محمدعلی خالق نژاد/ رخداد غدیر در ذىالحجه سال دهم هجرى اتفاق افتاد که در مورد آن سخن ها بسیار گفته و کتاب های فراوانی به رشته تحریر درآمده است لکن نگارنده نیز برآنم از باب اینکه "آب دریا را اگر نتوان کشید/هم به قدر تشنگی باید چشید. /سطوری در حد بضاعت قلم خویش تقدیم این واقعه عظیم بنمایم تا چه مقبول افتد و چه در نظر آید.
غدیر سرچشمه همیشه جوشان ولایت است که از سینه تفتیده "خُم" به جام محبت دوستداران پیامبر و خاندانش جاری است. غدیر، شایسته هر ثناست که وحی از او پیراست و محمد(ص) بدو آراست و اسلام از او برخاست. غدیر تفسیر بدر و اُحُد و شان نزول صفین و نهروان است. بدر، عدالت می خواست، احد شجاعت آرزو می کرد، خیبر تماشای صداقت را تمنا داشت و غدیر، آمین آن همه دعا و ثنا بود. غدیر روز انسان است. غدیر تداوم رسالت محمد(ص) در ولایت علی (ع) است، و غدیر....
پیامبر در سال دهم هجرت حج گزارد و پس به سوی مدینه بازگشت که به (حجه الوداع) مشهور شد. در روز هجدهم ذی حجه سال دهم هجری در حالی که قافله های بسیاری پیشاپیش پیامبر (ص) حرکت می کردند و عده ای نیز از پس آن حضرت می آمدند، پیامبر(ص) به سرزمین غدیر خم رسیدند. ایشان به فرمان الهی دستور می دهند سواران و پیادگان توقف کنند، آنان که رفته اند برگردند و آنان که نیامده اند برسند. سپس دستور دادند از جهاز شتران منبری درست کرده و بر بالای منبر رفتند و خدای را سپاس گفته و از اینکه به زودی از میان آنان خواهند رفت خبر دادند. سپس از آنان خواستند درباره چگونگی ابلاغ رسالت وی گواهی دهند. حاضران به بانگ بلند گفتند:"ای رسول خدا شهادت می دهیم که تو پیام حق را ابلاغ کردی، نصیحت کردی و جهاد نمودی، خداوند تو را پاداش نیکو دهد.
پیامبر آنگاه از جایگاه والای خود در میان امت سخن گفت و از آنان بر اولویت خود گواه خواست و پس از شنیدن پاسخ های یک صدا و بلند، دست علی (ع)را بالا برده با شکوهی شگرف و فریادی رسا فرمودند: "من کنت مولاه فهذا علی مولاه." سه بار این جمله را تکرار و بر یاوران و قبول کنندگان او دعا کردند و بدینوسیله علی (ع) را به عنوان جانشین و وصی بر حق بعداز خود معرفی و حجت را بر همگان تمام نمود. در این حین بود که آیه ۳سوره مائده که همان آیه مشهور اکمال است توسط جبرئل از سوی خداوند بر پیامبر نازل شد. (اَلیَوم اَکمَلتُ لَکُم دِینُکُم وَاَتمَمتُ عَلَیکُم نِعمتیِ وَرَضیِتُ لَکُمُ الاِسلَامُ دِیناَ.) "امروز دین شما را کامل نمودم و نعمت خود را بر شما تمام کردم و دین اسلام را برای شما پسندیدم."مائده -آیه ۳
البته لازم به ذکر است جانشینی علی علیه السلام سالها پیش در مکه و در جمع خاندان بنی هاشم انجام گرفته بود، ولی در غدیر، اعلان عمومی شد و به اطلاع عموم رسید.
و اما پیام مهم غدیر چه بود؟
غدیر گوهر و اساس دین است و اگر کسی غدیر را انکار کند گوهر دین را انکار کرده و آزادی، اخلاق، حقوق، عدالت و قانون را نادیده گرفته است. غدیر کامل کننده مقصد بعثت است اگر بپذیریم که مقصد بعثت تربیت انسان و محقق کردن زیست مسلمانی بوده در حقیقت با غدیر زیست مسلمانی حاصل و کامل می شود. غدیر تنها متعلق به شیعه و مسلمان نیست بلکه برای همه بشریت است لذا باید غدیر و زیست غدیری را به بشریت عرضه کنیم.
داستان غدیر از عظمت و ضرورت ولایت و ریشه ای بودن این مسئله خبر میدهد. نبی مکرم اسلام (ص)در آن هنگام و در زیر آن آفتاب سوزان. آن همه جمعیت را برای چه نگه میدارد و چه پیامی برایشان دارد.؟
این پیام اساسی ترین پیام دین او بود و به راستی رسول خدا(ص) بر عظمت و ضرورت آن واقف بود که مردم را در آن گرمای سوزان نگه داشت و رسالت آسمانی خویش را به مسلمانان ابلاغ فرمود.چراکه امر و فرمان خدا بود و باید انجام می شد و غدیر، خنثی کننده توطئه هاست
آنچه می توانست همه نقشه های منافقان را یکجا خنثی و اسلام را در چنان برهه حساسی حفظ کند، تعیین جانشین پیامبر و اعلان رسمی آن بود، چنان که حضرت زهرا(س) در این باره میفرمایند: «پیامبر در روز غدیر، عقد ولایت را برای علی علیه السلام محکم کرد». غدیر خم منافقان را فلج و مانع اجرای نقشه ها و توطئه های شیطانیشان شد.آن طوری که از احادیث و مستندات تاریخی بر می آید.
