لعیا نورانی زنوز / روز گذشته محمدعلی آهنگران میهمان ویژه همایش "امتداد تدبیر و امید" بود، این فعال سیاسی و استاد دانشگاه در سخنانی شبکه های اجتماعی را معجزه دولت تدبیر و امید عنوان کرد.

در شرایطی که پاشنه آشیل دولت تدبیر و امید در چهار سال گذشته خلاء رسانه ای است و گرایش صدا و سیما به سمت یک جریان سیاسی نیز نشان می دهد که فضای رسمی رسانه به نفع دولت نیست، وی معتقد است که شبکه‌های اجتماعی توانسته اند به جریان آزاد اطلاعات کمک و خلاء رسانه ای را جبران کنند.

موضوع "دسترسی آزاد به اطلاعات" مهم ترین شعار حجت الاسلام والمسلمین حسن روحانی در دوران تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری بود که دولت وی در راستای تحقق این مهم با توسعه زیرساخت های ارتباطات و فناوری اطلاعات توانسته افق نوینی در دسترسی آزاد به اطلاعات پیش روی ایرانیان بگشاید.

پیش از دولت یازدهم یوتیوب، فیس بوک و توییتر از جمله شبکه های پیام رسانی بودند که مردم به دلیل مسدود بودن آنها اما با هدف دانش افزایی و باخبر شدن از آخرین دستاوردهای روز دانش جهانی، خود را به هر کشتی شکسته ای آویزان کرده و مجبور به استفاده از فیلترشکن بودند، تا اینکه در یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، مردم کاندیدای حقوقدانی را انتخاب کردند که وعده دسترسی آزاد مردم به اطلاعات داده بود و محصول آن انتخاب، شبکه های نوظهور پیام رسان و اجتماعی و به دنبال آن ورود تلفن های همراه هوشمند شد.

با ظهور ابزارهای نوین رسانه ای، دسترسی آسان مردم به اخبار، گزارش ها و ... نحوه کسب اطلاعات مردم از رسانه ها وارد فاز جدیدی شد چه بسا با توجه به فراگیری، اطلاع رسانی آسان و در دسترس بودن شبکه های اجتماعی این نظام نوین ارتباطی چنان موازی با رسانه های رسمی نقش آفرینی کرده و می کند که در بسیاری از مواقع جلوتر از آنها بر جامعه و تحولات آن تأثیرگذار بوده است.

ناگفته نماند از آنجایی که مسئولان با واسطه و یا بدون واسطه منتخب مردم هستند لذا نخستین گام برای برقراری ارتباط میان دولت و شهروندان، آگاهی مردم از مجموعه اقدامات خادمان خود است یعنی همان چیزی که امروزه از آن به عنوان حق دانستن یاد می‌کنند.

در واقع شفافیت در ارایه اخبار و اطلاعات و دسترسی آزاد به آنها از مصادیق حقوق شهروندی و به نوعی احترام به افکار عمومی است که دولت تدبیر و امید با رونمایی از منشور حقوق شهروندی به عنوان آغازی برای مطالبه گری مردم و مخالفت با فیلترینگ شبکه های اجتماعی نشان داد که رئیس دولت ضمن پایبندی به وعده های داده شده عزم خود را برای رعایت حقوق شهروندی و دسترسی آزاد به اطلاعات جزم کرده است.

شبکه های مجازی و مشخصا تلگرام این فرصت را در اختیار آحاد مردم قرار داده تا بتوانند در سریع ترین زمان ممکن در جریان اخبار و اطلاعات قرار گیرند و تاحدودی توانسته است خلاء رسانه ای را جبران کند.

فرجام سخن اینکه فضای مجازی و شبکه های اجتماعی بستری برای تمرین دموکراسی است، فضایی که مردم سلیقه و نظر خود را نسبت به حاکمیت و دولت بدون لکنت زبان بیان می کنند و این خود نشانی از آزادی نقد و آزادی بیان است، اصلی که بارها در قوانین داخلی کشور از جمله در اصل 24 قانون اساسی ایران (آزادی بیان و مطبوعات)، اصل 75 قانونی اساسی (آزادی بیان در صدا و سیما) و قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات مصوب 1387 و ماده 19 میثاق حقوق مدنی و سیاسی اشاره و تاکید شده است.

انتهای پیام/