سلامت شاخص پایه دردستیابی به توسعه پایدار است که با خودمراقبتی در سطوح فردی، خانوادگی و اجتماعی حاصل می‌شود. خودمراقبتي رفتاری است اكتسابي، آگاهانه و هدف دار که فرد از دانش، مهارت و توان خود به عنوان یک منبع استفاده می‌کند تا به‌طور مستقل از سلامت خود، فرزندان و خانواده مراقبت کند، ولی گاهی به دوستان، همسایگان، هم محلی‌ها و همشهریان نیز گسترش می‌یابد.

خودمراقبتی، فعالیتی است که مردم برای حفظ سلامت و برآورده کردن نیازهای جسمي، رواني و اجتمـاعي خود انجام داده و به وسیله آن از بيماري ها يا حوادث پيشگيري و از سلامت خود بعد از بيماري حاد يا ترخيص از بيمارستان، حفاظت می كنند. خودمراقبتی کم هزینه‌ترین و پرسودترین اقدام برای ارتقاء سلامت است .

خودمراقبتی، رفتاری است داوطلبانه، فعالیتی است آموخته شده، حق و مسئولیتی است همگانی برای حفظ سلامت خود، خانواده و نزدیکان و بخشی است از مراقبت‌های نوزادان، کودکان، نوجوانان و سالمندان و بزرگسالانی که قادر به خودمراقبتی نیستند.

امروزه نقش مردم در مراقبت از سلامت خود و اعضاي خانواده براي سالم زيستن، مديريت ناخوشي هاي جزيـي، مـديريت بيمـاري‌هـاي مزمن و حاد روز به روز در حال افزايش است به گونه اي كه طبق برآوردها 65 تا 85 درصـد تمام مراقبـت ها از نـوع خودمراقبتي است.

حيطه‌هاي خودمراقبتي شامل ارتقاي سلامت، اصلاح سبك زندگي، پيـشگيري از بيمـاري، خـودارزيـابي، حفـظ سلامت، مشاركت در درمان و توان بخشي است. عمل خودمراقبتی باید متناسب با هر بیمار و شرایط فردی او صورت گیرد و برای همه یکسان نیست لذا آموزش های دقیقی در این زمینه باید ایجاد شود.

بیماری کووید-19 که یک عفونت ویروسی است که به بیماری همه‌گیر تبدیل شده و شرایط بحرانی را در سراسر دنیا ایجاد کرده است. 40 درصد ازمبتلایان دارای علایم خفیف و یا بدون علامت هستند و این امر اهمیت جلوگیری از انتقال بیماری از طریق خودمراقبتی را بیشتر نشان می دهد. بنابراین تا زمانی که خطر انتقال کاهش نیابد مراقبت از خود به عنوان اصلی ترین روش برای مقابله با بیماری در کشورهای در حال توسعه، به ویژه در میان جوامع کم درآمد و نابرابر اجتماعی مورد توجه سیستم بهداشتی کشور قرار گرفته است.

از سوی دیگرخودمراقبتی را می توان به سه دسته خودمراقبتی فردی، خودمراقبتی سازمانی و خودمراقبتی اجتماعی تقسیم کرد که لزوم و اهمیت عمل به آن در شرایط کنونی مسئولیتی اجتماعی، اخلاقی و مبتنی بر باورهای دینی است. این موضوع مصداق بارز بسیج جامعه درهمکاری با نظام سلامت در کنترل و پیشگیری این بیماری است.

در شرایط کنونی زنان در نقش مادر، همسر و فرزند در کانون خانواده و در نقش فعال اجتماعی در جامعه و بازار کار پیشگامان و نقش آفرینان جدی و همیشگی خودمراقبتی و حفاظت از خود و اعضای خانواده و جامعه در پیشگیری از کووید 19 هستند.

اگرچه در بسیاری از خانواده‌ها، مردان نیز مسئولیت‌پذیر هستند و در مراقبت از اعضای خانواده با همسران خود همکاری می‌کنند، اما آمار نشان داده است که حتی در این خانواده‌ها نیز زنان حدود ۵۰ درصد بیش‌تر از مردان از اعضای خانواده مراقبت می‌کنند.

در شرایط قرنطینه و مراقبت از افراد مبتلا به کووید 19 زنان مسئولیت بیشتری برای مراقبت از بیماران را به دوش می کشند و این موضوع حجم کار خانم ها را افزایش می دهد. رسیدگی به بیمار مبتلا، ضدعفونی کردن مداوم محیط و وسایل شخص مبتلا، توجه به تغذیه‌ی فرد مبتلا وسایر افراد خانواده، خرید مایحتاج خانواده در شرایطی که پدرخانواده مبتلا به بیماری است، رسیدگی به دروس فرزندان دانش آموز، حفظ نشاط در خانواده، حفظ روابط عاطفی زناشویی از یکسو و هم زمان مراقبت از خود در برابر ابتلا به بیماری و حضور در محل کار برای بانوان کارمند فشار فیزیکی و روانی بسیار زیادی را بر زنان اعمال می کند و آنان را در برابر آسیب های روانی از جمله خشونت خانگی و خطر آلوده شدن به ویروس قرار می دهد.

زنان برای گذار از این دوره سخت زندگی خود نیازمند آگاهی، هشیاری و حمایت همه جانبه در خانواده و جامعه هستند، اگر برای شکست این ویروس جدی هستیم باید سلامتی و حقوق زنان را برای رفاه حال خودشان ارتقا بخشیده و از آنان محافظت کنیم تا بتوانند به پیشرفت و محافظت از سلامت دیگران ادامه دهند.

انتهای پیام/