نماینده اصلاح‌طلبی که نایب رئیس فراکسیون امید است و عضو منتخب فراکسیون در شورای‌عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان، نماینده‌ای که عضو کمیسیون عمران است و یکی از امضاکنندگان طرح «تحقیق و تفحص از عملکرد شهرداری تهران». همه اینها بهانه‌ای شد برای گفت وگوبا عبدالکریم حسین زاده تا درباره فعالیت‌های فراکسیون امید بگوید و از جلسات شورای عالی و روز رای اعتماد به سه وزیر پیشنهادی دولت یازدهم و... . در ادامه متن مصاحبه را می‌خوانید.
در جریان لغو سخنرانی نایب رئیس مجلس دهم در مشهد، انتقادات به دادستانی مشهد معطوف شد که چرا ایشان دستور به لغو سخنرانی مجوزدار داده بود، با توجه به بررسی ابعاد مختلف این پرونده در مجلس و فراکسیون امید آیا این انتقادات وارد است؟
دادستان اگر هدف و نیت و مبنایش لغو سخنرانی باشد باید قبل از مصوبه شورای تامین استان که مسئول اعطا یا عدم اعطای مجوز سخنرانی‌ها و برنامه‌هاست، مبادرت به لغو سخنرانی یا اساسا مبادرت به عدم صدور مجوز سخنرانی می‌کرد و اما اینکه بعد از رای همه اعضای شورای تامین که اتفاقا همگی رای برابر با یکدیگر دارند، اقدام به لغو سخنرانی شود خب طبیعی است که هزینه‌های سیاسی و تبعات آن بسیار بیشتر است.
در ماجرای لغو این سخنرانی عدهای از نمایندگان مجلس، علیه وزیر کشور موضعگیری کردند، با توجه به دستور مستقیم دادستان مشهد آیا می‌توان این تحلیل را مورد پذیرش قرار داد؟
به لحاظ حقوقی و قضائی نمی‌توان وزرات کشور را مسئول این ماجرا دانست چرا که دستور مستقیم دادستان مشهد سبب لغو سخنرانی شده است. من اساسا معتقدم که موضوع درون ساختاری است و بین قوه‌ای. بدین معنی که از یک‌طرف قوه مقننه باید از حیثیت و خاصیت خودش دفاع کند و در راس امور بودن مجلس را مورد تاکید قرار دهد و بر حق قانونی و مصرح نمایندگان در قانون اساسی که تصریح دارد بر حق نمایندگان در اظهار نظر در خصوص همه مسائل کشور، تمرکز کند و از طرف دیگر مجلس باید با قوه قضائیه بنشیند و موضوعات میان خود را حل و فصل کند تا هزینه‌های سیاسی افزایش نیابد. در ضمن من معتقدم که اگرچه وزارت کشور در ماجرای اخیر لغو سخنرانی دخیل مستقیم نبود اما شاید بتوان دولت را مورد نقد قرار داد، از این حیث که باید حاکمیت دولت در استان‌ها را محکم‌تر کند و افرادی را منصوب کند که همسوتر با سیاست‌های دولت و وزارت کشور باشند. در مجموع آنچه در شرایط کنونی حائز اهمیت است همین نشست‌های میان قوه‌ای است تا خلاها و موارد اختلافی خود را حل و فصل کنند و در شرایطی که کشور رو به سمت آرامش و ثبات دارد، اتفاقات این چنینی سبب نشود که این فضای آرام متشنج شود.
