فعالان رسانه و دست‌اندرکاران حوزه رسانه، مدیران و کارشناسان روابط عمومی دستگاه های اجرایی استان امروز در همایش آسیب‌ها و چالش‌های رسانه با تکیه بر روزنامه نگاری توسعه گردهم آمدند تا روند کیفی و فعالیت رسانه ها را مورد بررسی قرار دهند.

به گزارش نای قلم، رئیس مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این همایش به بررسي آسيب‌هاي موجود در رسانه‌ها پرداخت، بديهي است شناسايي اين آسيب‌ها، گام نخست و ضروري براي حل آنها مي‌باشد.

محمد سلطانی‌فر گفت: در مقطع کنونی ضعف مالی نشریه‌های محلی و فقدان سازوکارهای حمایتِ مالیِ جدی و مؤثّرِ دولت ها از مهم‌ترین عامل‌هایی ‌است که چراغ برخی نشریه‌ها را بدون سر و صدا خاموش می‌کند.

وی با بیان اینکه مرگ اقتصادی، بر خلاف مرگ سیاسی، مرگی خاموش است، اظهار کرد: تعداد نشریه‌هایی که تاکنون بر اثر مشکلات اقتصادی تعطیل شده‌اند، بیش از نشریه‌هایی است که دچار مرگ سیاسی شده‌اند.

سلطانی‌فر ادامه داد: در کشور حدود دو هزار نشریه‌، انتشار می‌یابد اما شمارگان‌ آن‌ در کشوری‌ که‌ 77 میلیون‌ جمیعت‌ و دست کم‌ 50میلیون‌ باسواد دارد جمعاً از یک میلیون‌ فراتر نیست، چرا که‌ ابتدا نشریه‌، منتشر می‌شود و سپس‌ گردانندگان‌ آن‌ به‌ دنبال‌ مشتری‌ می‌گردند و این‌ دور باطل‌ همچنان‌ ادامه‌ دارد.

وی با بیان اینکه بی تردید بررسی و مطالعه پیرامون چالش های مطبوعات محلی هر استان بدون نگاه به زمینه های اقلیمی، تاریخی و فرهنگی هر منطقه کاری ابتر و کم اثر خواهد بود، تصریح کرد: برای آسیب‌شناسی مطبوعات ایران و به خصوص مطبوعات محلی و بومی در کنار مشکلات متعددی که مطبوعات با آن روبرو هستند، شیوه‌های کمک دولت برای استقلال اقتصادی مطبوعات و توسعه آن‌ها از جمله مسایلی است که همواره از سوی مدیران مسئول مطبوعات کشور با انتقاد و اعتراض روبرو بوده است.

سلطانی فر سپس به تشریح دیدگاه ها در ارتباط با شیوه های کمک دولت به نشریات پرداخت و گفت: دیدگاه اول، معتقد است کمک‌های دولت به مطبوعات، گام مؤثری برای رفع برخی مشکلات اقتصادی است. هرچند این گام‌ها، بی‌سامان، لرزان و شکننده است و می‌باید برای ساماندهی آن چاره‌اندیشی شود.

دیدگاه دوم، به طور کلی معتقد به حذف کمک‌های دولتی است، این دیدگاه می‌گوید کمک‌های دولتی چون به شیوه‌ای عادلانه صورت نمی‌گیرد باعث تبعیض میان مطبوعات دولتی و غیردولتی، محلی، حزبی و غیرحزبی می‌شود.

* وضعیت مطبوعات محلی وقتی مطلوب ارزیابی می شود که بتوانند خود را از نظر اقتصادی به خوبی اداره کنند

به گفته او معمولاً وضعیت مطبوعات محلی وقتی مطلوب ارزیابی می شود که بتوانند خود را از نظر اقتصادی به خوبی اداره کنند این نخستین پیروزی در جامعه مطبوعات محلی وبومی محسوب می شود یعنی استقلال مادی که خوشبختانه چند نشریه توانسته اند با آگهی و منابع مالی مردمی روی پای خود بایستند. گام دوم، تامین نیروی تخصصی درمطبوعات محلی است البته نشریات مختلف آموزش نیروهای مطبوعاتی را آغاز کرده اند و رفته رفته اکنون یک عده روزنامه نگار حرفه ای نه به شکل آکادمیک بلکه به صورت تجربی و عملی داریم که هم اکنون در کانونهای مطبوعاتی مشغول فعالیت هستند و می توان به جرات گفت آینده مطبوعات محلی از نظر نیروهای حرفه ای امیدوار کننده است

* مطبوعات محلی از نقطه نظر دریافت یارانه های دولتی وضعیت خوبی ندارند

سلطانی فر تصریح کرد: مطبوعات محلی از نقطه نظر دریافت یارانه های دولتی وضعیت خوبی ندارند بخش عمده ای از یارانه هایی که توسط دولت به نشریات محلی اختصاص یافت در جریان تبدیل کاغذ و در کلاف سردرگم دلال ها و شرکت های متعددی که در تهران مثل قارچ روئیده اند مصرف شد و وقتی به دست مدیران مطبوعات محلی رسید چیزی از آن باقی نمی ماند و بخش عمده ای از این یارانه نصیب دلالان می شد.