پیامبر( ص) در غدیر خم عمامه خود را که «سحاب» نام داشت، به عنوان تاج افتخار بر سر امیرالمؤمنین علیه السلام قرار دادند و انتهای عمامه را بر دوش آن حضرت آویختند و فرمودند «عمامه تاج عرب است» بر همین مبناست که باید گفت: «غدیر» عصاره و نتیجه خلقت و چکیده تمام ادیان الهی و خلاصه مکتب وحی است و صرفا واقعه ای تاریخی نیست. این نام مقدس، عنوان عقیده ما و اصل واساس دین ما است. غدیر ثمره نبوت و میوه رسالت است، غدیر تعیین کننده خط مشی مسلمانان تا آخرین روز دنیاست. غدیر ماجرایی سرنوشت ساز است که «خطبه غدیر» شاخص ترین و زنده ترین سند آن است.
در یک معنا باید گفت که "غدیر" تداوم خط نبوت و رسالت است که به فرمان الهی باید این خط در این روز توسط پیامبر اکرم ترسیم و بنیان نهاده شود.
بنابراین واقعه غدیر خم که در آخرین سال زندگی رسول گرامی اسلام (ص) رخ داد و در آن علی علیه السلام به جانشینی آن حضرت برگزیده شد، تنها یک حادثه ای تاریخی صرف نیست که در کنار دیگر وقایع بدان نگریسته شود. غدیر تنها نام یک سرزمین نیست؛ یک تفکر است. نه تاریخ است نه جغرافیا و نه روایت بلکه "ولایت است و امامت". غدیر، نشانه و رمزی است که از تداوم خط نبوت خبر میدهد. غدیر نقطه تلاقی کاروان رسالت با طلایه داران امامت است چشمه ای است که تا پایان هستی می جوشد، کوثری است که فنا برنمی دارد و افقی است بی کرانه، خورشیدی است عالم تاب.
در غدیر خم سرنوشت اسلام برای همیشه تاریخ مشخص گردید و رقم زده شد. لذا باید اذعان نمود بدون تردید واقعه غدیر خم نقش سرنوشت سازی در تعیین مسیر آینده اسلام داشته است.
در این واقعه، پیامبر اسلام (ص) مهمترین ماموریت دوران پیامبری خود را به سرانجام رساند، ماموریتی که انجام آن، به منزله رساندن پیام حضرتش بود و کوتاهی در مورد آن به از بین رفتن تمام زحمات طاقت فرسای چندین ساله ایشان می انجامید. چنانکه خداوند متعال در آیه ۶۷ سوره مائده فرموده: (یَا اَیُّهَا اَلرَّسُول بَلِّغ مَااُنزِلَ اِلَیکَ مِن رَبِّکَ،وَاِن لَم تَفعَل فَمَا بَلَّغتَ رِسَالَتَهُ وَاَللهُ یَعصِمُکَ مِنَّ اَلنّاسِ، اِنَّ اَللهَ لَایَهدِیَ القَومِ الکَافِرینَ )"هان ای پیامبر! آنچه را از سوی پروردگارت به تو ابلاغ شده است، تبلیغ کن و اگر چنان نکنی، پیام رسالت او را انجام نداده ای وخداوند تو را از مردم حفظ می کند به درستی که خدا کافران را هدایت نمی کند.(به مقصدشان نمی رساند.)"
بنابراین از فحوای آیه ۶۷ سوره مائده چنین مستفاد می گردد که حدیث غدیر خم یقینی است و هرگونه تشکیک در مورد آن پذیرفتنی نیست.
واقعه غدیر خم، یکی از مسلّم ترین مسائل تاریخ اسلام است و صدها دانشمند از آن یاد کرده اند؛ مانند ابوریحان بیرونی و خواجه نصیرالدین طوسی. فیلسوف معروف، فارابی نیز بر همین اساس، به تحلیل فلسفه «امامت» پرداخته است. ابن سینا نیز به موضوع نص (حدیث صریح غدیر) در کتاب شفا اهمیت داده است و آن را بهترین راه برای تعیین جانشین دانسته است. گذشته از علمای بزرگ شیعه که همه موثَّق اند و حجت، ده ها دانشمند و محدّث و مورّخ و مفسر از اهل سنت مانند طبری، ابن اثیر و احمد حنبل حدیث غدیر و واقعه آن را نقل کرده اند.
پس اگر بعد از ارتحال پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم به سفارش های روز غدیر و موارد مکرری که نبی مکرم اسلام (ص)،امام علی (ع) را پیشوای بعد از خود معرفی فرموده بودند عمل می کردند یقینا در آن زمان روزگاران اسلام عالم گیر می شد و دین خدا بشریت را به راه راست هدایت می کرد و عدالت و دادگری کران تا کران گیتی را دربر می گرفت. در خاتمه باید گفت پیشوند غدیر رسالت است و پسوند آن ولایت و امامت.
فعال رسانه ای مطبوعاتی، فرهنگی و اجتماعی
انتهای پیام/
|
