شیوع بیماری کووید ۱۹ مهمترین و بزرگ‌ترین چالشی بوده است که سیستم‌های آموزشی ملی تاکنون با آن مواجه شده‌اند. شیوع بیماری کووید ۱۹ باعث شد که زندگی بسیاری از دانش‌آموزان به اشکال مختلف تحت تاثیر قرار گرفته و در ابعاد مختلفی مختل شود. این اختلال نه تنها با توجه به مقاطع تحصیلی آنها و یا نوع واحدهای درسی‌شان بلکه با توجه به نوع آموزش‌هایی هم که این دانش‌آموزان در حال طی آن بودند در فرایند آموزش آن تاثیرات عمده‌ای را گذاشت. به طور مثال دانش‌آموزانی که آماده می‌شدند که از یک مقطع تحصیلی به مقطع تحصیلی بالاتر و مثلاً دبیرستان بروند یا آنهایی که دوره دبیرستان را به اتمام می‌رساندند و می‌خواستند وارد بازار کار و یا دانشگاه شوند، با چالش‌های غیرمنتظره‌ای روبه رو شدند و بسیاری از آنها امکان به پایان رساندن عادی دوره‌های آموزشی خود در مدارس را پیدا نکردند و در بسیاری از موارد در ارزیابی‌های پایان سال دچار مشکلات و ابهامات زیادی شدند. با توجه به این وضعیت قطعاً نتایج امتحانات و تلقی معلمان از توانایی‌ها و نمرات دانش‌آموزان متفاوت است و این امر موجب سردرگمی و نگرانی، هم برای معلمان و هم برای دانش‌آموزان و خانواده‌هايشان شده است.
بسنده كردن به آموزش مجازي پاسخگوی کارکردهای مختلف نظام آموزش و پرورش نیست، به ويژه زماني كه زیرساخت‌ها و پلتفرم‌های مطلوب برای آموزش مجازي فراهم نشده باشد. بر اساس نظرسنجی انجام شده 35 درصد دانش‌آموزان در دورۀ کرونا حضور کافی در کلاس‌هاي آموزش مجازي داشته‌اند؛ 32 درصد دانش‌آموزان حضور کمی در این آموزش ها داشته اند و 33 درصد دانش آموزان تقریبا در آموزش هاي مجازي کمتر از پنج ساعت در هفته شرکت کرده اند.
از هر چهار دانش آموز، سه نفر از آن ها معتقدند آموزش‌های از راه دور نتوانسته است خلأ آموزش حضوری را جبران کند. معضل سلامت روانی و جسمی دانش‌آموزان دغدغه اي است که حتی با برطرف شدن مشکلات یادگیري آنلاین بدون حضور در مدرسه و کلاس قابل حل و رفع نیست. انگلستان، فرانسه و آلمان در اوج موج دوم شیوع مدارس را به طور کامل بازنگه داشته اند (مرکز بررسی های استراتژیک ریاست جمهوری، 1400).
در حال حاضر و با توجه به ادامه بحران ناشی از شیوع بیماری کووید ۱۹ در بیشتر نقاط جهان، مدارس و نهادهای آموزشی نمی‌توانند با قطعیت اعلام کنند که چه زمانی وضعیت به حالت عادی برمی‌گردد. بنابراين، لازم است تدابيري براي زندگي طولاني مدت در شرايط كرونا اتخاذ شود. در كشور ما هزاران دانش‌آموز مدرسه را براي هميشه ترك كرده‌اند. ميليون‌ها دانش‌آموز از آموزش آنلاين بهره‌مند شده‌اند ولي يادگيري آنها بسيار نارسا و نابسنده بوده و افت يادگيري مشهود است. اين افت مي‌تواند مزمن شده و يادگيري‌هاي بعدي را به شدت تحت تأثير قرار دهد و چنانچه تدابير مؤثري براي سنجش شكاف يادگيري و طراحي مداخلات جبراني اتخاذ نشود، خداي ناكرده ممكن است دانش‌آموزان امروز به «نسل كرونا زده فردا» تبديل بشوند. وقتي جمعیت کثیری از کودکان از تحصیل حضوری باز بمانند، احتمال بازگشت آنها به مدرسه کمتر و دشوارتر خواهد شد. از طرف ديگر، پیامدهای زیان‌بار دور ماندن كودكان از محيط مدرسه بقدري گسترده هستند كه خطرات آن بيشتر و پايدارتر از ابتلا به كرونا برآورد مي‌شود.
مسئوليت مواجهه با بحران افت يادگيري در درجه نخست به عهده آموزش و پرورش و در درجات بعدي به عهده معلمان و اولياي دانش‌آموزان است. اين خطر بزرگ و حق تربيت دانش‌آموزان قابل چشم پوشي و تغافل نيست.
شايسته است آموزش و پرورش در اسرع وقت براي سنجش عمق و وسعت افت يادگيري در همه سطوح و مناطق و پايش كيفيت يادگيري و مداخلات جبراني اقدام كند. بديهي است كه صدور بخشنامه نمي‌تواند به رفع تكليف منجر شده و بار مسئوليت را از دوش وزير و ساير مديران آموزش و پرورش بردارد. هشياري، تعهد و اهتمام همه دست‌اندركاران نظام تعليم و تربيت ضرورت دارد.
دكتر احد نويدي
انتهای پیام/
|
