وقتی از پیشگیری سخن می گوییم، غالباً در مقام چاره جویی برای یک مشکل عمده هستیم که می تواند بحران زا باشد. اهمیت پیشگیری از آن حیث که آسان تر و راه گشاتر از درمان و حل فاجعه است، در خور توجه است. از مسایل و مشکلات امروز جامعه بشری که توجه به پیشگیری از آن امروزه حایز اهمیت ویژه است، بحث « کم آبی» است؛ برای پیشگیری از بحران کم آبی ابتدا باید حوزه های بیشترین هدررفت آب راشناسایی کرد؛ تعدادی از کارشناسان معتقدندکه مدیریت منابع آب کشور در شرایط فعلی مدیریت مناسبی نیست و موجب شده تا طی سال های اخیرشاهدکاهش منابع آب های زیرزمینی و نیز کاهش سطح زیرکشت کشاورزی در برخی مناطق باشیم. نکته مهم آن است که روش آبیاری، عمدتا روش سنتی و غرقابی بوده که اسراف کارانه ترین شیوۀ آبیاری است. با این روش از آب موجود به بدترین شکل ممکن استفاده می شود، به این ترتیب اهتمام برای تغییر شیوۀ آّبیاری، قدم مهمی برای اصلاح الگوی مصرف خواهد بود. شیوه های آبیاری تحت فشار به عنوان یکی از راه های مهم نجات کشور از بحران کم آبی شناخته شده است.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی می گوید: بر اساس پیش بینی ها و اقدامات از پیش تعیین شده تا پایان سال جاری 30 هزار هکتار از اراضی کشاورزی حوضه آبریز دریاچه ارومیه به سامانه‌های آبیاری تحت فشار مجهز می‌شود که حدود 10 هزار هکتار آبیاری قطره ای در سطح باغات و 20 هزار هکتار به صورت بارانی در سطح مزارع استان است.

اسمعیل کریم زاده می افزاید: یکی از مهمترین طرح‌های مرتبط با بهینه‌سازی مصرف آب در بخش کشاورزی و مصوبات اخیر ستاد احیای دریاچه ارومیه، کاهش 40 درصدی مصرف آب در بخش کشاورزی و توسعه سیستم‌های نوین آبیاری در استان است که در راستای این مصوبه تاکنون بیش از 12 درصد از اراضی کشاورزی استان به سیستم آبیاری تحت فشار مجهز شده‌ است.

وی تصریح می کند: برای اجرای سیستم‌های آبیاری تحت فشار، تسهیلات دولتی برای کشاورزان پرداخت می‌شود و برای اجرای آبیاری قطره‌ای در هر هکتار 65 میلیون ریال، آبیاری بارانی 50 میلیون ریال در نظر گرفته شده است و 15 درصد باقیمانده، آورده شخصی خود کشاورزان است.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی با اشاره به هزینه بالای اجرای برنامه آبیاری نوین اضافه می کند: به دلیل هزینه‌های بالای اجرای سامانه‌های آبیاری تحت فشار در زمین های کشاورزی کوچک و اراضی خرده‌مالکی، شناسایی اراضی با منابع آب مشترک و تجمیع اراضی کشاورزی در دستور کار سازمان جهاد کشاورزی استان قرار گرفته است.

مدیر آب، خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی می گوید: طرح آبیاری تحت فشار در اراضی کشاورزی 9 شهرستان حوضه آبریز دریاچه ارومیه از جمله ارومیه، میاندوآب، سلماس، مهاباد و اشنویه در دست اجرا است و در شهرستان های تکاب، شاهین دژ، بوکان و نقده در مساحت بالایی از اراضی کشاورزی قابلیت اجرای این طرح وجود دارد.

فیض‌الله شمس می افزاید: تا کنون از محل منابع ملی مصوب جهاد کشاورزی مبلغ 610 میلیارد ریال برای اجرای طرحهای آبیاری نوین به استان تخصیص داده شده است که عملیات اجرایی این طرحها در حال اجرا بوده و در صورت تخصیص منابع مالی مصوب کارگروه ستاد احیای دریاچه ارومیه، عملیات اجرایی دیگر طرحهای پیشنهادی به مرور زمان اجرا می شود.

وی تاکید می کند: ما در نظر داریم طی یک برنامه 5 ساله طرحهای آبیاری تحت فشار را در 280 هزار هکتار از اراضی استان اجرا و با افزایش راندمان مصرف آب در مزارع، میزان قابل توجهی آب صرفه جویی شده در بخش کشاورزی استان را به سمت جبران کم آبی دریاچه ارومیه سوق دهیم.

طاهری کارشناس آب و سازه های آبیاری نوین می گوید: آبیاری قطره ای به دلیل امکان استفاده در اراضی شیب دار بدون نیاز به مسطح سازی زمین کشاورزی از جریان سطحی آب و فرسایش خاک جلوگیری و از گیاه در مقابل سرمازدگی و یخ بندان زودرس محافظت می کند.

میثم طاهری می گوید: افزایش راندمان مصرف آب تا 90 درصد، رشد مطلوب گیاه، دقت در میزان آب مصرفی و نهایتا کاهش هزینه آبیاری از مزایای آبیاری قطره ای است.

به گزارش واحد مرکزی خبر، کارشناسان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی معتقدند: مشخص نبودن وضعیت چاه‌های فاقد پروانه، همخوان نبودن اراضی آبی و باغی با پروانه‌های بهره‌برداری کشاورزان و نبود اصلاح موافقت‌نامه‌های شبکه‌های فرعی حوضه آبریز دریاچه ارومیه و عدم تخصیص به موقع اعتبارات در رابطه با احیای دریاچه ارومیه از جمله چالش‌ها و مشکلاتی است که موجب شده ارائه کمک‌های فنی و اعتباری برای اجرای آبیاری تحت فشار در استان با مشکل مواجه شود و این روند به کندی توسعه یابد.

در شرایط فعلی و با توجه به بحران کم آبی در سطح استان، از مهمترین راه های جلوگیری از هدررفت آب و افزایش راندمان آب در بخش کشاورزی، استفاده از روش های آبیاری نوین از جمله آبیاری قطره ای و بارانی است که باید مورد توجه برنامه ریزان حوزه کشاورزی استان قرار گیرد.

انتهای پیام/