توليد سنگ، نقش مهمي در توسعه اقتصادي هر استانی دارد زیرا زمينه اشتغال تعداد زيادي از افراد بومي و غيربومي را فراهم می کند.

آذربایجان غربی با تولید سالانه بیش از 400 هزار تن انواع سنگ تزئینی قطب اول تولید این نوع سنگ از نظر تنوع در کشور است، اما متاسفانه این تولید از مرحله استخراج معادن تا فروش با مشکلات متعددی مواجه است و فعالان این صنعت از بی‌توجهی مسئولان دولتی به این بخش انتقاد می‌کنند.

رکود شدید بازار، افزایش هزینه‌های تولید اعم از بهای برق مصرفی، افزایش قیمت موارد اولیه و ده ها مشکل دیگر موجب شده که صنعت سنگ این استان همچنان روی پاشنه بی تدبیری بچرخد.

رکود صادرات سنگ از استان

صادرات سنگ بهترین راهکار و روش برای حفظ صنعت سنگ محسوب می‌شود و تولیدکنندگان سنگ باید به سمت بالا بردن کیفت و مرغوبیت محصولات خود حرکت کنند اما در این راه وجود برخی مشکلات مانع از تحقق این مهم می شود، مدیرعامل مجتمع معادن و کارخانجات سنگ برادران آزغ در این زمینه متذکر می شود مسئولان استانی نتوانستند در جذب خریداران سنگ سایر کشورها موفق عمل کنند.

عبدالله آزغ می گوید: به جرات می توانیم ادعا کنیم که سنگ های تولیدی استان از لحاظ کیفیت حرف اول را می زند اما با وجود این، اکثر خریداران کشورهای ترکیه، روسیه و ... از استان اصفهان اقدام به خرید سنگ مورد نیاز خود می کنند.

وی با بیان اینکه صنعت سنگ با رکود شدید اقتصادی روبه رواست، می گوید: دولت هیچ گونه سرمایه‌گذاری مستقیم و غیرمستقیم در صنعت سنگ ندارد، لذا با توجه به حجم اشتغال‌زایی، کارآفرینی و درآمدزایی بالای آن برای استان می‌توان از آن به عنوان یک محصول استراتژیک نام برد.

آزغ با تاکید بر این نکته که تولید کنندگان سنگ نسبت به حل مسائل و مشکلات خود احساس مسئولیت می‌کنند، اظهار می کند: تولید کنندگان سنگ باید تلاش کنند برای تقویت منابع مالی به سوی صادرات و کسب جایگاه ویژه در سطح جهان حرکت کنند، زیرا تولیدکنندگان سنگ یکی از بهترین حامیان صادرات و افزایش منابع ارزی دولت محسوب می‌شوند.

وی با بیان اینکه تولید کنندگان سنگ برای حفظ بقا مجبور به تحمل فشارهای وارد شده ناشی از عدم صادرات، تحریم‌ها و افزایش هزینه هستند، اظهار می کند: هزینه‌های تولید در این مجتمع به صورت شخصی انجام می‌شود اما رکود در بازار موجب شده تا قادر به تامین هزینه‌های جاری خود نباشیم.

معضل خام فروشی در استان

چالشی دیگر که صنعت سنگ آذربایجان غربی با آن مواجه است، معضل خام فروشی سنگ تولیدی در این استان است که سبب شده از این سرمایه بزرگ به درستی استفاده نشود.

به نظر می رسد برای حل مشکل خام فروشی سنگ‌های ارزشمند استان باید مشکل کارخانجات و کارگاه‌های سنگ‌بری در زمینه سرمایه در گردش و همچنین ارزش‌افزوده حل شود چرا که موضوع خام فروشی و  صنایع نیمه فعال استان با یکدیگر ارتباط مستقیم دارند و این  زمانی اهمیت و ارتباط بیشتری پیدا می‌کند که بدانیم واحدهای فرآوری سنگ استان کمتر از ظرفیت اسمی خود مشغول به فعالیت هستند که اگر این معضل رفع شود به‌طور حتم علاوه بر افزایش تولید زمینه اشتغال بیشتری نیز فراهم می شود.

آذغ در این ارتباط نیز می گوید: معضل خام فروشی موجب شده تا ارزش افزوده این صنعت نصیب غیربومی ها شود.

وی با بیان اینکه در حال حاضر نگرانی ما در زمینه سنگ های خامی است که از معادن آذربایجان غربی استخراج و به طور مستقیم از استان خارج می شود و در صورت ادامه این روند احتمال تعطیلی واحدهای صنعت سنگ وجود دارد.

این کارآفرین اضافه می کند: باید در حوزه صنعت سنگ استان نیز به گونه ای عمل شود که ضمن فرآوری سنگ استان تولیدات با کیفیت بهتر با سود بالاتر و ارزش افزوده بیشتر روانه بازار شود.

