رکود ساخت و ساز در این روزهای کرونایی، کارگران ساختمانی را در وضعیت بزرخ گونه ای قرار داده است. هرچند این مهمان ناخوانده در کنار تمام ناهنجاری های موجود اقتصادی، شرایط فراموش نشدنی را برای تمام اقشار رقم زده اما بیکاری دمار از روزگار گروه زیادی از این کارگران در‌آورده است.
نه از سازمان، دفتر و محل کاری خبری هست نه از حمایت ها، میادین شهر اداره کاریابی آنهاست که در این روزها تضمینی برای کارشان وجود ندارد و شرایط باعث شده زخم‌های فقدان تعادل میان درآمد و هزینه، نبود بیمه و مسائل مربوط به قراردادهای کار را فراموش کنند و در این اندیشه باشند که با این خمودگی اقتصادی چگونه کنار آیند؟
حال که برای همه محرز است کارگران ساختمانی نماد گرفتاری‌ها و دردسرهای تلخ اقتصادی بعد از کرونا هستند، باید چاره ای اندیشید.
پیام عابدی در یادداشتی یه این موضوع پرداخته است، در این یادداشت آمده است: کار کردن در روزگاری که ویروس‌ها بر جان آدمی زخم می‌زنند و به سادگی بدن را لانه می‌کنند، جان فرساست اما مورد جان فرساتری هم وجود دارد: «نبود یک سقف حمایتی».
بیکاری برخواسته از کرونا در شرایط کاهش تقاضای کارفرمایان برای کار، موجب شده است که سطح دستمزدها پایین بیاید. آنچه اتفاق افتاده این است: توام با به خطر افتادن جان دستمزد هم کاهش یافته است و هیچ حمایتی هم وجود ندارد.
کرونا اما ضعف‌های نظام‌های اجتماعی را خیلی روشن پیش روی یک‌یک ما می‌گذارد؛ آنچنان که با ده‌ها سال حضور در جامعه متوجه آن نشدیم. ضعف‌های سیستم حمایت اجتماعی در چنین مواقعی خود را روشن می‌کنند و دردسرساز می‌شوند. صنعت ساختمانی یکی از صنایعی است که نیروی کار آن بیشترین آسیب را از کرونا دید و می‌بیند. تنها محل درآمد آنها ساخت و تکمیل اسکلت‌های ساختمانی است اما از اسفند ماه سال گذشته که شهرداریها برای مقابله با کرونا بر روی فعالیت این کارگاه‌ها خط قرمز کشیدند، بسیاری بیکار شدند؛ البته در اسفندماه تمام کارگاه‌ها تعطیل نشدند؛ چرا که برخی از پیمانکاران این صنعت و بسازبفروش‌ها برای تحویل به موقع پروژه و جلوگیری از پرداخت خسارت به سفارش‌دهندگان کار، کارگران را برای حضور در محل کار وادار کردند.
شهرداریها اما این کارگاه‌ها را مهر و موم می‌کردند و اجازه فعالیت نمی‌دادند مگر این دستورالعمل‌های ستاد ملی مبارزه با کرونا را با دقت اجرا کرده باشند هرچند عده‌ای معتقدند که رعایت فاصله‌گذاری در کارگاه‌های ساختمانی در عمل ممکن نیست.
به هر شکل در فرایند تعطیلی فعالیت‌های ساختمانی از اسفندماه تا از سرگیری تدریجی فعالیت‌ها از فرودین ماه تاکنون، شمار زیادی از کارگران ساختمانی خانه نشین شدند. با توجه به اینکه تعداد کارگران ساختمانی زیاد است، بیکاری آنها حتی برای مقطعی به یک مشکل اساسی برای نظام رفاهی تبدیل می‌شود؛ به ویژه اینکه نوع بیمه کارگران ساختمانی به گونه‌ای است که نمی‌توانند از بیمه بیکاری استفاده کنند. بر مبنای قانون بیمه بیکاری صرفا کارگرانی می‌توانند از بیمه بیکاری بهره‌مند شوند که نوع بیمه‌هایشان اجباری باشد و کارفرما از بابت آنها حق بیمه ۲۳ درصدی پرداخت کند.
در نتیجه کارگران ساختمانی شدیدا در موضع ضعف قرار دارند؛ آنهم در حالی که یا بیکار هستند یا به دلیل اشتغال ناقص بخشی از دستمزد خود را از دست داده‌اند. حمایت از آنها در هر شرایطی ضروری است اما در اولین گام وعده پرداخت وام ۲ میلیون تومانی به کارگران روزمزد محقق نشد و در ادامه هم وعده‌هایی که برای کمک به آنها داده بودند، محقق نشدند. این در حالی است که سفره‌های کارگران مدام کوچکتر می‌شود.
حال کارگر ساختمانی بیکار یا ناقص کاری که یا درآمد ندارد و یا اینکه با درآمد ۱ تا ۲ میلیون تومانی زندگی می‌کند، چگونه می‌تواند مخارج زندگی‌اش را تامین کند؟ بنابراین، کارگران ساختمانی با سرعت بالایی در معرض فقر قرار گرفته‌اند. در این میان نهادهای حمایتی که باید به هر دلیل به حمایت از کارگران بپردازند، این کار را انجام نمی‌دهند و یا اینکه به وعده‌های خود عمل نمی‌کنند.
زندگی کارگران ساختمانی تلخ می‌گذرد. آنها نیازمند نظامی چندلایه برای حمایت شدن هستند؛ نظامی که حمایتهای موجود در آن کف و سقف داشته و با نظام تامین اجتماعی در پیوند باشد. پیوند کرونا با شرایط زیستی کارگران برای ایجاد این نظام فوریت ایجاد کرده است. بنابراین باید به برقراری نظام حمایتهای رفاهی برای آنها فکر کرد، نظامی چندلایه که با صندوق‌های درمان، بازنشستگی و بیمه‌بیکاری ارتباط تنگاتنگی داشته باشد و مورد حمایت مالی دولت قرار گیرد. تنها اینگونه می‌توان در روزهای بحران و بیکاری گسترده، به صورت فوری به کمک آنها شتافت. طبیعی است که می‌توان سقف این نظام رفاهی را بر سر تمام کارگران روزمزد گستراند اما با توجه به جمعیت کارگران ساختمانی و رکود در صنعت ساختمان، باید چراغ اول را برای کارگران ساختمانی روشن کرد و زنگ‌ها را به صدا درآورد.
انتهای پیام/ |