وی خاطرنشان کرد: بهترین اقدام دولت در کمک به مطبوعات استان نقدی کردن یارانه است به علاوه اختصاص یارانه باید بر اساس ضوابط معینی باشد، یعنی مواردی نظیر انتشار منظم نشریه، پرداختن به مسائل جامعه، تولید خبر و مطلب با رویکرد محلی و بومی و همچنین جذب عده ای از جوانان به عنوان خبرنگار و سایر عوامل اجرایی توسط هفته نامه ها باید رعایت شود.

فردی و خانوادگی اداره شدن بسیاری از مطبوعات محلی، عدم توجه به محتوا‌های محلی به دلیل عدم شناخت از روزنامه‌نگاری محلی، عدم توجه به مخاطب سنجی، عدم تناسب میان تعداد شاغلان و پست های تخصصی مورد نیاز از جمله مشکلات رسانه های محلی هستند، که مدیر دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها به آنها اشاره کرد.

سلطانی فر در تحلیل نقش ها و کارکردهای رسانه های محلی نیز گفت: هم اینک با وجود 10 هزار کانال تلویزیونی و نزدیک به 100 هزار شبکه اجتماعی در دنیا هنوز هم نیاز به وجود رسانه‌های محلی احساس می‌شود چراکه این رسانه‌ها مفید هستند و می توانند با پرداختن به محتواهای بومی و فرهنگی غنی خود موجب حفظ و اشاعه فرهنگ آن استان و منطقه شوند.

وی خاطرنشان کرد: پخش برنامه های بومی از شبکه های محلی و یا بازپخش آنها از شبکه های ملی این فرصت را برای مردم دیگر مناطق کشور مهیا می کند تا بتوانند با آداب و رسوم آنها آشنا شوند و از این طریق موجب نزدیکی اقوام متعدد به یکدیگر می شود.

* سواد رسانه‌ای لازمه تمام فعالان شاغل در این عرصه است

سلطانی فر با بیان اینکه داشتن سواد رسانه‌ای لازمه تمام فعالان شاغل در این عرصه بوده و داشتن این سواد نیز سبب شناسایی بستر و راه صحیح توسعه رسانه به شمار می‌رود، متذکر شد: به علت نبود آموزش و سواد رسانه ای در چند سال اخیر ادبیات سخیفی در رسانه ها شکل گرفته و اخلاق رسانه ای مخدوش شده است.

وی با اشاره به اینکه ابزارها، رسانه ها و نرم افزارهای عرصه های ارتباطات مجازی به سرعت در حال رشد است، گفت: در شرایط حاضرعضویت بیش از 15 میلیون نفر از ایرانیان در شبکه تلگرام و استفاده 71 درصد مردم از شبکه های ماهواره ای نشانه نقش رسانه ها در زندگی امروز مردم است ولی متناسب با این وضعیت بداخلاقی رسانه ای نیز رشد پیدا کرده است.

سلطانی فر با تاکید بر نقش شبکه‌های اجتماعی در دنیای مدرن، گفت: این فضای رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی امروز یکسری تبعات و یکسری مزایا برای ما دارد اما باید شبکه‌های اجتماعی را باور کنیم کمااینکه امروزه با وجود گسترش رسانه ها، شبکه ها و فضاهای مجازی از قبیل تلگرام، وایبر، اینستاگرام، فیسبوک و واتساپ، فعالان این عرصه های جدید رسانه ای بستر را خوب نمی شناسند، آموزش ندیده اند، سواد حضور و تحلیل در محتوای این رسانه ها را ندارند و به نوعی به صورت رها شده در فضاهای مجازی و رسانه های نوین حضور دارند.

*نگاه جهانی محلی شدن را بايد در فعاليت های خود داشته باشيم

سلطانی فر خاطرنشان کرد: نگاه جهانی محلی شدن را بايد در فعاليت های خود داشته باشيم چرا كه رسانه های محلی نقش به سزايی را برعهده دارند و در مسيرآموزش به نحوی باید گام برداریم تا از بسترهای نوين استفاده شود.

مدیرکل دفتر مطالعات و برنامه ریزی رسانه های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با بيان اينكه بايد جهانی شدن را به رسانه ها آموزش دهیم، بيان كرد: آموزش ها در رسانه ها به سمت روش های نوین رفته اند و نگارش در شبکه های اجتماعی، موبایل نویسی و امور دیگر مورد توجه است.