برای جلوگیری از تبدیل شدن لغو سخنرانی‌ها به یک رویه ثابت و یک امر تکراری، مجلس چه برنامه‌هایی دارد و آیا مبنا دارد تا مثلا طرح شفاف سازی حدود و اختیارات متولیان امر همچون دادستان‌ها را تدوین کند؟
ببینید باید نگاه‌مان به امور نگاه کارشناسانه، آسیب‌شناسانه و منطقی باشد. باید دید که در این خصوص آیا قانون وجود دارد یا خیر؟ اگر وجود دارد آیا اجرا می‌شود یا خیر؟ و اگر وجود ندارد باید با نگاه کارشناسانه و جلسات متعدد این موضوع را بررسی کرد و سپس مبادرت به قانونگذاری کرد. بنابراین باید دید در این ماجرا نیازمان از کدام جنس است، اگر قانون داشته باشیم باید شفاف شود و خلاهای آن برطرف شود، اگر قانون اجرا نمی‌شود باید با استفاده از ابزارهای نظارتی مجلس آن را رصد کرده و دلایل عدم اجرای قانون را پیدا کنیم و اگر اساسا قانون وجود ندارد که مبادرت به تقنین کنیم. علاوه بر اینها، این نخستین بار نیست که شاهد لغو سخنرانی‌ها در کشور هستیم. همگان به یاد دارند که در مجلس نهم آقای لاریجانی برای سخنرانی قم بودند و اگرچه همه فرایندها قانونی بود و ایشان رئیس مجلس و رئیس یک قوه بودند اما دیدیم که عدهای با نیات سیاسی به ایشان بی‌احترامی کردند و سخنرانی ایشان را لغو کردند. نمونه دیگر آن سخنرانی علی مطهری در مشهد یا حتی سخنرانی آقای سیدحسن خمینی بود که بدین ترتیب لغو شد. این یعنی تریبون‌ها را از نمایندگان گرفتن و مانع از اظهارنظر آنان شدن. اساس این کار را باید تقبیح کرد و راست و چپ هم نمی‌شناسد چرا که تریبون آزاد باید متعلق به همه باشد. نکته‌ای که باید حتما مورد توجه قرار گیرد این است که باید جایگاه قانون را تثبیت کنیم و این کار باید در مجلس انجام شود و وظیفه نمایندگان در این میان بسیار خطیر است و باید خلاها در این زمینه پر شود. بر این اساس نمایندگان و به ویژه فراکسیون امید در تلاش است تا این حفره‌ها و خلاها را از طرق مختلف و با عنایت به اختیارات و وظایف نمایندگی پر کند.
از فراکسیون امید صحبت به میان آمد، فراکسیونی که به جرات می‌توان آن را فعال‌ترین و منسجم‌ترین فراکسیون مجلس دهم معرفی کرد. آیا وضعیت فراکسیون را رو به جلو و حرکت به سمت مطلوبیت حداکثری می‌دانید؟
اظهارنظر پیرامون فراکسیون امید را نه به جهت اینکه نایب رئیس فراکسیون هستم بلکه از زاویه دید یک نماینده که دوره قبل هم در مجلس حضور داشتم و اتفاقا در قالب فراکسیون‌های سیاسی فعالیت نداشتم، بیان می‌کنم. در ابتدای شکل گیری مجلس دهم انتقادات به فراکسیون زیاد بود و بخشی از آن طبیعی بود چرا که بسیاری از اعضا برای نخستین بار به مجلس وارد شده بودند و طبیعی است که جا افتادن در مجلس و فراکسیون نیازمند گذر زمان بود. با گذشت زمان اما حرکت به سمت مطلوبیت و کارکردگرایی حداکثری سرعت یافت و در حال حاضر فراکسیون در وضعیت انسجام و همگرایی قرار دارد. از طرف دیگر زمانی که به کارکرد و عملکرد فراکسیون انتقاد می‌شود باید از منتقدان پرسید که دقیقا خواست شان از این فراکسیون چیست؟ مانند بازی فوتبال باید دید خواستمان از فراکسیون این است که مثلا جنجالی و زیبا بازی کنیم یا نتیجه‌گرا بازی کنیم. کسی منکر بازی زیبا نیست اما نباید بازی زیبا را فدای بازی نتیجه‌گرا کرد، آن هم در زمانی که ساختارها در حال تقویت هستند. ببینید در تحلیل عملکرد چند ماهه فراکسیون امید نباید فقط ویترین را نگاه کنیم و اینکه مثلا اعضای فراکسیون چقدر نطق کرده‌اند، باید نتیجه را دید. در ماه‌های گذشته چند انتخابات برگزار شد که فراکسیون بلوغ و رشد خود را نشان داد. یکی از اینها انتخابات «ماده ۱۰ احزاب» بود که دو نفر از اعضای فراکسیون از طریق کار تشکیلاتی انتخاب شدند. در جریان رای اعتماد به سه وزیر پیشنهادی دولت در ماه گذشته هم با کار تشکیلاتی و تیمی و در حالی که فضا برای رای آوری آقای‌دانش آشتیانی مطلوب نبود، سه وزیر دولت رای آورند. از همه مهم‌تر اما انتخاب اعضای«شورای عالی نظارت بر انتخابات شوراهای شهر و روستا» بود که از ۵ عضو، سه عضو آن یعنی آقایان بهرام پارسایی، میرزایی نکو و آقای محمودی که هر سه از فراکسیون امید بودند انتخاب شدند. این بدین معنی است که فراکسیون اگرچه به مطلوبیت نهایی نرسیده اما در آن مسیر در حال حرکت است. باید به آن زمان دهیم.
