كارتن‌خواب‌ها، فراموش‌شدگان زندگي اجتماعي امروزند كه هيچ كس آنها را به خاطر نمي‌آورد.

کارتن خوابی اصطلاحی که وقتی گفته می‌شود، یاد افراد فقیری می‌افتیم که جایی برای زندگی ندارند و زیرانداز و رواندازشان در هر زمانی از گرمای شدید تابستان تا سرمای زمستان کارتن است و بیشترشان معتاد.

تفاوت بار مفهومي كارتن خواب‌ها با بي‌خانمان‌ها فراتر از آن چيزي است كه حتي بتوانيم تصورش را بكنيم.

آنهايي كه به اشتباه كارتن خواب مي‌خوانيم بي‌خانمان‌هايي هستند كه خانه و سرپناهي براي ماندن ندارند. مجرم نيستند اما زمينه‌هاي جرم در ميان آنها بسيار وجود دارد. آنها فقط بي‌خانمان هستند و مشكلات اقتصادي، مشاغل فصلي، نبود كار در شهرستان، بي‌پولي، اعتياد و... باعث شده تا از بد روزگار همگي زير يك سقف كه گرمخانه مي‌نامندش جمع شوند و كارتن خواب نام بگيرند.

افرادی که هيچ اتفاقي در اطرافشان، برایشان اهميتي نداردو لحظات زندگي آنها را به شمار نمي آورد. به طور معمول از سر فقر لباس های کهنه و پاره ایی دارند و بیشتر اوقات که آنها را می بینیم  ، داخل سطل هاي زباله دنبال چیزی برای خوردن یا فروختن می گردند و ديده نشدن و  فراموش شدن، بخشي از وجودش و باورش  شده است.

ولی همیشه این گونه نیست، در بسیاری مواقع کارتن‌خواب‌ ها ممکن است سرپناه نیز داشته باشنداما به علت بیکاری و خرده فرهنگ  ها ی رايج درمحله شان، در خیابان پرسه می‌زنند و روزگار می گذرانند یا  معتادان خيابانگردی اند که سرپناه‌هایی موقت و غیرثابت مانند پاتوق‌ها، خانه‌های مجردی، سرپناه‌ها و ... دارند اما  بی‌سرپناه نیستندهمچنین عده‌ای نیز به‌ علت  عوارض شديد جسمي و رواني اعتیاد و محرومیت از حداقل های حمايت اجتماعی، بدون برخورداري از هیچ سرپناهی در خیابان زندگی می‌کنند.

عوامل زیادی در پیدایش بی خانمانی یا کارتن خوابی به عنوان  پدیده یا معضلی  جهانی نقش دارند ولی فقرهمیشه یک عامل تعیین کننده در آن است.

نخستین بار موضوع رسیدگی به متکدیان و بی‌خانمان‌ها در سال 1378 در شوراي عالي اداري کشور مصوب شد و طی آن  ۱۱ دستگاه اجرايي از جمله شهرداري، بهزيستي، کميته امدادامام خمینی (ره)، نيروي انتظامي،‌ وزارت بهداشت موظف به ساماندهی کارتن خواب ها شدند.

اعضای شورای شهر ارومیه نیز بر احداث گرمخانه برای افراد بی سرپناه تأکید می کنند.

عضو شورای اسلامی شهر ارومیه می گوید: شورا و شهرداری باید در این راستا به مسئولیت اجتماعی ، اخلاقی و انسانی خود عمل کند.

مرتضی پیری می افزاید: باید بین بی خانمانهایی که مکان اسکان ندارند و افراد معتاد تفکیک قائل شد. به همین منظور لازم است موضوع معتادین متجاهر بی سرپناه در سه قالب مورد بررسی قرار گیرد، اول اینکه پیشگیری های لازم از طریق کار فرهنگی و مدیریت اوقات فراغت و سرگرمیهای افراد در اولویت قرار گیرد. دوم، پیشگیری لازم از طریق کنترل و جلوگیری از فعالیت آزاد زنجیره و چرخه توزیع صورت پذیرد. سوم، پیشگیریهای لازم از طریق آموزش برای حذف و کاهش تقاضای مواد مخدر انجام پذیرد.