آذغ با بیان اینکه باید به سمتی حرکت کنیم که زنجیره صنعت سنگ از استخراج تا فرآوری و عرضه در استان کامل شود، بیان می کند: اگر واحدهای معدنی سنگ استان مواد اولیه مورد نیاز واحدهای صنعتی این حوزه را تامین کنند شاهد تکمیل شدن این زنجیره در استان خواهیم بود.

وی ادامه داد: تکمیل این زنجیره در استان موجب می شود پول صنعت سنگ در استان به گردش درآید و این امر روی اقتصاد استان تاثیر مثبت خود را بگذارد.

احداث سنگبری در جوار معادن استان

رئیس امور معادن سازمان صنعت، معدن و تجارت استان آذربایجان‌ غربی هم اظهار می دارد: در سال 94 احداث سنگبری در سر معادن مرمریت بسطام و بادکی چایپاره، تراورتن گنبد تکاب، مرمر آج واج سلماس، تراورتن قزل قشلاق تکاب و احداث واحد دانه‌بندی و تولید پودر سیلیس در سر معدن قوپی باباعلی سلماس و نیز تولید کنسانتره آهن در سر معدن آهن اسکندیان سلماس انجام شده است.

پریسا عابدپور با تاکید بر اینکه استفاده از ارزش افزوده و ایجاد و توسعه واحدهای فرآوری و تبدیلی مواد معدنی جزو اولویت‌های اصلی فعالیت‌های این معاونت بوده است، می افزاید: در این زمینه با تلاش و پیگیری‌های انجام شده اقداماتی به منظور احداث این گونه واحدها در سر معادن انجام شده است.

وی همزمانی رکود داخلی با رکود جهانی صنعت و معدن و بروز رکود شدید در معادن و صنایع معدنی در سطح جهانی و شیب تند افت قیمت‌ها را از جمله چالش‌های پیش رو عنوان و تصریح می کند: علاوه بر آن کوچکتر شدن اندازه سرمایه‌گذاری در بخش بهره‌برداری و کاهش اشتغال، کمبود واحدهای فرآوری مرتبط با نوع مواد معدنی در سطح استان و نیز عدم وجود فناوری و علم فرآوری مواد معدنی راهبردی به ویژه تیتان از سایر مشکلات پیش رو است.

رئیس امور معادن سازمان صنعت، معدن و تجارت استان آذربایجان‌غربی ادامه می دهد: متاسفانه ماشین آلات معدنی و تاسیسات واحدهای فرآوری مواد معدنی در سطح استان مستهلک بوده و ضمن وجود معارضان محلی و مشکلات ناشی از آن، شاهد کمبود نقدینگی ناشی از نبود بازار مصرف و عدم تخصیص تسهیلات مالی و گمرکی مناسب هستیم.

عابدپور با اشاره به طرح‌ها و اقدامات شاخص این معاونت اظهار می دارد: این معاونت در کنار انجام وظایف و تکالیف مقرر در قانون معادن و آئین نامه اجرائی آن که شامل اعمال حاکمیت دولت بر معادن استان، صدور اجازه انجام فعالیت‌های معدنی، جلوگیری از برداشت‌های غیرمجاز، صیانت از ذخایر معدنی، اعمال اصول فنی اکتشاف، استخراج و فرآوری در معادن، نظارت بر حسن اجرای تعهدات، رعایت اصول ایمنی و بهداشت در معادن، بهره‌برداری بهینه از ذخایر و کنترل عملکرد مسئولان فنی بوده اقداماتی را انجام داده است.

اجرای طرح پهنه‌بندی در شمال و جنوب استان

 وی با بیان اینکه یکی از این اقدامات اجرای طرح GIS و تکمیل سیستم کاداستر بود تصریح می کند: علاوه بر آن ضمن آغاز اجرای طرح پهنه‌بندی در شمال و جنوب استان برای توسعه اکتشاف و شناخت ذخایر معدنی، انجام طرح آزادسازی محدوده‌های معدنی و برگزاری مناقصه و اجرای طرح کمک به تجهیز و اکتشاف پایه و تفضیلی محدوده‌های معدنی استان سال گذشته انجام شد.

عابدپور عمده صنایع معدنی موجود در استان را صنایع استحصال طلا، نقره، جیوه و سیانور سدیم، صنایع سیمان، صنایع تولید آجر، صنایع تولید سفال، واحدهای شستشو و دانه‌بندی شن و ماسه، تولید آسفالت، تولید انواع محصولات بتنی و سیمانی، صنایع دانه‌بندی و فرآوری سیلیس، صنایع فراوری گچ، سیلیس، میکا و باریت عنوان می کند.

