هوشمند سفیدی

امروزه، آنچه «روابط عمومی» را در هیأتی اقتدارآمیز و کاملا اثربخش و فراتر از یک واحد سازمانی مجری برخی امور ارتباطی متجلی می‌سازد، توجه به«تأثیرات» گسترده و عمیق مجموعه فعالیت‌های ارتباطی است که تحت این اصطلاح به‌کار برده می‌شود. در این میان، عنصر بی بدیل فعالیت‌های روابط عمومی «شناخت» و «آگاهی» است. ایجاد شناخت و توسعه آگاهی در قالبی نظام مند و هدفدار برای نیل به تأثیرات معین با بهره گیری از مجموعه نظریه‌های علمی و فناوری‌های متعدد و اعجاز آمیز، مزیت‌های مهمی برای روابط عمومی ایجاد کرده است که با توجه به آنها دیگر نمی توان روابط عمومی را کوچک و ناچیز شمرد. امروز باید این ظرفیت ها را احترام گذاشت و با درکی آگاهانه، آنها را به‌کار گرفت. برای ترسیم نقش روابط عمومی در توسعه جامعه، توجه به این نکته ضرورت دارد که هرجامعه‌ای از چند نظام فرعی شکل می‌گیرد: ۱ - نظام فرعی اقتصادی - اجتماعی۲ - نظام فرعی سیاری۳ - نظام فرعی فرهنگی۴- نظام فرعی امنیت۵ - نظام فرعی ارتباطی گرچه در گذشته، نظام فرعی ارتباطی چندان جدی گرفته نمی شد، اما امروزه با توسعه نقش رسانه‌ها و تأثیرگذاری‌های آنها ، جامعه توسعه یافته ای را نمی توان جست که در آن ، مجموعه اندیشه ها و فناوری‌های ارتباطی رشد نکرده و توسعه نیافته نباشد. در نظام ارتباطی فرعی نیز بازیگران مهمی نقش‌آفرینی می‌کنند : مطبوعات، رادیو و تلویزیون و رسانه‌های نوظهور از جمله موبایل و ظرفیت‌های ارتباطی ناشی از آنها چون وایبر، تلگرام و... روابط عمومی و. . . دراین میان روابط عمومی به لحاظ مدیریتی که در بکارگیری آنها به شکلی نظام مند و مبتنی بر اندیشه دارد، از ظرفیت‌های بی نظیری نسبت به سایر نهادهای ارتباطی برخوردار است و دریک جمله، هیچ نظام ارتباطی نمی‌تواند بدون کاربرد روابط عمومی کاملا بسط و گسترش یابد. بنابراین روابط عمومی با این ظرفیت‌های مهم و از آنجا که نقش مهم توانمند‌سازی مردم در طی مسیر توسعه را با نشر آگاهی و اطلاعات به عهده دارد، بازیگر مهم توسعه است. روابط عمومی در توسعه سیاسی جامعه، نقش‌های مهمی را ایفا می‌کند که به اختصار می‌توان آنها را فهرست کرد: ۱ - تقویت پاسخگویی سازمانی و دموکراتیک

۲- توسعه ارتباطات افقی به زیان ارتباطات عمودی

۳ - بسط گفت وشنود در درون یک سازمان و جامعه و هدایت آن به سمت گفت و شنود انتقادی، متوازن، شفاف و صادقانه۴ - ایجاد زمینه‌ها و بسترهای دسترسی کافی و وسیع مردم به اطلاعات۵ - ایجاد بستر شنیدن صدای افکار عمومی۶ - کاهش فاصله دولت - ملت و فراهم سازی زمینه‌های تقویت ارتباط بین آنها۷ - تعدیل انتظارات عمومی از یکسو و تولید انتظار به حق از سوی دیگر برای توسعه خردورزی و عقلانیت در جامعه۸ - اخذ نظرات و آرای عمومی و تأکید بر توجه و بکارگیری آنها در فرآیند‌های تصمیم سازی و تصمیم‌گیری‌های سازمانی و فرا سازمانی و نهایتاً ارتقای سهم مردم در تصمیم‌گیری‌ها.

۹ - تأکید بر نقاط اشتراک و کمک به حل اختلافات مبنی بر تاکتیک برد - برد و در نهایت کمک به سطح مدارای اجتماعی۱۰- کمک به اصلاح و ارتقای فرهنگ سیاسی مشارکتی و عبور از فرهنگ سیاسی انقیادی... که در این نوشته به آنها بسنده می‌شود. بی‌تردید این نقش ها اگر به درستی ایفا شوند، آنگاه اطلاق صفت«قهرمان دموکراسی» به روابط عمومی پربیراه نخواهد بود. از سوی دیگر،

نقش‌آفرینی روابط عمومی در توسعه اقتصادی را نمی‌توان از نظر دور داشت. در اینجا نیز برخی از این کارویژه‌ها را در توسعه اقتصادی قابل احصا هستند : ۱ - توزیع گسترده و شفاف اطلاعات اقتصادی صحیح۲ - آموزش رفتارهای اقتصادی ۳ - ارتقای فرهنگ اقتصادی جامعه

۴- آماده سازی جامعه برای پذیرش برخی تغییرات و کاهش عوارض روانی آنها۵ - ارتقای انگیزه‌های اقتصادی از جمله تقویت فرهنگ کار در بین مردم.بدینسان می‌توان با جمع بندی شیوه‌های نقش آفرینی روابط عمومی در حوزه اقتصادی، برآیند کار آن را «موتور محرکه توسعه اقتصادی» دانست. با عنایت به این واقعیات و در شرایطی که امروز پس از برجام که مبین برداشتن فشار بین المللی از اقتصاد ایران و آمادگی روانی بین المللی برای همکاری‌های گسترده است، جامعه ما برای توسعه اقتصادی خود ناگزیر از توسعه سیاسی است و این دو، دوروی توسعه محسوب

می‌شوند، روابط عمومی در این وضعیت، باید ویژه کارهای خود را از درون سازمان آغاز و به سمت جامعه گسترش دهد. تقویت فرهنگ سازمانی توسعه گرا و مشارکتی و در ادامه آن کمک به اصلاح و تقویت فرهنگ سیاسی جامعه و آگاهی بر نقش خود در فرایند توسعه، امری ضروری است. ظرفیت‌های روابط عمومی در این مقطع باید آگاهانه و مبتنی بر برنامه روشن به‌کار گرفته شود، اما اهالی روابط عمومی، بیش از دیگران باید از رسالت خود آگاه شده و برای ایفای نقش بایسته و شایسته آماده شوند.

 در پایان نقش روابط عمومی در پسا برجام را می‌توان چنین خلاصه کرد: ۱- آگاه‌سازی مردم از دستاوردهای برجام و تعدیل و منطقی‌سازی انتظارات عمومی۲ - کمک به توسعه تعاملات بین المللی

۳- نقش آفرینی در توسعه اقتصادی و سیاسی جامعه از درون سازمان تا متن جامعه نتیجه نهایی آنکه، نهاد روابط عمومی، مدیریت افکار را جامعه به عهده دارد. آن چنان که «والترلیپمن» در کتاب «افکار عمومی» بر آن صحه می‌گذارد و این نقش ممتاز را بی بدیل و کارساز روابط عمومی است که به آن قدرت و اعتباری ممتاز می بخشد.

انتهای پیام/