وی در رابطه با مباحثی در خصوص به بیرون از شهر بردن مکان استقرار افراد کارتن خواب و معتاد اظهار می دارد: باید توجه داشته باشیم که الگوپذیری جوانان با توجه به وضعیت ظاهری معتادان صورت نمیپذیرد ، بلکه افراد در شرایط خاص و مطابق سه بند فوق اکثراً معتاد شده اند و این موضوع که ورود این افراد به منطقه و یا محله ای موجب الگوپذیری اعتیاد می شود به عنوان تنها عامل درست نیست.

عضو شورای شهر ارومیه تصریح می کند: مقاومت برخی افراد برای عدم حضور در گرمخانه موجب متهم شدن شهرداری می شود و در این راستا مدیریت شهری موظف به جمع آوری و ساماندهی است.

پیری یادآور می شود: کارتن خواب ها و افراد بی سرپناه جزئی از جامعه هستند و باید برای برگرداندن آنها به جامعه و جلوگیری از طرد آنها اقداماتی جدی انجام داد.

وی عنوان می کند: مدیریت شهری آمادگی خود را برای همکاری با دستگاههای متولی اعلام میدارد تا با ساماندهی و اسکان اضطراری افراد فوق و اجرای اقدامات لازم فرهنگی زمینه های کاهش این پدیده را فراهم آورد.

*از احداث گرمخانه در مناطق کم برخوردار اجتناب شود

نایب رییس شورای اسلامی شهر ارومیه اظهار می دارد: در مناطق آسیب خیز و آسیب پذیر نباید در مناطق محروم و کم برخوردار گرمخانه ایجاد شود چرا که بازتاب خوبی در محلات مذکور نخواهد داشت.

مرتضی منافی می افزاید: امروز در محلات کم برخوردار با مشکلات عدیده ای روبرو هستیم که احداث گرمخانه می تواند مشکلات مضاعفی را برای اهالی و فرزندان آنها ایجاد کند.

وی می گوید: گرمخانه هایی باید به صورت مجتمع ایجاد شود تا مشاوران روانشناسی و پزشکانی در آنجا مستقر شوند تا پس از درمان بتوانند به آغوش خانواده هایشان برگردند.

 نایب رییس شورای اسلامی شهر ارومیه ادامه می دهد: چرا که  بسیاری از این افراد خانواده هایی دارند که نمی توانند به هر دلیلی در بین آنها حضور یابند.

منافی تأکید می کند: تمامی دستگاههای اجرایی و به ویژه استانداری باید در موضوع ساماندهی افراد کارتن خواب و بی سرپناه به میدان آمده و یاری رسانند چرا که بدون همراهی و همکاری دستگاههای مختلف این مهم را شاهد نخواهیم بود.

* عدم انجام وظایف قانونی از سوی دستگاههای متولی کارتن خوابی

رییس مرکز پژوهش های شورای اسلامی شهر ارومیه نیز اظهار می دارد: دستگاههای مختلف به وظایف خود در راستای ساماندهی کارتن خواب ها و بی سرپناهان عمل کنند.

حسین پناهی می افزاید: شاهد هستیم که دستگاههای مختلف به وظیفه قانونی خود عمل نمی کنند که موجب بروز مشکلاتی شده است.

وی تصریح می کند: باید مسیر قانونی در ساماندهی کارتن خواب ها و افراد معتاد متجاهر را در کارگروه اجتماعی استانداری پیگیری کنیم تا هرکس نسبت به وظایف خود عمل کرده و به دنبال آنها برود.