* رسانه های محلی می توانند از برخوردهای هویتی و قومی شدید جلوگیری کنند

این استاد ارتباطات همچنین اظهار کرد: رسانه های محلی می توانند از برخوردهای هویتی و قومی شدید جلوگیری کنند و در درازمدت هویت های قومی را از طریق آشنا کردن به اشتراک های یکدیگر تعدیل و تلطیف کنند چه بسا در بحران های طبیعی و اجتماعی ابزار بسیار کارآمدی در کمک رسانی و وسیله ای جهت تخفیف تضادها و برخوردها هستند.

رئیس مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اظهار کرد: تاکنون تعداد رسانه‌های مجوز دار کشور به هفت هزار و 220 مورد رسیده است که از این تعداد حدود ۵۰ درصد آنان غیرفعال هستند.

وی افزود: اینک تعداد سایت‌ها و وبلاگ‌های جهان از مرز یک میلیارد مورد عبور کرده و این موضوع یعنی به ازای هر 7 نفر یک تولید کننده محتوا وجود دارد.

سلطانی‌فر بیان کرد: تاکنون رسانه دارای مجوز ایران به هفت هزار و 220 مورد رسیده که فقط 50 درصد آنان منتشر شده و اخبار‌ حاوی محتوای مفید را در اختیار مردم قرار می‌دهند.

وی گفت: در آذربایجان‌غربی 75 رسانه محلی از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مجوز دریافت کرده‌اند که 2 مورد از آنان نیز روزنامه‌های محلی بوده و بقیه هفته نامه، دو هفته نامه و فصلنامه و ماهنامه هستند و متاسفانه بیشتر این رسانه‌ها نیز غیر فعالند.

سلطانی فر در ادامه سخنان خود تصریح کرد: متأسفانه در پاره ای از موارد می توان به روابط ناسالم در میان مطبوعات و برخی روابط عمومی ها اشاره کرد که در صورت عدم توجه می تواند به مشکل پیچیده ای درآمده و همه مطبوعات را تحت الشعاع قرار دهد.

* از جمله مشکلات اساسی مطبوعات محلی، سیاسی بودن آنان است

به گفته او برخی، معتقدند از جمله مشکلات اساسی مطبوعات محلی، سیاسی بودن آنان است و تا زمانی که این مسائل حل نشود، مطبوعات‌ محلی ما توسعه نخواهد یافت و آزادی مطبوعات در کشور نهادینه نمی‌شود.

سلطانی فر خاطرنشان کرد: متأسفانه به دلیل جناح‌بندی‌های سیاسی در استان‌ها و شهرستان‌های کشور، گاه رسانه‌ها به اجبار به سمت و سویی کشیده شده، یا به حاشیه رانده شده و یا از حاشیه به اوج اقتدار رسیده‌اند. چنین تحولاتی در رسانه‌های محلی نسبت به رسانه‌های ملی از نمود بیشتری برخوردار است.گروهی مشکلات مطبوعات را اقتصادی می‌نامند و معتقدند که مطبوعات بدون حمایت مالی و وابستگی اقتصادی به دولت قادرنیست روی پای خود بایستد، بنابراین، هر وقت دولت دست رحمت خود را از سر مطبوعات بردارد، نشریات یکی پس از دیگری ورشکسته می‌شوند

همچنین برخی نیز معتقدند که مشکلات اساسی مطبوعات وبه خصوص مطبوعات محلی حرفه‌ای است. بدین معنی که روزنامه‌نگار حرفه‌ای و آموزش دیده کافی در کشور در مقایسه با تعداد نشریات وجود ندارد، یعنی این که تعداد زیادی از افراد طی سال‌های اخیر وارد این عرصه شده‌اند بدون آنکه قادر باشد عملاً کار حرفه‌ای بکنند. کمبود کادر آموزش دیده حرفه‌ای در مطبوعات محلی و کاستی‌های حرفه‌ای نشریات مطرح سراسری از جمله مواردی هستند که برخی را وا می‌دارد تا بر این مشکلات تأکید بیشتری بورزند.

به عبارت دیگر، مسأله اساسی مطبوعات سراسری ومحلی، صرفاً سیاسی، حرفه‌ای و یا اقتصادی نیست، بلکه توسعه نیافتگی مطبوعات ایران معلول چند عامل دیگری است که بایستی در تصمیم‌گیری‌ها همه باهم دیده شود.

سلطانی‌فر در ادامه سخنان خود با اشاره به تغییر ساختار روابط عمومی در وزارت کشور گفت: تغیر ساختار روابط عمومی و تنزل جایگاه آن به بهانه کوچک سازی دولت در شرایط فعلی به مصلحت نیست.

انتهای پیام/