یکی از انتقادات به فراکسیون امید این است که در بحث طرح‌ها و لوایحی که کشور به آن نیاز دارد و باید در اولویت قرار گیرند، فراکسیون ضعیف عمل کرده است.
در بحث طرح‌ها و لوایح هم ما تقسیم بندی کرده ایم. اول اینکه اعضا در کمیسیون‌های تخصصی خود فعال هستند و دیدگاه‌های کارشناسانه خود را ارائه می‌دهند و دوم اینکه خود فراکسیون هفت کمیته تخصصی دارد که طرح و لوایح در آنها بررسی می‌شود و باید در آینده منتظر خروجی‌هایی در سطح کلان باشیم.
بخشی از انتقادات از فراکسیون امید معطوف به نحوه مدیریت و اداره رئیس فراکسیون یعنی آقای عارف است، این انتقادات را وارد می‌دانید؟
باز برمی‌گردم به بحث بازی فوتبال. اگر انتظارمان از ریاست آقای عارف حضور در تریبون‌ها و نطق‌ها و غیره است که نشان دهد ایشان دارد کار می‌کند باید گفت این انتظار زیبنده یک لیدر نیست اما اگر منظور مدیریت کارآمد و مدیریت امور فراکسیون امید است باید گفت که نوع مدیریت ایشان در بزنگاه‌ها خود را نشان داده است و مواردی که اشاره کردم در خصوص موفقیت‌های فراکسیون در انتخابات‌های اخیر خود گویای نحوه مدیریت ایشان است. بر این اساس تاکید می‌کنم مدیریت استراتژیک آقای عارف کارآمد و موثر است و اثرات و ثمرات آن در دراز مدت دیده خواهد شد.
اشاره کردید به جلسه رای اعتماد مجلس دهم به سه وزیر پیشنهادی دولت، دقیقا می‌توانید بگویید که فراکسیون چگونه مدیریت صحن را در دست گرفت و چه سیاست‌ها و راهکارهایی را اتخاذ کرد؟
نکته اولی که باید اشاره کنم تفاوت مجلس نهم با مجلس دهم است. در واقع من اعتقاد دارم که اعداد و ارقام تحلیل دارند و روح دارند، اینکه آقای دانش‌آشتیانی که در مجلس نهم حدود ۷۰ رای به دست آورد و در مجلس دهم توانست رای اعتماد دریافت کند، یعنی تغییر و تحول در نگاه مجلس حاصل شده است. یعنی مجلس دهم «برنامه نگر بودن و شاخص‌نگر بودن» را جایگزین «حاشیه نظر بودن» کرده است. بنابراین ما در فراکسیون در ابتدای امر تلاش کردیم که در درجه اول برنامه‌ها و روزمه‌های وزرای پیشنهادی را بررسی کنیم و در این راستا سه کمیته شکل گرفت تا آنالیز و تحلیل کند. پس از آنکه کار در کمیته‌ها انجام شد، خروجی تصمیمات کمیته‌ها آمد به مجمع عمومی فراکسیون. در همین زمان ما جلساتی به وزرای پیشنهادی برگزار کردیم و صحبت‌های آنان را شنیدم و نظرات خود را ارائه کردیم. چنین شد که بر مبنای شاخص‌ها و نه بر اساس اینکه از قیافه یکی خوشمان می‌آید یا نه و اینکه مواضعش به ما نزدیک است یا نه، تصمیم گیری و رای گیری کردیم. در روز رای اعتماد هم با مدیریت صحن و مدیریت زمانی نطق‌ها توانستیم جلسه را اداره کنیم که خروجی‌اش شد رای اعتماد به سه وزیر پیشنهادی دولت.