 وی اظهار امیدواری می کند با رفع موانع توسعه‌ای بخش معدن، راه‌اندازی معادن بزرگ مقیاس و ایجاد و توسعه واحدهای فرآوری و تبدیلی مواد معدنی متناسب با کمیت و کیفیت ذخایر معدنی استان و نیز رفع محدودیت‌ها و ممنوعیت‌های استفاده از املاح دریاچه ارومیه و منتج شدن عملیات اکتشافی انجام شده بر روی مواد معدنی فلزی و علاوه بر آن با بهره‌برداری و استخراج آنها در آینده نزدیک شاهد شکوفائی هر چه بیشتر بخش معدن و به موازات آن توسعه واحدهای فرآوری و تبدیلی و صادرات آنها در استان باشیم.

 عابدپور میزان ظرفیت اسمی استخراج مواد معدنی طبقه یک استان را 11 میلیون و 977 هزار و 225 تن اعلام و اضافه می کند: در این رابطه میزان استخراج سنگ‌های تزئینی یک میلیون و 730 هزار و 375 تن و میزان استخراج کل مواد معدنی 16 میلیون و 586 هزار و 400 تن بوده است.

تولید سالانه بیش از 400 هزار تن انواع سنگ های تزئینی در استان

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی هم می گوید: در آذربایجان غربی 437 فقره معدن دارای پروانه بهره برداری وجود دارد که 181 مورد آنها در تولید سنگ های تزئینی فعال هستند.

  جعفرصادق اسکندری با بیان اینکه سالانه بیش از 400 هزار تن انواع سنگ های تزئینی در آذربایجان غربی تولید و روانه بازار های مصرف می شود، اظهار می دارد: گرانیت، نرم بر، سینیت، بازالت، مرمر، تراورتن، مرمریت و چینی مهمترین سنگ های تزئینی استخراج شده از معادن استان هستند که علاوه بر بازارهای داخلی سالانه بیش از 40 درصد آن به خارج از کشور صادر می شود.

 وی تصریح می کند: بیش از هشت هزار نفر در صنایع معدنی و تولید سنگ های تزئینی استان مشغول به کار هستند.

 رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی نبود زیرساخت های موجود در صنعت معادن سنگ های تزئینی و نبود واحدهای فراوری مرتبط را از جمله موانع شکوفایی بیشتر این صنعت در آذربایجان غربی بیان و بر پیگیری اعمال مشوق های لازم جهت توسعه واحد های فراوری و تبدیلی مواد معدنی، تشکیل اتحادیه صادراتی سنگ های تزئینی در راستای حمایت از صاحبان معادن استان تاکید می کند.

ضرورت تشکیل اتحادیه‌های تخصصی صادراتی سنگ‌های معدنی در استان

وی در عین حال از تشکیل اتحادیه‌های تخصصی صادراتی سنگ‌های معدنی در سال 95 خبر می دهد و می افزاید: علاوه بر آن ایجاد و توسعه واحدهای فرآوری نیز در استان پیش‌بینی شده است.

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان آذربایجان‌ غربی همچنین با اشاره به انجام طرح پایش معادن استان، تصریح می کند: علاوه بر آن انجام مطالعات ژئوفیزیک هوایی نیز که از بهمن سال گذشته در استان آغاز شده، امسال نیز دنبال می‌شود چون با این اقدام اطلاعات پایه‌ای و اساسی در بحث سرمایه‌گذاری معادن در استان و کشور انجام می‌شود.

اسکندری ادامه می دهد: از سال گذشته دو پهنه معدنی شمال و جنوب استان آذربایجان‌غربی برای انجام کارهای مطالعاتی واگذار شده است.

فرجام سخن اینکه؛ بخش عمده‌ای از تولیدکنندگان صنعت سنگ با مشکلات متعدد روبه‌رو هستند و تعطیلی واحدهای سنگبری استان می تواند خسارات اقتصادی بسیاری را به همراه خواهد داشت.

در حقیقت با تعطیلی این واحدها بخش‌های وابسته به تولید سنگ از جمله فعالیت بخش کارگری، حمل و نقل سنگین، همه مشاغل وابسته نیز دچار مشکل می‌شوند که امیدواریم دولت حمایت خود را از تولیدکنندگان سنگ دریغ نکند و شاهد تعطیلی هیچ واحدی نباشیم.

سرمايه‌گذاري در بخش صنعت سنگ به عنوان يك صنعت پربازده، به راحتي مي‌تواند قدرت تأثيرگذاري بخشي از اقتصاد را در عرصه‌هاي جهاني تضمين کند.

آذربایجان غربی داراي با كيفيت‌ترين سنگ‌هاي کشور است اما امیدواری به آینده این صنعت مشروط به این است که دولت با فعالان این عرصه همفکری و همیاری کند و در راستای رفع مشکلات آنها گام بردارد.

انتهای پیام/