آیا تا کنون از خود پرسیده‌اید معنای زندگی چیست؟ آیا معنای زندگی را در لذت و شادی برای خود جست و جو می‌کنید یا در کاهش رنج و درد انسان‌های دیگر؟ یا در آرامش و اعتماد؟ یا در پیشرفت و ترقی و تعالی؟ و مهمتر از آن پرسیده‌اید فرزندانمان کجا و چگونه باید معنای زندگی را بیاموزند؟ آیا تا کنون اندیشیده‌اید که مدارس در فهم‌ معنای زندگی چگونه می توانند به دانش‌آموزان کمک کنند؟ جست و جوگری برای معنای زندگی در چگونه بسترهایی مقدور و میسر خواهد بود؟ تا کنون اندیشه کرده‌اید ویژگی‌های مدارس مطلوب برای این بسترسازی چیست؟

کانال خرد و بینش به این موضوع پرداخته و افزوده است، کاوش در معنای زندگی قرن هاست که توسط فلاسفه و اخیرا توسط متخصصان روانشناس و فرهنگ‌شناس در حال انجام است. نتیجه این کاوش‌ها، معنای زندگی را از دید انسان‌ها در سه حوزه شناسایی کرده‌اند.

حوزه ارتباطات؛ برخی انسان‌ها معنای زندگی خود را در ارتباطات عاطفی، احساسی، عشقی و عمیق با نزدیک‌ترین افراد زندگی خود می‌یابند؛ برخی دیگر نیز در روابط اجتماعی گسترده در قالب شغل یا فعالیت‌های داوطلبانه، زندگی خود را معنا می‌کنند.

 ارتباطات اجتماعی و میان فردی برای تمام انسان‌ها نقش مهمی از معنابخشی زندگی را ایفا می کند ولی برای برخی انسان‌ها این نقش مهمتر و برجسته تر است به گونه ای که به شکل یک‌ نیاز اساسی در زندگی آنها متجلی می شود. انسان‌ها در کش و قوس ورود در ارتباطات معنابخش، آزمون و خطاهای فراوانی دارند. تجارب ارتباطی ناموفق و ناکارآمد مکرر برای انسان‌هایی که معنای زندگی را در ارتباط جست و جو می‌کنند، مساوی با بی‌معنایی زندگی و بی‌هویتی است. انسان‌ها برای داشتن‌تجارب ارتباطی موفق و موثر چگونه و کجا باید آموزش ببینند؟ وظیفه مدارس در این خصوص چیست؟ فرصت‌های تجربه‌اندوزی برای ارتباطات در مدارس چگونه باید فراهم شود؟ آیا مدارس ما در این حوزه برنامه مشخصی دارند؟

ارتباط از جنس دانش محض نیست که از طریق روش‌های مرسوم انتقال دانش بتوان آداب و آیین آن را به افراد منتقل کرد. ارتباط از جنس مقولات خلق کردنی است. باید در ارتباط وارد شد و آن را زیست و تجربه کرد و آموخت.

بیایید بررسی کنیم ببینیم مدارس ما کدامیک از فرصت‌های خلق ارتباط موثر را در زندگی روزمره دانش آموزی ایجاد می کنند؟ در فضای رقابتی مدارس که کودکانمان حتی در وضعیت و نحوه نشستن نیز نمی توانند تمرین ارتباط میان فردی داشته باشند؛ بذر کدام ارتباط سازنده بین آنان به بار می نشیند؟

در ارتباط یک سویه و غیرتعاملی بین دانش‌آموز - معلم فرصت تجربه کدام ارتباط چالشی و موثر ایجاد می‌شود؟

در متن آموزش‌های به اصطلاح پرورشی مدارس که حتی فکر به جنس مخالف هم گناه محسوب می‌شود؛ راه و روش کدام ارتباط اخلاقی و انسانی فارغ از کلیشه‌های دگم جنسیتی به کودکانمان آموزش داده می شود؟

دکتر بهارک اعظمی/ دانش‌آموخته مطالعات برنامه درسی

انتهای پیام/