دریاچه ارومیه به عنوان بزرگ‌ترین دریاچه طبیعی داخلی ایران است که وسعت آن در سال ۱۳۷۷ به شش هزار کیلومتر مربع می‌رسید، اما متاسفانه طبق آخرین آمار و ارقام منتشر شده در این راستا امروز مساحت آن به کمتر از یک هزار و ۷۰۰ کیلومتر مربع رسیده است.

از سال های 1374- 1375 در پی کاهش بارش، کم‌آبی فراوان، افزایش تبخیر از سطح دریاچه خشکسالی، ساخت بی‌رویه و غیرکارشناسی سدها و جلوگیری از ورود آب به دریاچه، عدم کارشناسی و مدیریت صحیح زیست محیطی میانگذر دریاچه ارومیه، حفر چاه‌های غیرمجاز و دادن مجوز بی‌رویه حفر چاه، راندمان پایین آبیاری، الگوی غیربهینه کشت و توسعه نامتوازن کشاورزی بدون درنظر گرفتن توان اکولوژیک و ظرفیت محیط، دریاچه ارومیه را با بحران جدی مواجه کرده است.

در طول این سال‌ها مقالات زیادی منتشر، سمینارهای متعددی برگزار و پیشنهادات زیادی از طرف کارشناسان خبره و اساتید دانشگاه برای نجات دریاچه ارومیه پیشنهاد شد که از معروف‌ترین آنها می‌توان به مدیریت چاه‌های مجاز و غیرمجاز و مسلوب و پر کردن چاه‌های غیرمجاز، بارورسازی ابرها، اصلاح الگوی کشت، استفاده از تجارت آب مجازی در مدیریت منابع آب و انتقال آب از حوضه‌های آبریز دیگر، انتقال آب از ارس، خزر، رودخانه‌های اصلی و فرعی زاب، اشاره کرد.

اما مهمترین منبع پایدار دریاچه ارومیه و یکی فاخرترین طرح‌های ملی کشور، سد کانی‌سیب و تونل مربوطه است که در سال ۱۳۹۴ آغاز و وعده بهره برداری از آن تا سال ۱۳۹۷ توسط مسوولان استانی و رییس وقت ستاد احیای دریاچه ارومیه داده شد.

سد کانی‌سیب ۵۰ متر ارتفاع و ۳۳۰ میلیون مترمکعب حجم مخزن دارد و شامل یک تونل ۳۵.۶ کیلومتری و یک کانال بتنی ۱۱ کیلومتری است که به رودخانه "گدار" متصل و پس از طی حدود ۲۸ کیلومتر سالانه نزدیک به ۶۵۰ میلیون متر مکعب آب وارد پیکره دریاچه ارومیه خواهد کرد.

این سد آخرین نقطه‌ای است که می‌شود به صورت ثقلی و در کانال‌های روباز، آب را به دریاچه ارومیه انتقال داد چرا که بقیه پروژه‌ها به علت ارتفاع سطح نیاز به پمپاژ آب چند صد متری نیاز دارد و یک هزینه دائمی بهره‌برداری را نیز در برمی‌گیرند.

این سد که ظرفیت ۲۲۰ میلیون مترمکعبی دارد، سالانه می‌تواند بیش از ۷۰۰ میلیون مترمکعب آب را مدیریت کند و مبدا 650 میلیون مترمکعب آبی است که سالانه برای احیای دریاچه ارومیه از طریق تونل و کانال آب مورد نیاز نگین آبی آذربایجان بر بستر این دریاچه وارد کند.

تونل کانی سیب با 36 کیلومتر مسافت، مهمترین سازه برای انتقال آب به دریاچه ارومیه برای جلوگیری از خشک شدن آن است که تنها 70 متر از این تونل باقی مانده بود.

استاندار آذربایجان غربی در بازدید خود از پروژه در 21 آبان ماه، وعده دو هفته‌ای برای اتمام حفاری این تونل را داده بود که روز گذشته و زودتر از موعد مقرر به اتمام رسید که این امر را می‌توان یک گام بلند در راستای رفع دغدغه مردم منطقه ارزیابی کرد.

تراز دریاچه ارومیه در اواسط دهه ۷۰ بیش از یک هزار و ۲۷۸ متر و ۴۰ سانتی‌متر بود که در سال ۱۳۹۴ به کمترین میزان خود یعنی یک هزار و ۲۷۰ و چهار سانتی‌متر رسید و بیش از هشت متر کاهش یافت.

هم اکنون تراز دریاچه ارومیه به یک‌هزار و ۲۷۰ متر و ۵۷ سانتی‌متر رسیده است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته بیش از ۶۳ سانتی‌متر کاهش یافته است؛ حجم آب دریاچه ارومیه نیز امسال به ۲ میلیارد و ۴۸۰ میلیون مترمکعب رسیده که فقط در یک سال گذشته نصف شده است!

کد خبرنگار: 983127

انتهای پیام/