فراکسیون امید تا الان نشان داده که نیت و اراده‌اش تعامل با دولت روحانی است اما انتقادات اعضای فراکسیون نشان می‌دهد که این تعامل دوسویه نیست و دولت در راستای افزایش تعامل حرکت جدی‌ای انجام نمی‌دهد. این را قبول دارید؟
تعامل در ابتدای مجلس دهم کمرنگ بود اما در حال حاضر فراکسیون با معاونان رئیس‌جمهور، با وزرا و حتی با شخص رئیس‌جمهور جلسه برگزار کرد. علاوه بر این، اگرچه من این حق را برای فراکسیون امید قائلم که خواستار تعامل بیشتر دولت با اعضا باشد اما حال و روز دولت را درک کنم و اینکه دولت در سال پایانی تحت فشارهای شدید است را نباید نادیده گرفت و باید کمک کرد تا بر مشکلاتش فائق آید.
یکی از مهم‌ترین نقدها به دولت روحانی بحث اقتصاد و معضلی مانند رکود اقتصادی است، آیا این وضعیت می‌تواند منجر به استیضاح وزیر شود؟ و اینکه شما هم مانند برخی از نمایندگان خواستار تغییر در تیم اقتصادی دولت در ماه‌های باقی مانده هستید یا خیر؟
من همیشه و در همه حال از تغییرات استقبال می‌کنم، تغییراتی که هدفش بهبود اوضاع مردم باشد، تغییراتی که به بهبود خروجی و کارکردهای دولت بینجامد. بنابراین اگر دولت احساس کند که هدفگذاری‌هایش در بخش‌هایی از دولت با نتایج به‌دست‌آمده همخوانی ندارد و بخواهد در آن بخش تغییر ایجاد کند فراکسیون امید استقبال خواهد کرد اما با بحث استیضاح شخص من موافق نیستم و آن را در شرایط کنونی مطلوب نمی‌دانم.
با توجه به اینکه تا انتخابات سال ۹۶ مدت زمان زیادی باقی نمانده است، از منظر نماینده مردم در بهارستان فکر می‌کنید مهم‌ترین مطالبات مردم از آقای روحانی و دولتش چیست؟
من یک مثلث را ترسیم می‌کنم که باید در تصمیم‌گیری آتی دولت مورد توجه قرار گیرد و اگر به رئوس این مثلث دقت نشود در محیط مثلث یعنی تعیین سرنوشت انتخابات در سال ۹۶، دولت با مشکل مواجه خواهد شد. یکی از رئوس این مثلث بحث معیشت مردم است که این امر با دو مساله یعنی تورم و رکود ارتباط دارد. در بحث تورم دولت توانست تا حدودی آن را کنترل کند اما در بحث رکود معضل وجود دارد که دولت باید در ماه‌های باقی مانده اقداماتی در این راستا انجام دهد. راس دیگر مثلث مربوط به نارضایتی بخشی از پشتوانه رای اصلاح‌طلبان و اعتدالگرایان در استان‌هاست، چرا که جریانات سیاسی احساس می‌کنند دولت به این بدنه گسترده و تاثیرگذار بی‌اعتنا است و به آنان فقط به چشم سبد رای نگاه کرده، بنابراین دولت باید بتواند اعتماد دوباره آنان را جلب کند البته نه فقط برای انتخابات که به سبب پیگیری و تداوم سیاست‌ها و برنامه‌هایش. راس سوم این مثلث هم اقوام و مذاهب هستند که در انتخابات ۹۲ حدود یک سوم آرای روحانی را تشکیل دادند و اگر احساس کنند دولت نگاه رای آوری به آنان داشته، برای دولت ضرر است. بنابراین دولت یازدهم باید در ماه‌های پایانی رئوس این مثلث را مبنا قرار دهد.
شما یکی از سه عضو انتخاب شده فراکسیون امید در شورای‌عالی سیاستگذاری هستید، آیا به مصادیق انتخابات سال ۹۶ ورود پیدا کرده‌اید؟
جلسات شورای‌عالی سیاستگذاری به طور مستمر در حال برگزاری است و در حال حاضر کمیته‌ها تقسیم کار کرده‌اند و مشغول برنامه ریزی و پیگیری وظایف خود هستند. اما الان زود است که بخواهیم برنامه را ارائه کنیم و باید منتظر خروجی‌ها ماند.
کژال ذوالفقاری‌نیا |
