کوروش الماسی/ جامعه ما شديدا نيازمند اصلاحات به معني کارآمدي مديريت کلان است. اينکه مهم نيست کدام جناح و گرايش فکري از چه مسيري موفق به ايجاد اصلاحات مورد نياز جامعه مي‌شود، بلکه آنچه اهميت دارد، ر‌هايي ميليون‌ها شهروند گرفتار انواع چالش‌هاي اقتصادي، اجتماعي، معيشتي، اشتغال، تورم، گراني و... مي باشند.

عالم سياست، عرصه آنچه ممکن است، مي‌باشد و نه آنچه سياست ورزان، صاحب منصبان، روشنفکران، نخبگان يا دلسوزان، آرزو مي‌کنند. هر چه به انتخابات نزديک‌تر مي‌شويم، انبوهي از نظرات پيرامون حضور، عدم حضور يا چگونگي حضور در انتخابات آتي در محافل و رسانه‌هاي گوناگون مورد بحث و تبادل نظر قرار مي‌گيرد.

برخي حاشيه‌نشينان انتخابات را ابزار يا فرصتي براي ايجاد اصلاحات تلقي مي‌کنند. از اينرو، در اين موجز تلاش مي‌شود «راهکاري ممکن و عملي» به منظور ايجاد اصلاحات مورد نياز جامعه، تبيين و ارائه شود.

به‌دلايل گوناگون«اصلاح‌طلبان» امکان و توان ايجاد اصلاحات مورد نياز جامعه را ندارند. به باور نگارنده، «کاربردي‌ترين گزينه براي اصلاحات، اصولگراها هستند». به‌عبارتي، «اصولگراها دروازه اصلاحات» هستند. يقيناً بسياري از عبارت يا انديشه اصولگراها دروازه اصلاحات متعجب خواهند شد. از اينرو، در ذيل تبيين مختصر و کلي از اصولگراها دروازه اصلاحات ارائه مي‌شود.

همانگونه که مي‌دانيم، عرصه مديريت اجرائي، ميدان شعار نيست. در مديريت اجرائي؛ کارگزاران، صاحب‌منصبان و سياست ورزان به ضرورت بايد براي انواع چالش‌ها، راهکارهاي عملي و کم‌هزينه تدبير کنند. به عنوان مثال، با شعار نمي‌توان مسائل بي‌سابقه اقتصادي را حل و فصل کرد. به‌منظور عبور از بحران اقتصادي به ضرورت بايد روابط خارجه بدون تنش و سودمندي به‌ويژه با همسايگان، داشته باشيم. اينکه براي داشتن روابط خارجه سودمند بايد يک راهبرد جامع مبتني بر تحقق منافع ملي و نه منافع جناحي وجود داشته باشد. بنابراين، واقع‌بين بودن به معني پرهيز از شعارها و داشتن راهبرد مبتني بر منافع ملي در عالم اجرا امري اجتناب‌ناپذير است. به اين دليل ساده (به گواه شواهد تجربي بي‌شمار) که عرصه عيني و عملي مديريت اجرائي، به طالبان جايگاه‌هاي سياسي(رياست جمهوري) نشان خواهد داد که هيچ جناحي نمي‌تواند با شعار، پيگيري منافع جناحي يا عدم صداقت به بقاي خود ادامه دهد. به تعبيري، کارزار عرصه سياسي، متشکل از دو عنصر مي‌باشد. نخست، افرادي(صاحب‌منصبان، جناح‌هاي گوناگون، سوداگران، شيفتگان مناصب و...) که به دنبال تحقق انواع اهداف سياسي هستند. دوم، «آنچه در ميدان عيني سياسي، ممکن است».

منطق کارزار عرصه عيني سياسي به‌گونه‌اي است که براي تحقق اهداف گوناگون به ضرورت بايد بستري‌سازي شود. در صورتي که به‌ هر دليل صاحبان اهداف و ايده‌هاي خاص نتوانند بستر عيني لازم به منظور تحقق اهداف خود را ايجاد کنند، آنگاه بايد ميان اهداف خاص و عرصه عيني سياسي، تعامل ايجاد کنند. «تعامل ميان اهداف سياسي و عرصه عيني بدين معني که اهداف بايد کاربردي و متناسب با الزامات عرصه عيني تغيير کنند».

به گواه سرتاسر تاريخ جوامع، اهداف سياسي که توانايي تغيير و متناسب شدن با الزامات شرايط عيني را نداشته باشند به حکم جبر و منطق حاکم بر روند امور به آرشيو تاريخ خواهند پيوست. بنابراين، اگر بپذيريم که عرصه سياسي، «ميدان جبر» به معني لزوم واکنش يا پاسخ به برخي الزامات عيني مي باشد. در عرصه مديريت سياسي داخلي و خارجه هر جناحي با هر ايدئولوژي «مجبور» است به برخي الزامات واکنش نشان دهد.

جبر حاکم بر فعل و انفعالات عرصه مديريت کلان سياسي، هر جناحي از جمله اصولگرها، را که سکان مديريت اجرائي را در دست داشته باشند، وادار به واقع‌گرايي مي‌کند. واقع‌گرايي به اين معني که براي بقا بايد براي انواع و انبوه چالش‌هاي داخلي و خارجه راهکارهاي واقع‌بينانه و کم‌هزينه تدبير شود، بنابراين در عرصه عملي و عيني مديريت اجرائي، اصولگراها به ضرورت بايد عملکردي ملي و نه جناحي داشته باشند. اينکه در عرصه عملي و عيني، هيچ جناحي و با هر هدفي نمي‌تواند راهبردي بي‌حاصل را در بلندمدت پيگيري کنند و...

به باور، نگارنده، کارزار عيني مديريت سياسي، اصولگراها را به ناچار، اصلاح‌طلب خواهد کرد. اگر صادقانه باور داشته باشيم که اصلاحات مورد نياز جامعه مهمتر از عاملان اصلاحات هستند، آنگاه، کاربردي‌ترين تاکتيک حاشيه‌نشينان با اخلاق و صادق، بايد هموار کردن مسير انتخابات براي اصولگراها باشد.

با در نظر گرفتن جميع شرايط، اصلاحات واقعي، تنها از طريق مديريت سياسي يکپارچه توسط اصولگراها ممکن، کم هزينه و زودبازده خواهد بود. با وجود اينکه پذيرش چنين پيشنهادي براي برخي فعالان دشوار خواهد بود، اما به دلايل منطقي(که در بالا ذکر شد) در صورتي که اصولگراها در جايگاه مديريت اجرا قرار داشته باشند، اصلاحات مورد نياز جامعه با شتاب بيشتري به وقوع خواهد پيوست.

نمود صداقت و اخلاق سياسي در اين حقيقت نهفته است که براي حاشيه‌نشينان بايد راه‌هايي ميليون‌ها شهروند گرفتار در زيستي غيرعقلاني و نه اينکه کدام جناح و با کدام ابزار منشاء اصلاحات مورد نياز جامعه شود، باشد.

انتهای پیام/