پناهی اضافه می کند: متاسفانه شاهد عدم عمل به وظایف قانونی توسط دستگاههای مختلف هستیم و احساس مسئولیت و تعهد در این راستا را شاهد نیستیم.

وی با تأکید بر اینکه در این خصوص باید مسیر قانونی  به درستی طی شود، ادامه می دهد: باید در خصوص احداث گرمخانه ها و محل های پایش حق را به شهروندان داد چرا که احداث اماکن مذکور در محلات جز حقوق شهروندی است و هیچ کسی راضی به احداث در محل زندگی خود نمی شود.

پناهی یادآور می شود: مدیریت شهری موظف به حمایت از ساماندهی کارتن خواب ها و افراد بی سرپناه است اما باید در بیرون از شهر گرمخانه هایی ایجاد شود تا مشکلات و مسائل مالی و روانی برای شهروندان به وجود می آورد.

وی عنوان می کند: بهزیستی از نظر قانونی باید در کارگروه اجتماعی استانداری به یاری مدیریت شهری بیاید.

پناهی اذعان می دارد: باید با اقدامات اساسی و زیربنایی نسبت به ساماندهی موضوع کارتن خواب ها و احداث گرمخانه ها اقدام کرد اما نباید از اقدامات موقت نیز در راستای عمل به وظایف قانونی چشم پوشی کرد.

رییس مرکز پژوهش های شورای اسلامی شهر ارومیه خاطرنشان می کند: در راستای سلامتی جامعه همانطور که مدیریت شهری به مراکز سلامت کمکهایی انجام داد باید در این موارد نیز به طور جدی ورود کند.

*شهرداری موظف به ایجاد گرمخانه است

رییس شورای اسلامی شهر ارومیه نیز می گوید: شهرداری وظیفه دارد که در سطح شهر گرمخانه ایجاد کند و شهرداری باید تا فرارسیدن فصل سرمای سال آینده نبود گرمخانه در سطح شهر را ساماندهی و مدیریت و نسبت به ایجاد آن اقدام کند.

به گفته حجت الاسلام والمسلمین محمد خلیل پور، هم اکنون دو مرکز اسکان افراد بی سرپناه و کارتن خواب وجود دارد که نیازمند توجه جدی است و ظرفیت لازم برای توسعه دارند و همچنین باید برای بانوان بی سرپناه نیز با توسعه این مراکز، مکانهایی برای استقرار و شب گذرانی اختصاص یابد.

وی تأکید می کند: طبق قرارهای قبلی باید تفاهم نامه بین بهزیستی و شهرداری منعقد شود تا بتوان خدماتی برای افراد بی خانمان و کارتن خواب فراهم و ارائه کرد.

خلیل پور می افزاید: جمع آوری تمامی افرادی که کارتن خوابی می کنند و شب را در محیط بیرونی می خوابند، مورد تأکید است و بهزیستی باید در این راستا با شهرداری جهت جمع آوری این افراد تعامل و همکاری تنگاتنگ داشته باشد تا در فصل سرما به کمک همنوعان خود شتافته باشیم.

رییس شورای اسلامی شهر ارومیه خاطرنشان می کند: شهرداری موظف به ایجاد گرمخانه است و نباید نسبت به افراد بی سرپناه بی تفاوت بود.

به هر حال، پدیده کارتن خوابی به طور کلی یک معضل همیشگی نیست، بلکه می توان با اتخاذ راهکارهای مناسب مناسب همچون حرفه آموزی، مجبور كردن كارتن‌خواب‌ها به انجام كارهاي اجباري با پرداخت دستمزد ،ارائه تسهیلات و فرهنگ سازی این افرادرا مجدد به جامعه بازگرداند.

ساماندهي بي‌خانمان‌ها نيازمند يك عزم ملي است و همكاري و تعامل همه نهادها و دستگاه‌هايي را كه به نحوي با اين مسئله مربوط مي‌شوند را مي‌طلبد.

کد خبرنگار: 983125

انتهای پیام/