمیل شد. شاید اگر اصلاح‌طلبان اصیل از سنجش و ارزیابی شورای نگهبان به سلامت عبور می‌کردند و دستگاه‌های امنیتی نسبت به آنها نظری نداشتند، امروز لیست متفاوتی نسبت به آنچه دیدیم بیرون می‌آمد و افراد دیگری روی کار آمده و به نمایندگی مجلس می‌رسیدند که توانایی بیشتری برای پاسخ به مطالبات جامعه می‌داشتند تا امروز مورد اعتراض نباشند. در حقیقت ناکارآیی فعالیت‌های اصلاح‌طلبان نه ناشی از تصمیمات و نگاه خود آنها بلکه به‌علت شرایطی است که به آنها تحمیل می‌شود و آنها مجبور می‌شوند آن شرایط را بپذیرند. چراکه اصلاح‌طلبان نمی‌خواهند از صحنه سیاست دور باشند و درصدند کنشگری خود را حفظ کنند.
نکته دیگر در ارتباط با بخش اجرایی است، در این بخش نیز اگر اصلاح‌طلبان به‌راحتی نتوانسته‌اند فعالیتی داشته باشند و در هر جایی هم که به این مهم مبادرت ورزیده‌اند بعضا موانعی پیش روی آنها بوده است.
بنابر این با توجه به اینکه گزینه‌های اصلاح‌طلبان نتوانستند موقعیت اجرایی در کشور در اختیار داشته باشند تلاش داشته‌اند از مستقلین یا جریان میانه‌رو و اعتدالگرا استفاده کنند. البته این جریان میانه‌رو نیز نتوانسته به اندازه کافی در انجام وعده‌ها و وظایف خود مفید و موثر واقع شود. آن هم به‌دلیل عدم حضور اصلاح‌طلبان در میانه میدان است. گرچه کارشکنی‌هایی در بخش‌های مختلف متوجه دولت بوده، اما عملکرد خود دولت نیز بعضا کاستی‌هایی داشته است. از این جهت عملکرد دولت به جهت حمایت تمام و کمال اصلاح‌طلبان می‌تواند بر آینده اصلاح‌طلبی و اصلاح‌طلبان اثرگذار باشد. این نکته‌ای است که نمی‌توان نسبت به آن بی‌تفاوت بود و غفلت داشت. البته این مساله موجب خواهد شد که نگاه جامعه نسبت به اصلاح‌طلبان، کارآیی آنها و پیگیری مطالبات مردم از سوی این جریان تغییر کند، اما اصلاح‌طلبان برای اینکه بتوانند دید مردم و جامعه را نسبت به خود و عملکردشان اصلاح کنند با رئیس‌جمهور جلسه داشته و از رئیس‌جمهور خواسته‌اند که به وعده‌های انتخاباتی خود و مطالبات مردم بیش از گذشته توجه داشته باشد.
حسین کمالی |
